Filozofia przyrody, Kartezjusz i porządek życia społecznego
Filozofia przyrody, Kartezjusz i porządek życia społecznego
Filozofia przyrody, Kartezjusz i porządek życia społecznego
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1. Średniowieczna filozofia <strong>przyrody</strong><br />
1. Średniowieczna filozofia <strong>przyrody</strong><br />
Specyficzną cechą człowieka jako istoty świadomej jest nieodparta chęć zrozumienia<br />
natury rzeczywistości, czyli poznania praw określających przebieg zjawisk<br />
i skonstruowania na tej podstawie ogólnego obrazu świata. Człowiek pragnie<br />
stworzyć nie tylko obraz bezpośrednio otaczającej go <strong>przyrody</strong>, lecz zarazem obraz<br />
wszystkiego tego, co istnieje – całego Wszechświata. Wysiłki zmierzające do utworzenia<br />
obrazu Wszechświata realizuje człowiek za pomocą filozofii <strong>przyrody</strong> – nauki badającej<br />
Wszechświat jako całość, jego strukturę oraz zachodzące w nim procesy. 3<br />
<strong>Filozofia</strong> <strong>przyrody</strong> zapoczątkowała dzieje filozofii europejskiej. Co dała myśli<br />
ludzkiej? Nawet jeśli odpowiedź nie jest jasna, warto pytać. W filozofii pytanie jest<br />
punktem wyjścia, a nie dojścia. Z pytaniem o cel i sens poszukiwań człowieka warto<br />
się zmierzyć przy pomocy aparatów ludzkich, to jest myślenia i zmysłów. Są to dwa<br />
konieczne warunki filozoficznej uczciwości.<br />
3 Człowiek od zarania dziejów interesował się początkiem świata. Wyrazem tego są mity i mitologia<br />
– opowieści wyrażające wierzenia głęboko tkwiące w świadomości społecznej ludów różnych<br />
kultur spełniające funkcję poznawczą i objaśniającą świat. Mity kosmogoniczne wyjaśniały powstanie<br />
świata; teogoniczne mówiły o bogach; genealogiczne przedstawiały dzieje bogów, herosów, władców,<br />
rodów, ludzi, wyjaśniały ich wzajemne związki i opowiadały historie; antropogeniczne dotyczyły<br />
człowieka, systemu wartości, światopoglądu, prezentowały wzorce postaw i mądrości wielu pokoleń.<br />
Podobne wątki mityczne występują w mitologiach i wielu religiach, niezależnie od siebie, w różnych<br />
częściach świata (np.: motyw bogini-ziemi-matki; herosa-bohatera wyruszającego na wyprawę; świętej<br />
wody – rzeki, świętego drzewa; kobiety – kusicielki; bohatera: zbawcy, wojownika, kochanka; macierzyństwa<br />
dziewicy; wędrówki do zaświatów). Zob J. D. Barrow, Teoria wszystkiego, Kraków 1995,<br />
s. 17-24; Zob. także, M. Heller, Uchwycić przemijanie, Kraków 1997, s. 19-21; Por. także Słownik<br />
frazeologiczny języka polskiego, dz. zb. pod red. S. Skorupki, Warszawa 1974, s. 450; Por. także, S. Burtyn,<br />
Spory wokół naukowego obrazu świata, Warszawa 1978, s. 5-7; Por. także, J. S. Synowiec, Na początku;<br />
wybrane zagadnienia Pięcioksięgu, Warszawa 1987, s. 68-71; Por. także, Zarys religioznawstwa,<br />
dz. zb. pod red. J. Kellera, Warszawa 1988, s. 254-287.<br />
11
Change language