Abâ'l-Munzir dedi ki: Kuray şliler ve Mekke'de oturan diğer Araplar,hiçbir puta, ' Uzzâ'ya gösterdikleri kadar sayg ı göstermezlerdi. sonar Lât,sonra Manât gelirdi.Kuray şliler, diğerlerinden ayr ı olarak, yaln ız ' Uzzâ'ya ziyaretler yapar,ona hediyeler sunarlard ı. Bunun sebebi zannediyorum, ona yak ın bulunu ş-lar ıyd ı.Kuray ş kabilesinin 'Uzzâ'y ı seçti ği gibi, Sakif kabilesi de Lât' ı seçmişti.Aynı şekilde Avs ve Hazrac de Manât'ı seçmi şlerdi.Fakat Hepsi de ona (yani ' Uzzâ'ya) büyük sayg ı gösterirlerdi.Amr b. L ıthayy' ın getirdiği be ş puta [Bunlar Allah Taalân ın Kur'an ıKerimde and ıklar ı d ır: 183 * Vadd'i, Suvâ' ı, Yagâs'u, Ya'âk'u ve Nasr'i bırakmayın!*]ise buna oldu ğu kadar veya buna yak ın de ğer vermezlerdi. San ı-yorum ki bu, o putlar ın onlara uzak bulunu şlar ındand ı .[Kurayş gibi Ğani 184 ve Bâhilai" da 'Uzzâ'ya taparlard ı. Peygamber(Allahtan ona selam olsun) fj âlid b. Valid'i gönderdi, o da a ğaçlar ı kesti, eviyıkt ı, putu kırd ı ].Kurayş'in Kâbe' 186nin içinde ve çevresinde de putlar ı vard ı .Onlarca bunlar ın en büyüğü Hubal187 idi.Duyduğuma göre bu, k ırm ızı akikten, insan şeklinde bir puttu, sa ğ kolukır ıktı. Kuray ş onu bu şekilde alm ış, sonra ona alt ından bir kol yapmışlardı .Onu ilk diken Huzayma b. Mudrika b. al-Ya's b. Mu:zar idi. Bunun içinona ljuzayma'nin Hubal'i derlerdi.O, Kabe'nin içinde bulunuyordu ve önünde yedi 1" tane fal oku vard ı .Birisinde "şarilı" ((saf)) yaz ılıydı, öbüründe "mulşak" ((safdeğil, iğreti)).Bir do ğumdan şüphelendiklerinde ona bir hediye sunarlar, sonra fal oklar ı-n ı çekerlerdi. E ğer "sarilı" ç ıkarsa çocu ğu kabul ederler, "mulsak" ç ıkarsakabul etmezlerdi. Ölüm üstüne bir ok, nikâh üstüne de bir ok vard ı; diğerüçünün ne i şe yarad ığını öğrenemedim. Bir meselede anla şmazlık olduğunda,bir yola veya ticarete niyetlendiklerinde, gelirler, onun önünde fal oklar ıçekerlerdi. Ne ç ıkarsa ona görel" hareket ederler, karar verirlerdi.'Abdu'l-Muttalib 19 ° onun yan ında, o ğlu Abdullah [peygamberin (Allahtanona selam olsun) babas ı ] hakk ında fal oku çekmi şti. Abit Sufyân b.klarbu 9lin, Ulffic/ 192 günü muzaffer oldu ğunda, hitabetti ği put da budur:Yücel Hubal! ı 93 (Yani dinin yücelsin!)36
Peygamber (Allahtan ona selam olsun) de şöyle kar şılamıştı :Allah hepsinden büyük, hepsinden yücedir!Onlar ın !saf ve Nailai" isimli putlar ı da vard ı .Bu ikisi ta ş olduklar ında, onlar ı, halka ibret olsun diye, Kilbenin yan ı-na diktiler. Fakat üstünden uzun süre geçip de putlara tap ılmaya ba şlan ınca,onlarla birlikte bunlara da tap ıldı. İki ta ştan birisi hemen Kabe'nin yanında,öbürü Zamzaml" kuyusuna yak ın dikiliydi. .Kuray