Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

SPECYFIKA ŚWIĘTOŚCI MAŁŻONKÓW 87 s
Skoordynowanie woli Bożej, sformułowane bardzo ogólnikowo w nakazie:
„Bądźcie płodni i rozmnażajcie się" {Rdz 1, 28), z możliwościami
podyktowanymi przez życie małżeńsko-rodzinne, nie jest z całą pewnością
łatwe; trudność ta wypływa z ograniczoności ludzkiego poznania,
co zasygnalizowane zostało w dokumencie soborowym przez słówko
„jakby", poprzedzające określenie małżonków terminem „wyraziciele"
miłości Boga — Stwórcy 371 .
Sobór, pozostawiając ostateczne rozstrzygnięcie samym małżonkom 372 ,
wypunktował jednak szereg kryteriów, które muszą zostać uwzględnione
w podejmowaniu poszczególnych decyzji z zakresu rodzicielstwa.
Najpierw powinni małżonkowie wypełniać misję rodzicielską „z szacunkiem
pełnym uległości wobec Boga" 373 oraz z respektowaniem „obiektywnych
kryteriów, uwzględniających naturę osoby ludzkiej i jej czynów"
374 . Po wtóre zobowiązani są brać pod uwagę sytuację życiową,
„uwzględniając zarówno swoje własne dobro, jak i dobro dzieci czy
to już urodzonych, czy przewidywanych, i rozeznając też warunki czasu
oraz sytuacji życiowej tak materialnej jak i duchowej; a w końcu, licząc
się z dobrem wspólnoty rodzinnej, społeczeństwa i samego Kościoła" 375 .
I wreszcie, „zawsze kierować się mają sumieniem" 376 .
Wyżej wymienione postulaty soborowe stanowią podstawę dla trzech
zasadniczych norm obowiązujących małżonków w zakresie realizacji
misji rodzicielskiej. Można więc mówić korelatywnie o normie obiektywnej
(obiektywny porządek moralny w zakresie ludzkiej płciowości),
o normie egzystencjalnej (sytuacja życiowa wspólnoty małżeńsko-rodzinnej)
oraz o normie subiektywnej (sumienie małżonków).
Obecnie zajmiemy się kolejno zasygnalizowaną wyżej problematyką,
w jej potrójnym aspekcie.
Małżeństwo jest głęboką życiową wspólnotą miłości, której Bóg powierzył
wzniosłe zadanie prokreacyjne. Najpełniejszym zewnętrznym
wyrazem miłości małżonków, „inkarnacją" 377 tej miłości, jest akt małżeński,
który stanowi także conditio sine qua non ludzkiej prokreacji 378 .
371
Por. B. H ä r i n g, Lexikon..., 439: „Das Wörtchen „gleichsam" ist nicht ohne
Bedeutung: Der Mensch kann nie alles völlig durchschauen; sein Dolmetscherdienst
geht nicht weiter als die Möglichkeiten des Erkennens".
372
Por. GS, nr 50b: „...communi consilio atque .conatu, rectum iudicium sibi efformabunt...";
por. także, G. Teichtweier, Das ständige Anliegen..., 116: „Das ist wohl
die urtrümlichste und primäre Form des soviel zitierten „Elternrechtes"!; A. Auer,
Eheliche Hingabe und Zeugung. Zu einem Diskussionsbeitrag des Mainzer Weihbischofs
Dr J. M. Reuss, TpQ 112 (1964) 123.
373
GS, nr 50b: „...docili erga Deum reverentia...".
374
GS, nr 51c.: „...obiectivis criteriis, ex personae eiusdemque actuum natura desumptis...".
375
GS, nr 50b: „...attendentes tum ad suum ipsorum bonum tum ad bonum Iiberorum,
sive iam nati sint sive futuri praevideantur, dignoscentes temporum et status
vitae condiciones tum materiales tum spirituales, ac denique rationem servantes boni
communitatis familiaris, societatis temporalis ipsiusque Ecclesiae...".
376
GS, nr 50b: „...semper regi debere conscientia...".
377
Por. L. Janssen s, M orale conjugale et progestogenes, EThL 39 (1963) 807;
B. H ä r i n g nazywa akt małżeński — „słowem, rozmową miłości"; por. Um die Berufung
ehelicher Liebe. Ewige Grundsätze im Lichte neuer Bewusstseinhaltung, TdG 7
(1964) 65.
378
Por. A. Jäger, Verantwortete..., 21: Gerade dem sichtbarsten Ausdruck und der
tiefsten Vollendung der Liebeseinheit zwischen Mann und Frau, dem sexuellen Geschehen
im ehelichen Akt ist das Entstehen eines neuen Menschen anvertraut".