Anic, Klaic, Domovic - Rjecnik stranih rijeci-Prepravljeni.pdf - Gripe

monomahija 915 monopolist
d i mira II., kijevskog kne za (1113—
1125)
monomahija (grč. monomachia) pojedinačna
borba, dvoboj
monoman (grč. monos, mani a ludilo)
med. duševni bolesnik koji ima samo
jednu bolesnu misao (fiks-ideju)
monomanija (grč. monos, mania ludilo)
med. naziv za određene bolesno nagone
koji sc smatraju samostalnim
duševnim poremećajima, jednostranim
ludilom (npr. kleptomanija, piromanija,
bolesni nagon za ubijanjem,
megalomanija i dr.); dokazano
je da su ovakve pojave znaci opće
duševne bolesti
monomatičan (grč. monos. omma oko}
koji ima jedno oko, jednook
monomerija (grč. monos, meros dio) sastavljenost
iz jednostavnih dijelova,
jednostavnost
monometalizam (grč. monos, metallon)
u ekonomiji: slučaj kad je novčana
jedinica neke države propisana kao
određena količina nekog metala (zlata
ih srebra), kad se, dakle, obvezno
novac sastoji samo od jednog metala;
supr. bimetalizam
monometar (grč. monos, metron mjera,
mjerilo) metr. stih koji se sastoji od
istih stopa, npr. dvostopni jampski
ili trohejski stih
monometričan (grč. monos, metron
mjera, mjerilo) metr. koji sc sastoji
od istih stopa, istostopni
monomjernn (grč. monos, meros dio)
sastavljen iz jednostavnih dijelova
monomorfan (grč. monos, morfe oblik)
koji ima isti oblik, jednoobličan
monomorfija (grč. monos, morila oblik)
isti oblik, istoobličnost, jcdnooblićnost
mononihi (grč. monos, onyx gen onyehos
nokat, kopito) mn. zool. lihoprsti
papkari (konji, nosorozi i dr.)
mononom (lat. mononomium) mat. v,
monom
mononukleari (grč. monos, lat. nucleus
jezgra) mn. fizioL bijela krvna zrna,
krupna i s velikom okruglom jezgrom
monopatija (grč. monos, pathos bolest,
bol) med. bolest samo jednog dijela
tijela, bolest samo duše, bolest samo
tijela
monopetalan (grč. monos, petalon list)
bot. jednolistan
monopireniČan (grč. monos, pyren koštica)
bot. koji ima samo jednu košticu,
jezgru
monoplan (grč. monos, lat. planum ravan)
zrakoplov koji ima sa svake
strane trupa samo po jedno krilo (za
razliku od bitlana, triplana i multiplana)
monoplastidi (grč. monos, plastos uobličen,
oblikovan) mn. zool. jednostanične
životinje: protozoa
monoplegija (grč. monos, plege udarac,
rana) med. uzetost samo jednog uda
ih samo jedne grupe mišića
monopodija (grč. monos, pus gen. podos
noga, stopa) metr. istostopnost s
obzirom na građu stihova (supr. dipodija);
bot. jednonožnost
monopodijski (grč. monos, pus gen. podos
noga, stopa) metr. koji se sastoji
od istih stopa, napisan u jednakim
stopama; monopndijsko grananje bot.
jednonožno grananje
monopol (grč. monopolion pravo samotrgovine,
samoprodaje) isključivo
pravo trgovanja nekom vrstom robe
(osobito kad država zadrži za sebe
pravo na proizvodnju i trgovinu nekom
vrstom robe, npr. solju, šibicama,
duhanom, naftom i dr.); jedan
od najviših stupnjeva udruživanja
kapitalističkih pod uzeća, karakterističan
za razdoblje imperijalizma, v.
imperijalizam; prid. monopolski
monopolist (grč. monos jedini, poleo
prodajem) posjednik isključivog prava
proizvodnje i trgovine nekom vr-