ş, Kabe'nin yan ındabulunana öbürünün yan ına ta şıd ı. Onlar ın yanında kurban keser, hayvanboğazlarlard ı .Abû Talibl" (Kuray ş peygamber (Allahtan ona selam olsun) sebebiyleBanti Hâşim" 97e kar şı andla ştığında, onlara andiçerek) o ikisi hakk ında şöyledemi şti:Soyumu ve kalbilemi Kdbe'nin yan ında toplad ım,Çizgili Yemen örtüsünden giysisini tuttum,A ş'ar' 198lar ın bineklerini çöktürdükleri yerde,İstif ve Neiila'dan ç ıkan sulara andolsun!(Dedi ki: Al-Va şelilçizgili kuma ş demektir).isaf'tan, Bi şr b. Abet ljazim [al-Asacli] ı 99şöyle bahseder:Başında ku şlar 2" oturuyormu ş gibi hareketsiz, ona yakla şılmaz!Haymblarm201 isafin202 önünde duru şlar ı !Araplar 'Abd 203 ile ba şlayan isimler kullamrlard ı. Bunun putlarla 204 ilgiliolup olmad ığını bilmiyorum. Mesela: "Abdu "Abdu Ganem","Abdu Kuled", "Abdu Ruiei".Baz ı raviler, Ru:za,n111205 B anû Rabra b. Ka'b b. Sa'd b. ZaydMa/diem tap ına ğı olduğunu söylerler, al-Mustavgir206 onu yıkmıştır. (Bu,'Amr b. Rabra b. Kez'b b. Sa'd b. Zayd Man& b. Tami ın'dir. Fakat şu şiirisöylediğinden al-Mustavgir diye and ır•Su balchrlarnıda207 cızırd ıyor,S ıcak sütte pi şirme ta şlar ımn208 cız ırdadığı gibi!Dedi ki: Al-yağir, s ıcak, kaynar demektir).Al-Mustavgir, islamiyet çağında Ruilt'y ı yıktığında şunları söylemişti:Ruzirya bir saldırış saldırd ım,Karanl ık fundalıkta harabeye çevirdim onu!37
- Page 1: ANKARA ÜNIVERSITESI İ L İ HIYAT
- Page 4 and 5: IÇINDEKILERSayfaÖnsöz 5Kaynaklar
- Page 6 and 7: KAYNAKLARIN LISTESI1. 'Abid b. al-A
- Page 8 and 9: 35 . Grether, Osk.: Name und Wort G
- Page 10 and 11: KISALTMALARP. K. : Putlar Kitab ı
- Page 12 and 13: İbn al-Kalbe sonra, şöhretini ge
- Page 14 and 15: Levi della Vida, Leiden 1928 ba şl
- Page 16 and 17: Fakat, İbn İsbals'tan yakla şık
- Page 18 and 19: kendisine okuyor, ben de Muhammed b
- Page 20 and 21: TERCÜMEİbn al-KalbiPUTLAR K İTAB
- Page 22 and 23: Ba ğışlayan, Esirgeyen Allah ın
- Page 24 and 25: Sonra a ğır bir hastal ığa tutu
- Page 26 and 27: Hiçbir kabile Manat'a Avs ve Hazra
- Page 28 and 29: . 'Ukaba'nın. oğluna, "Taym al-La
- Page 30 and 31: 'Uzzıl'ınn bekçileri, Bant't S
- Page 34 and 35: Ve onun istemedi ği şekilde 'Abd
- Page 36 and 37: Ta şlar ının ve putlar ının ya
- Page 38 and 39: Azd soyundan al-Wıris b. Ya şkur
- Page 40 and 41: Al- Faztiri 310 (Kuray ş uygunsuz
- Page 42 and 43: Abraha al-A şram, 334 Şan'ii'da 3
- Page 44 and 45: Abâ 'Ali al-'Anazi bize anlatt ı,
- Page 46 and 47: aylı diye and ırd ı. Annesi ona
- Page 48 and 49: şumun devesini b ırak!" "O art ı
- Page 50 and 51: "Zaki Kütüphanesinin" nüshas ın
- Page 52 and 53: 15 İ bn 'Ulayl öl. H. 290 - Bak.
