AramızdanAyrılanlar

Sayfa 99
Colorado Üniversitesi, Fizik
Bölümü, 1971.
Fizik ve Geometri kitabında ise bakışım ve dinamik
hakkında şunları söylüyor. “Bakışım ve dinamik, fizik
yasalarını formüle etmenin farklı yollarıdır; birinin diğerinden
türetilmesi mutlaka zorunlu değildir. Bazen çelişirler, bazen
birbirlerini tamamlarlar, sık sık da farklı soruları yanıtlarlar.
Ama birlikte doğanın tam anlaşılmasını sağlarlar.” Âsım Barut
doğa kanunlarını ise şöyle yorumluyor: “Doğa kanunlarını
değişmez, sarsılmaz kabul ediyoruz. Yaşayan biçimlerin
gelişimi(evrim) gibi, acaba doğa da çeşitli fiziksel kanunları
yaratıp, onları deneyip, en iyisini seçmiyor mu?
Ama ne ölçüye göre en iyisi? En çok kararlılık, en çok bakışım
verebilen kanunları: Örneğin, mesafenin tersinin karesi ile
orantılı elektrik veya yerçekimi kuvvetleri. Kuvvet kanunu bambaşka da olabilirdi. Darwin’ in
gördüğü doğasal seçme ilkesi, canlıdan cansız maddeye ve hatta buradan maddeyi yaratan
fiziksel kanunların şekline neden ulaşmasın. Tabiî bu değişimleri görmek daha çok zaman
isteyecek ( 2 Kasım 1979).” Barut,matematik ve fizik arasındaki ilişkiyi’ de şöyle
değerlendiriyor:
“Doğayı anlamak demek, bir kısım olayları birkaç basit neden ve kanundan biraz düşünce ve
“Fizik insanoğlunun evrendeki yerini arar.”
(İnsan ve Kainat dergisinde yapılan söyleşi – 1987).
mantık kurallarıyla elde edebilmek
demektir. Bu temel nedenlere
‘aksiyom’ diyoruz. Aksiyomlar doğaya
yüzde yüz uymayabilirler, nitekim en
büyük duyarlılıkla doğayı tasvir eden
bir aksiyom sistemi belki de olamaz.
Fakat aksiyomlar belirli bir sınır içinde
bir kısım olayların en has, en önemli
özelliklerini veren hipotezlerdir.
Mesafe, açı üzerinde olan bütün
deneyimlerimizi ve ölçüleri Eucklid’ in
basit geometri aksiyomlarında özetleriz. O halde, teker teker bir sürü ölçü ve bağıntılar yerine,
bir iki aksiyomu öğrenmek, onları bir defterin kenarına yazmak yeterli, ondan sonra istediğini
ispat etmek geometriyi bilenler için mümkün ve kolay. Eucklid geometrisi bu bakımdan doğa
Aramızdan Ayrılanlar
Türk Fizik Derneği