Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Madje, në këtë proces ka pasur shkelje të<br />
procedurave të vlerësimit e të akreditimit,<br />
angazhimit të ekspertëve joprofesionalë e pa ndonjë<br />
lidhje me fushën, cilësi të dobët të vlerësimit dhe<br />
raste të inkoherencës midis rezultateve të vlerësimit<br />
dhe vendimit të akreditimit. Këtyre u shtohet<br />
paqartësia, interpretimi i dyzuar i ligjeve dhe akteve<br />
nënligjore, i standardeve vështirësisht të lexueshme<br />
dhe të zbatueshme, edhe pse në vitet e fundit<br />
në procesin e vlerësimit dhe të akreditimit janë<br />
përfshirë edhe ekspertë të huaj.<br />
Për sa i përket akreditimit, vetëm rreth 50% e<br />
programeve të studimit të IAL-ve jopublike janë<br />
të akredituara. Një pjesë e mirë e tyre janë në<br />
proces, për shkak se ende nuk kanë arritur në vitin<br />
e fundit të studimeve. Thuajse të gjitha kërkesat e<br />
paraqitura deri tani për akreditim të programeve<br />
nga IAL-të jopublike kanë marrë vendim akreditimi<br />
pozitiv, me përjashtim të pak rasteve, kur janë<br />
vendosur kushte për akreditim.<br />
7.2 Ciklet e studimit<br />
Meqenëse Shqipëria ka hyrë në Procesin e<br />
Bolonjës, strukturimi i kurrikulave të IAL-ve sipas<br />
ligjit ekzistues është ndërtuar në tri cikle: cikli i parë,<br />
cikli i dytë dhe cikli i tretë.<br />
Cikli i parë i studimeve përfundon me diplomën<br />
Bachelor (me kohëzgjatje normale 3 vite/180<br />
kredite). Cikli i dytë i studimeve përfundon me<br />
diplomë Master i Shkencave (me kohëzgjatje<br />
normale 2 vite/120 kredite) ose diplomë Master<br />
Profesional (1,5 vite/ 60-90 kredite). Në ciklin e dytë<br />
të studimeve futen edhe programet e integruara<br />
të ciklit të dytë (me kohëzgjatje normale 5-6<br />
vjet/300-360 kredite). Cikli i tretë i studimeve ku<br />
bëjnë pjesë: Doktorata, me kohëzgjatje të paktën<br />
3 vite akademike dhe 180 kredite, nga të cilat 60<br />
kredite janë për studime të organizuara teorike;<br />
Specializimet afatgjata, që zgjasin jo më pak se<br />
2 vite akademike dhe 120 kredite. Në fushën e<br />
mjekësisë, programet e studimeve të doktoratës<br />
mund të ofrohen të integruara me studimet<br />
specializuese afatgjata, sipas planit dhe programit<br />
mësimor, të miratuar nga IAL-të.<br />
IAL-të kanë të drejtën të ofrojnë programe të<br />
studimeve jouniversitare, profesionale, pas arsimit<br />
të mesëm me jo më pak se 120 kredite dhe<br />
kohëzgjatje jo më pak se 2 vite akademike. Kreditet<br />
e grumbulluara mund të transferohen në studimet<br />
universitare të ciklit të parë, në përputhje me kriteret<br />
e IAL-së.<br />
7.3 Programet e studimit<br />
Aktualisht, sot në Shqipëri ka 59 IAL, nga të cilat<br />
15 publike dhe 44 jopublike. Në këto institucione<br />
ofrohen gjithsej 1560 programe studimi, nga të<br />
cilat 725 ofrohen nga IAL-të publike dhe 835 nga<br />
ato jopublike. Nga këto, vetëm 13 janë diploma<br />
dyvjeçare jouniversitare (9 në IAL-të publike dhe 4<br />
në ato jopublike).<br />
Në ciklin e parë ofrohen 582 nga 1560 programe<br />
studimi (nga të cilat 271 në IAL-të publike dhe 311<br />
në IAL-të jopublike); 850 programe në ciklin e dytë<br />
(463 në IAL-të publike dhe 387 në IAL-të jopublike)<br />
dhe 128 programe në ciklin e tretë (nga të cilat 101<br />
në IAL-të publike dhe 27 në IAL-të jopublike (këto<br />
të fundit janë mundësuar vetëm në tri vitet e fundit).<br />
Në programet e ciklit të dytë vërehet se programet<br />
“Master i Shkencave” mbizotërojnë në numër në<br />
krahasim me programet “Master Profesional”, si në<br />
sektorin publik ashtu dhe në atë jopublik.<br />
Të ndara sipas fushave, mbizotërojnë programet<br />
që ofrojnë studime në fushën e ekonomisë (304).<br />
Shpërndarja e programeve në fushat e tjera<br />
paraqitet: Mësuesia dhe Shkencat Mjekësore<br />
(172 secila), Shkencat Sociale (161), Drejtësia<br />
(141), Gjuhësia dhe Matematika-Informatika (93<br />
secila), Inxhinieri-teknologjia (97), Arti dhe Dizajni<br />
(65), Shkencat Bujqësore (60), Shkencat Natyrore<br />
(43), Arkitekturë-Planifikimi Urban (31), Gjeografia-<br />
Gjeologjia (35), Shkencat Humane (40), Shkencat<br />
e Komunikimit (30) dhe të tjera, ku përfshihen dhe<br />
programet dyvjeçare (23).<br />
Referuar treguesve të arsimit të lartë në Shqipëri<br />
për vitin akademik 2012-2013, të dhënat kryesore<br />
paraqiten në tabelën 7.3.<br />
Tabela 7.3. Tregues të arsimit të lartë në Shqipëri në<br />
2014-ën.<br />
Tregues Gjithsej IALpublike<br />
IALjopublike<br />
Numri i IAL-ve 59 15 44<br />
Numri i<br />
1560 835 725<br />
programeve të<br />
studimit<br />
Nr. Prog. C1 582 271 311<br />
Nr. Prog. C2 850 463 387<br />
Nr. Prog. C3 128 101 27<br />
Nr. i studentëve 174.421 141.295 33.126<br />
Me kohë të plotë 138.935 106.152 32.783<br />
Me kohë të<br />
pjesshme<br />
31.264 30.921 343<br />
42
Change language