- Page 54 and 55: 33 Vukûf, "durmak, mola vermek" de
- Page 56 and 57: mi XVIII, 220; Lane sub vocibus as-
- Page 58 and 59: Ya ğ ü ş u için kar ş. Yakilt
- Page 60 and 61: Iki haham bunun için Tubbâ'ya ş
- Page 62 and 63: turmu ş olmalarından almahlar.-Ka
- Page 64 and 65: sizin için de ğil!" diye ba ğır
- Page 66 and 67: 148 Lammens S. 81, not 4, rabb bayt
- Page 68 and 69: 179 Kar ş. Smith S. 133.Araplar, N
- Page 70 and 71: Zemzem, Ismail'in kuyusu diye de ad
- Page 72 and 73: 223 P.K. S. 32, not 1 e göre, as-
- Page 74 and 75: ınuel 23,6 da, Abiatar, Ahimelek'i
- Page 76 and 77: Al- ak ş ar' ın küçültme ismi
- Page 78 and 79: Ona ve Allaha hayvanlar ından ve m
- Page 80 and 81: 339 Kar ş. Sure 9,36 ve 37: "Gök
- Page 82 and 83:
IÇ.âmfts'a dayanarak, Zaki yazmas
- Page 84 and 85:
Kar ş. Nöldeke, Z. D. M. G. 41, S
- Page 86 and 87:
429 P.K. S. 60, not 1 e göre, an-n
- Page 88 and 89:
INDEKSAbbasi, 13Abbasiler, 13, 16,
- Page 90 and 91:
Batn ı Nahla, 34, 35, 45, 50al-Bay
- Page 92 and 93:
İsmailoğullar ı, 27, 28İstanbul
- Page 94 and 95:
Sas- Sa'ada Matb, 18Saba, 51as- Sac
- Page 96 and 97:
▪Lit;;CJJ ■•k:LJ%:,,jI• L4(
- Page 98 and 99:
'J ı ğsx,, °J5 f ,:4.: J ı; J
- Page 100 and 101:
5. 9 W 95 o o. o 9cY)::;„*.a, Ij}
- Page 102 and 103:
••• t „e .Lsr4- j 4-4c- j A
- Page 104 and 105:
. j »L; 4J-!cc4; ıi c.)1,9- 14 J.
- Page 106 and 107:
9.9 , „,j ı_ ıc **•.3C...p z.
- Page 108 and 109:
• 5'-u ' 335 , 5.-ı11 tr vI9Ja11
- Page 110 and 111:
▪r.;cs:JI: J, ,m, L 4.3. -! J I:J
- Page 112 and 113:
c„;1.(j 4;U•_ -c.ı ls".3 -jp Z
- Page 114 and 115:
)Tj :G CyT L5 J.51' .«- o ,.lr. Lr
- Page 116 and 117:
juLl; J.,;! J11 J-İ5kP L51. ! jj..
- Page 118 and 119:
5LJI a.i .-(.5:JIji ?: .1„%"-ı",
- Page 120 and 121:
LS5): JA Ltb* -,:.>301•fiJift;■
- Page 122 and 123:
eA\
- Page 124 and 125:
4:11 ;IP c J ı.;J JLJ.(.) İğt .
- Page 126 and 127:
R.C.'"1 (ii G 1G 4 cj I .» Al43 1c
- Page 128 and 129:
G sk,..A.C3 1 LL c %LAL- tAkkies.L;
- Page 130 and 131:
-tS 5;: Jt;‘ ) .c».1.: Jt; c t -
- Page 133 and 134:
A t ;.?' 1 .4-^". ‘:-' 1 6-11 :ta