Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

SPECYFIKA ŚWIĘTOŚCI MAŁŻONKÓW 59 s
sto uczuciową 177 między małżonkami. Przeżycia emocjonalno-afektywne
będące domeną sympatii sprawiają, że są oni sobie bliscy. Przez sympatię
miłość nabiera subiektywnej wyrazistości. Miłość to nie tylko teoretyczne
uznanie wartości osoby umiłowanej jako osoby, do którego dochodzi
człowiek drogą rozumowania dedukcyjnego, ale doświadczenie,
które przeżywa dzięki sympatii 178 .
Miłość małżeńska jest dalej ekskluzywna. Z punktu widzenia psychologii
o miłości małżeńskiej można mówić tylko pomiędzy jednym mężczyzną
i jedną kobietą, ponieważ tylko jednemu człowiekowi można się
w tym stopniu ofiarować i tak niepodzielnie do niego należeć 179 . Z przymiotem
wyłączności miłości między mężem i żoną wiąże się specyficzny
rodzaj zazdrości. Chodzi tutaj o zazdrość w tym sensie, w jakim ,,Bóg jest
zazdrosny" 180 .
Z istoty swojej cechuje miłość małżeńską nieodwołalność. Przymiot
ten wynika z logiczną konsekwencją z faktu, że każde darowanie zawiera
w sobie element nieodwołalności 181 . Miłość małżeńska jest darowaniem
siebie osobie współmałżonka ,,raz na zawsze" 183 pojętym nie tylko jako
zobowiązanie, ale przede wszystkim jako wypełnienie.
Jako nieodwołalna jest miłość małżeńska specyficznie wierna 183 . Każda
prawdziwa miłość nosi na sobie znamię wierności. Im głębsza jest miłość,
tym silniejsza musi być wierność. W życiu małżeńskim wiąże się ona
z odpowiedzialnością, jaką małżonkowie nakładają na siebie wzajemnie
za „ja" współmałżonka 184 . Odpowiedzialność zamienia wzajemną wierność
w obustronne uszczęśliwienie 185 .
Istotnym przymiotem miłości małżeńskiej, wyróżniającym ją od wszystkich
innych form miłości bliźniego i w dużym stopniu uzasadniającym
atrybuty wyżej wymienione oraz ich nieodzowność, jest jej charakter
cielesno-płciowy 186 . Grubym nieporozumieniem byłoby zredukowanie miłości
małżeńskiej do aktu seksualnego, niemniej jednak pożycie płciowe
177 Por. W. Warnach, Liebe als Grunderfahrung..., 248: Selbstverständlich wird
die echte Liebe vom Gefühl begleitet, ja gewissermassen getragen und erhält dadurch
ihre lebenzeugende Wärme und Glut".
178 Por. K. Wojtyła, Mi/ość i odpowiedzialność ..., 78: „Samo rozumowe uznanie
wartości drugiej osoby, choćby najrzetelniejsze, nie stanowi jeszcze miłości ... Dopiero
sympatia ma tę moc, że przybliża ludzi do siebie, w sposób dla nich odczuwalny. Miłość
zaś jest doświadczeniem, a nie dedukcją tylko".
179 To przymiot ekskluzywności miłości małżeńskiej domaga się w pierwszym rzędzie
monogamii. Wzgląd na dobro społeczne, zwłaszcza na dobro potomstwa, stanowi
jedynie wtórny oraz wspierający — niewątpliwie ważny i przekonywujący — argument
przemawiający za jednożeństwem? por. T. Lipps, Die ethischen Grundfragen, wyd. 3,
Leipzig 1912, 237n.
180 Por. W; 20, 5? 34, 14; Lb 19, 31; Iz 2, 18.
181 Por. J. Hessen, Der Sinn des Lebens, wyd. 4, Münster 1955, 120: „Einheit und
Ewigkeit der Ehe sind im geistigen Wesen der Ehegemeinschaft fundiert".
182 Por. F. Sawicki, Filozofia miłości, wyd. 2, Kraków 1945, 15: „Ktokolwiek dopuszcza
myśl o możliwości rozłąki, temu prawdziwa miłość jest nieznana".
183 Por. W. H e i n e n, Fehlformen des Liebesstrebens in moralpsychologischer Deutung
und moraltheologischer Würdigung. Freiburg 1954, 181.
184 Por. J. David, Ehe und Elternschaft..., 58.
185 Por. D. v. Hildebrand, Sittliche Grundhaltungen, Mainz 1946, 22n i 37n; tenże,
Umgestaltung in Christus. Uber die christliche Grundhaltung. Zürich—Köln 1950,
21n i 52n.
186 Por. D. v. Hilde brand, Reinheit und Jungfräulichkeit, wyd. 3. Einsiedeln 1950,
13n. H. Doms, Vom Sinn ..., 31n.