ulusal yenġlġk sġstemġnde hükümetlerġn rolü - Süleyman Demirel ...

14
hem de teknolojik altyapıda mevcut olan bilgi, ekonomik geliĢme için hemen her
zaman merkezi bir öneme sahip olmuĢtur. Fakat önemi son yıllarda daha da çok
kabul görmeye baĢlamıĢtır. Giderek artan kalifiye eleman talebi ve ileri teknoloji
endüstrilerindeki büyüme ve geliĢmelerde görüldüğü gibi ekonomik aktiviteler daha
çok bilgi-temelli olmaya baĢlamıĢtır. AraĢtırma ve geliĢtirme, eğitim-öğretim ve
inovatif çalıĢma yaklaĢımları gibi bilgiye yapılan yatırımların ekonomik büyüme için
anahtar niteliğinde olduğu kabul edilmektedir. Ulusal inovasyon sistemleri kavramı
da aslında bilginin ekonomik rolüne verilen değer ve gösterilen ilginin sonucu olarak
ortaya çıkmıĢtır. 60
Bu bilgi akıĢları ise Ģu Ģekillerde oluĢmaktadır:
1. Firmalar arası etkileĢim sonucu ( özellikle teknolojik ortaklıklar arası),
2. Firmalar, üniversiteler ve kamu araĢtırma laboratuarlar arası etkileĢim
sonucu,
3. Bilgi ve teknolojinin firmadan firmaya yayılması sonucu,
4. ĠĢgücünün hareket etmesi sonucu (farklı firmalara, farklı yerlere gitme). 61
Bilgi kaynaklarının neler olduğuna yönelik olarak yapılan bir araĢtırmada ise
bilgi kaynakları olarak Ģunlar belirlenmiĢtir: 62
1. Firma ve firmaya ait unsurlar içindeki bilgiler,
2. Tüketici, danıĢman ve tedarikçi gibi piyasa kaynakları,
3. Üniversite ve hükümet laboratuarlarını içeren kamu araĢtırma kaynakları,
4. Patent, konferans, seminer, toplantı gibi genel ulaĢıma imkan veren
kaynaklar.
Son elli yıldır endüstriyel inovasyon teorisi izole edilmiĢ bir ortamda
inovasyon yapan basit firma ve giriĢimci tanımlamalarından çok daha geniĢ unsurları
içeren bir yapıya doğru değiĢim göstermiĢtir. 63 Ġnovasyon sistemi içinde firmalar
bağımsızca kararlar alan yapılar olarak ele alınamaz. Bundan ziyade inovasyon çevre
60 OECD, a.g.e, s. 11.
61 OECD, a.g.e., s. 12.
62 OECD, a.g.e., s. 22.
63 NIOSI, a.g.e., s 104.