Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

SPECYFIKA ŚWIĘTOŚCI MAŁŻONKÓW 41 s
wszystkim moment dynamiczny (agere), a akcent zostanie położony na
stronę powinnościową małżonków.
Charakterystyka wspólnoty małżeńskiej ma wskazać na możliwość
realizowania w jej ramach świętości. Wniosek taki powinien wynikać
z głębokiego uzasadnienia teologicznego instytucji małżeństwa, przekazanego
przez Sobór Watykański II.
Pewne wątpliwości może wzbudzać określenie ,,wspólnota". Jest to
termin dość niejasny i niedostatecznie sprecyzowany 65 . Dokument soborowy
określa kilkakrotnie tym terminem (communitas) małżeństwo 66 , posługując
się nim raczej w znaczeniu potocznym, niż socjologicznym 07 .
Soborowy termin „wspólnota" w odniesieniu do małżeństwa akcentuje
przede wszystkim więź psychologiczną między małżonkami, darzącymi
się wzajemną sympatią i realizującymi wspólny ideał życiowy 68 .
Małżeństwo jako wspólnota — to nie tylko ,,społeczność" (societas),
w której zasadniczą rolę odgrywa obiektywny i zewnętrzny cel, wspólnie
przez członków jakiejś społeczności zaakceptowany i urzeczywistniany
09 . Sobór określając małżeństwo terminem ,,wspólnota" pragnął
zaakcentować mocniej jego charakter osobowy i wewnętrzny, zwłaszcza
iż dotychczas przeakcentowywano jego niewątpliwy charakter prawniczy
i społeczny 70 .
Życiowa wspólnota męża i żony posiada niezaprzeczalny sens społeczny,
co jednak nie może przesłaniać jej znaczenia intersubiektywnego
dla samych małżonków. Ten głęboko osobowy walor wspólnoty
małżeńskiej rzutuje na jej wielką przydatność w zdobywaniu przez małżonków
świętości osobistej oraz uwydatnia możliwości jej osiągnięcia.
Dynamizmem, który umożliwia aktywizację potencji świętości tkwiących
w samej naturze małżeństwa, jest miłość małżeńska; przy czym
akcent musi być położony na przymiotniku ,,małżeńska". Miłość bowiem
typowo małżeńska znamionuje specyficzny typ świętości moralnej, jaką
realizują małżonkowie. Fenomen miłości małżeńskiej jest przedmiotem
drugiego paragrafu pierwszego rozdziału.
65 Por. St. Olejnik, Moralność życia społecznego. Teologia moralna szczegółowa,
Warszawa 1970, 27 n.
66 Por. np. GS, nry 47a i 48a.
67 Por. Ph. Delhaye, Dignité du mariage et de la iamille (2e partie, chapitre I),
w: Vatican II. L'église dans le monde de ce temps, wyd. Y. M. J. C o n g a r
M. Peuchmaurd, t. II, Paris 1967, 424: „Je ne pense pas que les rédacteurs aient
voulu se référer explicitement à la différence antre société (Gesellschâlt) et communauté
(Gemeinschait) si chère aujourd'hui aux philosophes de la politique et du social. Ils
se sont servis du langage commun actuel".
68 Por. tamże, s. 424: „La communauté implique tout d'abord une union psychologique
entre des personnes unies par la sympathie et une similitude d'idéal".
69 Por. K. Majdański, Teologia małżeństwa i rodziny w nauce Vaticanum II,
AK 75 (1970) z. 1, 13: „Chętnie małżeństwo i rodzina są określane w języku soborowym
jako wspólnota... Małżeństwo — instytucja jest więc wspólnotą. To nie tylko societas
— łącząca z sobą osoby zmierzające do jednego celu: to wspólnota życia i miłości małżeńskiej,
wspólnota małżeńska i rodzinna"; por. także: Ph. Delhaye, Dignité du
mariage..., 424: „La société, dit-on communément aujourd'hui, suppose un lien entre
des personnes par contrat juridique en vue de la personne et vise plus à l'efficacite
pu'à la morale".
70 Por. tamże, 424: „En concevant le mariage comme communauté, le Concile donne
donc une place beaucoup plus grande aux préoccupations personnalistes, mais il n'en
affaiblit pas pour autant la stabilité. Celle-ci passe du plan juridique au niveau psychologique
et moral".