Türk Basınında Dış Habercilik - SETA

T Ü R K B A S I N I N D A D I Ş H A B E R C İ L İ Kkonusu genelgenin yayımlandığı 1998’de muhafazakâr basın tarafından kıyasıyaeleştirildiğini, ancak diğer gazetelerce dönemin siyasal konjonktürügereği gündemde tutulmadığını hatırlatmakta fayda vardır. Genelgede öneçıkan iki husus, “Gösterilere bakanlar katılmasın, Çin bayrakları yakılmasın”şeklinde belirtilmiştir.• Yeni Şafak: Bölgede muhabir bulundurmamıştır. Ancak 23.07.2009 tarihli“Çin mafya usulü katletti” başlıklı haberiyle bölgeden gelen bir görgü tanığınınifadelerine yer verilmektedir.4.2.2 İdeolojik ya da Politik KonumlarKonunun hassasiyeti ve doğrudan Uygur Türklerini muhatap kılan bir boyutuolduğu için genelde Çin’in yaptıklarına sert tepki veren ve Türkiye’nin aktif rolalması gerektiğini ima eden haberlere sıkça rastlanmaktadır. Bu bağlamda ideolojikbakımdan çok farklı olarak nitelenebilecek pozisyonlardan söz etmek kolaydeğildir. Zira söz konusu olan ve orada şiddete maruz kalan insanların etnikve dinî kimliğinin Türkiye geneli ile benzer nitelikler taşıması, gazetelerin Uygurolaylarına yaklaşımını da olabildiğince yekpare bir hale getirmektedir. Ancak politikkonumlar anlamında Türkiye Hükümeti’nin konuya ilişkin performansınıbeğenen ve beğenmeyen haberleri bulmak mümkündür. Aşağıda bunlara ilişkinbazı örneklerin kısa bir derlemesi görülebilir.• Cumhuriyet: “Perde arkasında Batı mı var?” (08.07.2009) başlıklı haberde,Çin yönetiminin Uygur bölgesindeki olaylardan Batı’yı sorumlu tuttuğunave “Uygurların annesi” olarak nitelenen Rabia Kadir’in uluslararası bağlantılarınaatıf yapılmaktadır. “Şincan için ‘one second’ bile yok” (09.07.2009)başlıklı haberse CHP’li bir vekilin hükümeti eleştirmek için kullandığıifadelerle aktarılmıştır. Aynı sayfadaki “Türkiye Çin’e dur diyebilmeli”başlığı Rabia Kadir’in ağzından alıntılanmıştır. “Başbakan ölçüyü kaçırdı”(12.07.2009) şeklinde CHP’li bir vekilden alıntılanan cümle ile Başbakan’ınUygur bölgesinde yaşananlar için kullandığı ‘soykırım’ ifadesi eleştirilmektedir.“Amerika etnik kimlikleri kaşıyor” (13.07.2009) başlığı ise Şincan’dakiolaylarla ilgili olarak ABD’nin eleştirildiği/suçlandığı kısa bir habere aittir.Aynı günkü gazetede “Ankara’nın Uygur politikası iflas etti” başlığıyla başkabir haber daha dikkati çekmektedir.• Hürriyet: “Gazze için şov yapanlar nerede” (08.07.2009) başlığıyla MHPliderinden alıntılanarak verilen haberde hükümet Şincan olaylarına yeterlitepkiyi vermemekle eleştirilmektedir. “Bu kadına çamur atmayın”(12.07.2009) haberi Washington kaynaklıdır ve ABD hükümetinin RabiaKadir’e verdiği desteği anlatmaktadır. Aynı sayfada CHP liderine atıfla“Türkiye tutarlı bir tavır sergileyemedi” başlıklı hükümeti eleştiren bir ha-130