Filozofia przyrody, Kartezjusz i porządek życia społecznego

Spis treści
Spis treści
Spis treści ................................................................................................................ 5
Przedmowa ............................................................................................................. 7
Wstęp ...................................................................................................................... 9
1. Średniowieczna filozofii przyrody ................................................................... 11
1.1. Średniowieczne kształtowanie obrazu świata ................................................. 12
1.1.1. Spuścizna grecka .......................................................................................... 12
1.1.2. Pismo święte ................................................................................................. 16
1.1.3. Epoka patrystyczna ...................................................................................... 18
1.2. Przedkartezjańska filozofia przyrody .............................................................. 21
1.2.1. Księga natury a rola Pisma świętego ........................................................... 22
1.2.2. Scholastyczna recepcja grecko-arabskiej filozofii przyrody ........................ 24
1.2.3. „Teologizacja” filozofii przyrody ................................................................. 29
1.3. Upadek teocentrycznej interpretacji filozofii przyrody .................................. 32
1.3.1. Nowe podejście do filozofii przyrody .......................................................... 32
1.3.2. Antropocentryzm i przyrodocentryzm negacją scholastycznego teocentryzmu .... 34
2. Filozofia przyrody ............................................................................................ 38
2.1. Kartezjańskie rozumienie filozofii przyrody .................................................. 39
2.1.1. Wieloznaczność terminu mądrość ................................................................ 39
2.1.2. Matematyczny ideał wiedzy filozoficzno-przyrodniczej ............................... 41
2.1.3. Znaczenie prawd wiecznych w filozofii przyrody ....................................... 44
2.2. Podstawowe zasady filozoficzno-przyrodnicze .............................................. 46
2.2.1. Metafizyka – fizyka – świat ......................................................................... 46
2.2.2. Principia filozoficzno-przyrodnicze – res cogitans et res extensa ............... 48
2.2.3. Deus ex machina .......................................................................................... 53
2.3. Skutki kartezjańskiej filozofii przyrody .......................................................... 55
2.3.1. Mechanika spekulatywna ............................................................................. 55
2.3.2. Mechanicyzm geometryczny ........................................................................ 58
3. Konsekwencje ................................................................................................... 61
3.1. Koncepcja człowieka jako tworu kartezjańskiej filozofii przyrody ................. 62
3.1.1. Filozoficzno-przyrodnicze ujęcie człowieka ................................................ 62
3.1.2. Cielesność kartezjańska ................................................................................ 66
3.1.3. Ciało – maszyna działająca .......................................................................... 68
3.2. Etyka życia jednostkowego ............................................................................. 70
3.2.1. Wartość etyczna względna i bezwzględna ..................................................... 71
3.2.2. Działanie w oparciu o fakt wolnej woli i życie cnotą ................................... 72
3.2.3. Reguła życia ................................................................................................. 74
3.3. Moralność życia społecznego .......................................................................... 76
3.3.1. Życie społeczne w świetle filozoficzno-przyrodniczej koncepcji ................. 77
Zakończenie .......................................................................................................... 80
Bibliografia ............................................................................................................ 86
5