Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

88
KS. STANISŁAW MUSIAŁ
Wzajemna relacja miłości małżonków i płodności małżeńskiej jest problemem
niezwykle złożonym i trudnym a dzisiaj bardzo żywo dyskutowanym.
Problem jest dlatego tak skomplikowany, ponieważ wchodzi
w zakres tzw. prawa naturalnego, różnie interpretowanego. Trudność
powiększa fakt, że Objawienie nie przekazuje nam w tej materii bezpośrednio
norm postępowania 379 .
Dla teologa jednak miarodajny jest Urząd Nauczycielski Kościoła 380 ,
w którego kompetencjach „leży interpretowanie naturalnego prawa moralnego"
381 , które „jestirównież wyrazem woli Bożej, i jego wierne przestrzeganie
jest ludziom konieczne do zbawienia" 382 .
Oficjalne wypowiedzi Magisterium Ecclesiae, dotyczące problematyki
z zakresu prawa naturalnego, wyznaczają teologii kierunek oraz cel
dociekań 383 .
Z tej też przyczyny stanowią one zawsze również problem posłuszeństwa
z motywu religijnego 384 , mimo tego, iż Kościół przemawiając przez
Sobór lub papieża, bardzo rzadko tylko posługuje się formułami dogmatycznymi
w kwestiach moralnych 355 .
Podstawowym źródłem dociekań teologiczno-moralnych w zakresie
problemu odpowiedzialnego rodzicielstwa oraz wytyczną dla właściwej
interpretacji prawa naturalnego, dotyczącego tej kwestii, są dwa najnowsze
dokumenty Urzędu Nauczycielskiego Kościoła: Konstytucja soborowa
Gaudium et spes i encyklika papieska Humariae vitae, będąca
pewnego rodzaju komentarzem dokumentu soborowego 386 .
Normy szczegółowe — sformułowane przez papieża w encyklice, a wynikające
z ogólnych założeń Konstytucji Duszpasterskiej — są normami
moralnymi w ścisłym znaczeniu, czyli wiążącymi w sumieniu wszystkich
bez wyjątku katolików 387 .
870 Por. F. Bockle, Bulletin..., 412n.
380 Por. T. Ślipko, Czy pigułki antyowulacyjne mogą stanowić środek etycznej
regulacji poczęć? CTh 38 (1968) f. 1, 43n; por. także, T. Ślipko, Naturalne prawo
moralne jako podstawa etyki małżeńskiej w wiążących wypowiedziach Magisterium
Ecclesiae, StThV 6 (1968) f. 1, 171—192.
381 HV, nr 4b; por. GS, nr 89a: „Kościół ... uczy poznawać prawo Boże i naturalne";
DH, ift- 14c: Kościół katolicki jest nauczycielem prawdy i ciąży na nim obowiązek,
aby głosił i autentycznie nauczał Prawdy, którą jest Chrystus, a zarazem powagą swoją
wyjaśniał i potwierdzał zasady porządku moralnego, wynikające z samej natury
ludzkiej"; por. także, Wprowadzenie do encykliki..., 23: „Papież będąc przez Boga upoważnionym
interpretatorem prawa naturalnego, może określić, i faktycznie sam określa,
co przez to prawo rozumie zgodnie z powierzonym sobie zadaniem. W tym względzie
nie jest on związany z żadnym systemem filozoficznym...".
-382 HV, nr 4b.
383 Por. AAS 22 (1930) 539—592 (zwł. 559n); AAS 42 (1950) 561—578 (zwł. 568); AAS
43 (1951) 835—854; AAS 44 (1952) 270—278 (zwł. 275).
384 Por. T. Ślipko, Postulaty..., 272; I. Różycki, Teologiczna pewność norm
etycznych w encyklice „Humanae vitae", AnC (1969) 255; Wort der deutschen Bischoie
zur seelsorglichen Lage nach dem Erscheinen der Enzyklika „Humanae Vitae",
W.: J. David, Ehe und Elternschalt..., 139; H. Muckermann, Uświęć ich..., 89.
385 Por. L. M. Weber, Mysterium magnum..., 9.
388 Por. HV, nr 7; por. także, K. Wojtyła, Nauka encykliki..., 341.
387 W dalszych wywodach skorzystano przede wszystkim z następujących cennych
opracowań, dotyczących zasygnalizowanego zagadnienia: T. Ślipko, Postulaty stawiane
teologii moralnej przez encyklikę „Humanae vitae", AnC (1969) 258—269;
S. Smoleński, Zagadnienie wykonalności norm moralnych zawartych w encyklice
„Humanae vitae" (analiza tekstu), AnC I (1969) 357—371.