Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

54
KS. STANISŁAW MUSIAŁ
Miłość małżeńska jest miłością wybitnie personalistyczną. Podmiotem
jej bowiem jest osoba ludzka; osoba ludzka jest także jej przedmiotem.
Między osobami tymi dochodzi do dialogu miłosnego obejmującego całą
personalną wartość człowieka 148 . Charakterystyczną cechą dialogu miłości
małżeńskiej jest intersubiektywność 149 , oraz stała otwartość na ,,ty"
współmałżonka 150 .
Ponieważ miłość małżeńska obejmuje dobro całej osoby, wszystkie jej
przejawy zarówno duchowe jak i cielesne posiadają szczególną godność
oraz przyczyniają się do uszlachetniania głębokiej więzi między małżonkami.
Wydaje się, że aby poprawnie odczytać intencje dokumentu soborowego
oraz zrozumieć istotę i przymioty miłości małżeńskiej warto będzie
dalsze nasze rozważania oprzeć na szerokiej bazie miłości bliźniego
w ogóle, ze szczególnym uwzględnieniem dwu specyficznych jej form jakimi
są przyjaźń i koleżeństwo. Tą metodą analityczno-porównawczą łatw
r o będzie można wykryć to wszystko, co jest charakterystyczne i specyficzne
dla miłości, której przysługuje przymiotnik ,,małżeńska".
Według scholastycznego ujęcia miłość jest siłą jednoczącą (vis unitiva).
Każdej miłości właściwa jest moc jednocząca 151 ; nie przysługuje ona jednak
każdej miłości w równym stopniu i na ten sam sposób. Poszczególnym
rodzajom miłości odpowiada specyficzna co do sposobu, i intensywności
siła jednocząca. Tak więc jedności, w której ,,dwoje staje się jednym
ciałem", czyli jedności małżeńskiej, właściwa jest miłość małżeńska,
w której dochodzi do jedności najwyższego stopnia 152 .
Aby uchwycić to, co jest charakterystyczne dla miłości małżeńskiej
trzeba najpierw zastanowić się pokrótce nad istotnymi elementami miłości
w ogóle.
(1963) 256—279; Die Liebe hört nie auf. Die Botschaft des Hohen Liedes heute, Stuttgart
1964; Das Hohe Lied. Kommentar zu Gestalt und Kerygma eines alttestamentlichen Liebesliedes.
Düsseldorf 1964; Die Theologie des Hohen Liedes, TpQ 115 (1967) 64—71.
148 Por. S. de L e s t a p i s, Geburtenregelung — Geburtenkontrolle, Freiburg—Basel—
—Wien 1961, 109: ,,Die Liebe ist ein Zwiegespräch zweier personaler Subjekte...".
149 Por. V. L. Hey len, Die Würde der Ehe .... 259: „Die eheliche Liebe ist ... immer
ein Dialog zwischen dem Geistigen und dem Leiblichen ... Weit davon entfernt, platonisch
und rational zu bleiben, führt der liebende Dialog die Eheleute zu einer totalen
Annäherung, zu einer geheimnisvollen Einheit der Seelen und der Leiber, die als Vereinigung,
als Intersubjektivität, d.h. als ein Verhältnis von Person zu Person erlebt
wird".
150 por 3 Häring, Lexikon ..., 434: „Die eheliche Liebe ist voll menschlich, personal,
ganzheitlich. Der ganze Mensch spricht sich in ihr aus mit Wille und Gemüt, in
seiner Offenheit für das Du, in Hingabebereitschaft".
151 Por. S. Witek, Elementy i istota przyjaźni między ludźmi według nauki św. Tomasza
z Akwinu, RTK 6 (1959), z. 4, 151: „Miłość jednoczy podmiot z przedmiotem";
V. Warnach, Liebe als Grunderfahrung, w: Religion und Erlebnis. Ein Weg zur
Überwindung der religiösen Krise, wyd. J. Rud in, Ölten—Freiburg i. Br. 1963 , 237:
„In all ihren Formen ist die Liebe eine Neigung, die zur Vereinigung mit andern führen
will".
152 Por. D. v. Hilde brand, Die Enzyklika ..., 12: „Die bräutliche Liebe ist noch
durch ein anderes -Merkmal gekennzeichnet, nämlich dadurch, dass die in jeder Liebe
enthaltene intentio unionis, die Sehnsucht nach der Teilnahme am Leben des Geliebten,
die Sehnsucht nach einer irgendwie gearteten Gemeinschaft, hier ihren Höhepunkt erreicht".