ulusal yenġlġk sġstemġnde hükümetlerġn rolü - Süleyman Demirel ...

28
sınırlıdır ve bu farklılıklar dengeyi bozucu ve baĢka noktalara hareket ettirici nitelikte
değildir. 97
Denge durumunda ajanların davranıĢlarını değiĢtirmelerine gerek yoktur. Bu
noktada ekonomik olarak öğrenme kesilmiĢ olmaktadır. Buradaki öğrenme ekonomik
davranıĢlara iliĢkin olan öğrenmedir. Yani bu Ģekilde ajanların durumlarını
değiĢtirmemeleri de dengenin korunması anlamına gelecektir. 98
3- Teknoloji genelde arka planda kalır:
Tipik olarak teknoloji ayrıntılı bir biçimde modellenmemiĢtir. Daha ziyade,
teknolojinin etkisi uygun üretim fonksiyonlarından elde edilir. Risk Ģartları altında
maksimizasyon hipotezi, her yeni birim sermaye harcamasının aynı beklenen
marjinal değere sahip olduğuna iĢaret eder. Bu yüzden ekstra her birim yatırımı
destekleyen politika her zaman aynı sonucu, aynı getiriyi elde eder, yatırımın nerde
ve ne zaman gerçekleĢtiği önemli değildir.
4- Teknolojik değiĢim sadece sonuçlarıyla görülebilir:
Çünkü teknoloji açık ve net olarak modellenmemiĢtir, teknolojik değiĢimin
yapısı ve süreci sadece sonuçlarına bakılarak değerlendirilebilmektedir. Sonuçlar
dört Ģekilde değerlendirilebilir. 99
A- Ġlk olarak üretim tarzındaki değiĢmelere bakılarak değerlendirme
yapılabilir.
B- Girdilerin yapısı değiĢebilir.
C- Ayrıca teknolojik değiĢim genel olarak toplam faktör üretkenliği diye
nitelenen Solow artığı değerlendirilerek belirlenebilir. Yani önceden girdilerden ne
kadar çıktı elde edileceği tahmin edilebilirken, teknolojik değiĢim sonunda ne kadar
çıktı elde edileceğinin tahmin edilmesi zorlaĢmaktadır.
97 Patrick COHENDET ve Patrick LLERENA, Learning, Technical Change and Public Policy:
How to Create and Exploit Diversity, Systems of Innovation: Technologies, Institutions and
Organizations içinde, Editör: Charles Edquist, Pinter, Science, Technology end the International
Political Economy Series, Londra ve Washington, 1997, s. 225.
98 Johan HAUKNES, Let’s Go for the Best! Towards an Evolutionary Welfare Theory, The
Future of Innovation Studies Konferansı, Eindhoven Centre for Innovation Studies, 2001, s. 4.
99 LIPSEY ve CARLAW, a.g.e., s. 4-5.