Specyfika świętości małżonków w świetle "Gaudium et spes"

38
KS. STANISŁAW MUSIAŁ
małżeńska. I w tym też znaczeniu zostało w tytule rozprawy umownie
zużytkowane określenie ,»specyfika".
Chcąc scharakteryzować odpowiednie dla określonego typu świętości
signa specifica, należy odnaleźć i określić istotne dla danego typu składniki,
nie występujące w innych formach świętości.
Powyższe założenie metodologiczne wydaje się mieć zasadnicze znaczenie
z dwu powodów. Najpierw wykluczy się tym sposobem fałszywą
tendencję wtłaczania określonego typu świętości, o swoistej strukturze,
w ramy modelu świętości zupełnie inaczej ukonstytuowanego, np. świętości
małżonków w ramy akosmicznego typu modelu monastycznego,
co w konsekwencji prowadzi do swoistego rodzaju kopiowania, w. wymiarach
miniaturowych, obcej formy świętości' 9 .
Po wtóre usunięta zostanie sztucznie wytworzona bariera pomiędzy
tzw. ,,stanem doskonałości" a resztą chrześcijan, którzy pozostając na
zewnątrz ,,stanu doskonałości" nie czują się zobowiązani do jej zdobywania
69 .
Bardziej zdecydowane podkreślanie wpływu powołania ziemskiego na
profil świętości etycznej pociągnie za sobą (na zasadzie swoistej reakcji
łańcuchowej) dowartościowanie w procesie uświęcenia osobistego zawodowych
czy stanowych obowiązków oraz dostrzeżenie przede wszystkim
w tychże zobowiązaniach (a nie tylko wyłącznie w przeróżnych
multyplikowanych tzw. ćwiczeniach pobożnych i ascetycznych, pozostających
często na marginesie, albo nawet poza ramami, toczącego się
życia) ogromnych rezerw dynamizujących proces zdobywania świętości
moralnej 01 . W związku z tym, z racji czysto pedagogicznych, należałoby
58 Por. tamże, 10 n: „Personne n'est „saint" aux yeux du Christ s'il ne vit pas en
plénitude, et la vie théologale, et sa vocation temporelle. En disant cela, nous ne
voulons pas prétendre que, de soi, la réalisation de la vocation" temporelle soit aussi
noble, aussi importante, aussi substantielle que la participation à la vie de la Trinité.
Mais cette vocation temporelle n'est pas seulement „indispensable", où „nécessaire",
ainsi qu'on l'entend dire parfois aujourd'hui; elle est „essentielle", por. także: J. Laskowski,
Życie duchowe małżeństwa i rodziny, HD 37 (1968) nr 3, 160.
Bardzo jasne stanowisko w tej kwestii zajął papież Jan XXIII w encyklice Mater
et Magistra: „Niech sobie zatem nikt błędnie nie wyobraża, że dwie łatwe do pogodzenia
wartości: własne doskonalenie duchowe każdego człowieka i sprawy życia
doczesnego to dwie rzeczy ze sobą sprzeczne, jak gdyby dążenie do doskonałości
chrześcijańskiej wymagało koniecznie odsunięcia się od spraw życia ziemskiego..." (por.
AAS 53 (1961) 460; tłum. polskie podano za: Papież Jan XXIII, Encyklika o współczesnych
przemianach społecznych w świetle zasad nauki chrześcijańskiej („Mafer et Magistra"),
Kraków 1969, 85.
Konieczność uwzględniania rodzaju powołania doczesnego w dążeniu do świętości
podkreślali święci, np. św. Teresa z Avila i św. Franciszek Salezy (por. G. Thils,
Sainteté..., 11 n).
59 Por. J. Döpfner, Geleitwort, w: Laien und christliche Vollkommenheit, wyd.
G. Thils i K. V. Truhlar, Freiburg—Basel—Wien 1966,5.
60 Por. B. Häring, Die allgemeine Berufung..., 119; J. Kłys, Życie rodzinne drogą
do doskonałości, AK 75 (1970) z. 1, 31; Sacramentum mundi..., kol. 633: „Eine
„doppelstöckige Moral", die dem Laien ein „Minimalchristentum" zuweisen will, ist
theologisch unhaltbar".
61 Taka intencja leży u podstaw zasadniczej myśli przewodniej numeru 41 Konstytucji
Lumen gentium, a zwłaszcza jego trzech ostatnich akapitów; por. M. Labourdette,
Die Berufung.,., 359 n: „Der dem Text seiner Gesamtheit zugrundeliegende
Gedanke ist, dass der Christ nicht trotz seiner Berufspflichten — wie sie auch immer
aussehen mögen — sich heiligt, gleichsam am Rande, indem er z. B. neben diesen
seinen Pflichten mehr oder weniger zahlreiche Übungen der Frömmigkeit und Askese