PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

179 Kar ş. Smith S. 133.Araplar, Na cr ân'daki kutlu hurma a ğac ına taparlar ( İbn Hi şâm 22) ve ona y ıldan y ılaolan bir bayramda süslü elbiseler asarlard ı.-Hudaybiya a ğacı, Sure 48,18, bereket istenmeküzere hac ılar tarafından ziyaret edilirdi. Sonra bu a ğaç halife Ömer taraf ından kestirildi, çünküo, bu ağaca da ilerde al-L ât ve al-'Uzzâ'ya oldu ğu gibi tap ılmasmdan korkuyordu (bak Yaküt111,261,2).Kar ş. Yâkût 1,393,5: "Zât Anvât, büyük, ye şil bir ağaçt ı, putperest Araplar her y ılona gelirler, taparlar, k ılıçlarını asarlar, kurbanlar keserlerdi. O, Mekke'nin yak ınında bulunuyordu.Yine anlat ılır ki, Araplar Kâbeye haccettiklerinde h ırkalar ını bu a ğaca asarlar, kutlubölgeye h ırkas ız olarak girerlerdi, böylece Kâbeye kar şı saygılarını göstermi ş olurlard ı; bununiçin bu hırkalar anvât diye isimlenmi ştir. Denir ki: nâta a ş - ş ay'a, yanâtuhii, navtan,'allaka "asmak" anlammdad ır. "Wellhausen'e de bak S. 104.180 P.K. S. 26, not 1 e göre, bütün yazmalarda 'Uzzâ diye geçiyor; fakat burada Zakiyazmas ının kenarında i şaret olundu ğu gibi a-'Uzzâ'u olmas ı gerek, böylece ölçü de do ğruoluyor.181 P.K. S. 26, not 2 ye göre, (yâ 'Uzzu), al-Ba ğ dâdi ve al-A.liı si'ye uyularak eklenmiştir, Zaki yazmas ında ve Y âtriit'ta bulunmamaktad ır, fakat ölçünün do ğruluğu bakımındangereklidir.182 P.K. S. 26, not 3 e göre, Zaki yazmas ının kenar ında şunlar yaz ılı : "Al-makrizi,(henüz bas ılmann ş olan) eseri İ m t â' al- A sm â'da al-V Iki d l'nin bir rivayetine dayanarakdemi ştir ki: "H âlid b. al-V alid arUz z â'y ı, H. 8. yılda, Ramazan ay ının 25 inde kesti; bekçisi,Banû Sulaym'den Aflalı b. an-Na şr a ş- Ş aybâni idi. O, peygamberin emri uyar ıncaüçüncü defa olarak onu yoketmek üzere geldi ğinde, kıl ıcını s ıyırdı, fakat, kendini uçu şan saçlarıylaçıplak, siyah bir kad ının önünde buldu. O s ırada bakıcıs ı da ba ğırıp ça ğırmaya başlamıştı.Halid diyordu ki "Omuzlar ımda bir ürperme hissettim". Bekçi ciyak ciyak ba ğırıyordu:"Ey 'Uzzâ, sald ır, ümidini kırma!Ey 'Uzzâ örtünü at ve kendini koru!Ey 'Uzzâ, e ğer sen şimdi Hâlid denen herifi öldürmezsen,Yakın bir felâkete u ğrayacaks ın!Şu halde ba şının çaresine bak!"O zaman Hâlid şöyle söyleyerek k ılıcıyla ilerledi:"Sana hakaret yara şır, övgü de ğil!Görüyorum ki Allah sana alçakl ık nasibetmi ş!"Kılıcıyla bir vuruş vurdu ve onu iki parçaya ay ırdı. Sonra peygamberin (Allahtan onaselâm olsun huzuruna döndü ve ona olanlar ı anlatt ı. Buyurdular ki: "Evet, i şte 'Uzzâ; onaartık birdaha tap ılmayacak." Hâlid şöyle kar şılık verdi: "Ey Allah ın elçisi, Allaha hamdolsun,sayende bizi mahvolmaktan kurtard ı."-Abû Utraylı a ölüm dö şe ğindeyken, Abii Lahabziyaretine gitti, sordu: "Niçin böyle kederlisin? cevap verdi". Korkuyorum ki, benimölümümden sonra 'Uzzâ yokolacak. Abû Lahab dedi ki: "Üzülme, senin ölümünden sonraonu ben kollayaca ğım." O diyordu ki: "E ğer al-'Uzzâ üstün gelirse, onu kollad ığım için, onunteveccühünü kazand ım, fakat Muhammed üstün gelirse,-hiç ummuyorum- o da nihayet benimkarde şimin o ğludur. Bunun üzerine Allâh ( Şanı yücedir), 111. sureyi indirdi: "Abil Lahabineli kurusun" Denir ki: Abil Lahab bunu al-Lât için söylemi ştir (al-`Uzzâ için değil).183 Sure 71,22,23.184 Karş E.d. Isl. 11,148 (J. Schleifer).Kay-s b. `Aylân' ın kolu olan kuzey Arabistan kavmi. Gatafânia karde ş, Tayy'la74