Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

SPECYFIKA ŚWIĘTOŚCI MAŁŻONKÓW 61 s
człowieka oraz związany z nimi popęd seksualny są zawsze i w każdym
wypadku własnością osoby. Przechodząc z płaszczyzny bytu do płaszczyzny
działania, trzeba stwierdzić, że sama natura nie działa, ale działa
zawsze osoba (actiones sunt suppositorum). Konsekwentnie aktualizacja
popędu seksualnego w człowieku musi się dokonywać w sposób właściwy
osobie, a więc „prawdziwie po ludzku". Nie można upatrywać w niej
elementu czysto naturalnego, biologicznego. Nie ulega wątpliwości, że
traktaty teologii moralnej „de sexto" zawierają implicite składniki ujęcia
personalistycznego, ale z powodu ich niedostatecznego podkreślania
często stwarzają pozory ujęcia naturalistycznego 195 .
Błąd metodologiczny polega na rozpatrywaniu momentu cielesno-seksualnego
w oderwaniu od momentu zmysłowo-duchowego ludzkiej płciowości.
Dla ilustracji zostaną podane dwa przykłady czysto naturalistycznego
ujęcia zagadnień seksualności człowieka, względnie ludzkiego aktu
płciowego.
W 1909 r. ukazała się w tłumaczeniu niemieckim trzytomowa praca,
zaopatrzona licznymi aprobatami Kościoła, pt. Die Moral in ihren Beziehungen
zur Medizin und Hygiene. Autor — Surbled, omawiając pożycie
seksualne używa np. takich sformułowań: stosunek małżeński jako taki
nie posiada w sobie nic pięknego i wielkiego; gdyby pożycie seksualne
ograniczało się do stosunku jako takiego, rozmnażanie stałoby się niemożliwe;
nędzna ta czynność zostałaby z pewnością zaniechana; stałaby
się czymś wstrętnym- gdyby natura nie związała z nią uczucia rozkoszy,
która pozwala jej się ostać, i zapewnić prokreację; w stosunku zespoliła
natura zwierzęcy i niemal poniżający akt z wielką korzyścią; sam akt
małżeński jest poprzedzony pewnymi przygotowaniami — i chociaż niechętnie,
to jednak należy to tutaj powiedzieć — jego zapowiedź nie posiada
w sobie nic z wzniosłości i duchowości; stosunek płciowy jest czysto
cielesnym aktem, jest aktem zwierzęcym, zmysłowym, — w żadnym
• wypadku nie jest czystym aktem 196 .
195 Por. K. Wojtyła, Zagadnienie katolickiej etyki seksualnej. Refleksje i postulaty,
RF 13 (1965), z. 2, 9: „Jeżeli chodzi o znane mi prace czy podręczniki w zakresie
katolickiej etyki seksualnej (np. traktaty de sexto), to sądzę, że zawierają one implicite
elementy ujęcia personalistycznego, ale z powodu braku ich eksplikacji mogą czasem
budzić skojarzenia czy podejrzenia naturalistyczne".
196 „Der eheliche Beischlaf setzt sich — man darf daran, wenigstens was die besseren,
gabildeten oder einfach ehrbaren Kreise angeht, nicht zweifeln — aus verschiedenen
Teilen zusammen, die zusammengehören, sich innig miteinander verbinden und nicht
getrennt werden dürfen. Der Beischlaf hat, an und für sich betrachtet, ohne sinnliche
Erregung, ohne wollüstige Gier, nichts Schönes, nichts Grosses, nichts Anziehendes
an sichj und die Befruchtung, die Folge desselben, ist kein Genuss, sie wird von trüben
Ahnungen, dem Gefühl einer Verantwortlichkeit für die Zukunft, einer Art bestimmter
Angst begleitet. Wenn der geschlechtliche Verkehr nur auf den Beischlaf als solchen
beschränkt wäre, wäre die Fortpflanzung nicht möglich. Er würde allen Reiz und
damit auch die sich an ihn anschlissenden Folgen verlieren; diese jämmerliche Verrichtung
würde sofort mit Sicherheit verlassen, abgeschaft und ekelhaft werden, wenn
die Natur nicht die Wollustempfindung damit verbunden hätte, welche ihr Fortbestehen
sichert und sie leicht macht, indem sie einen trierischen und fast niedrigen Akt mit
einem tiefen Genuss verknüpft. Der Genuss ist selbst die Bedingung für den Beischlaf,
er ist das durch die Natur gesetzte Reizmittel, um zum Akt der Befruchtung zu gelangen.
... Der Beischlaf ist ein rein fleischlicher Akt und kann sich als solcher des seiner
Natur anhaftenden Charakters nicht entäussern, es ist ein trierischer, sinnlicher,
keineswegs keuscher Akt", (cytowane za: H. Doms, Der Einbau der Sexualität....
18n).