Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PJESA III – E<br />
ARDHMJA E<br />
SISTEMIT TË<br />
ARSIMIT TË LARTË<br />
Aneksi IV - Matrica e reflektimi në raport të<br />
sugjerimeve të ekspertizës së BE-së për ligjin<br />
9741 të 2007.<br />
Rekomandimet për ndryshimet ligjore<br />
1 Ligji ishte konceptuar sipas<br />
modelit të kontrollit shtetëror ndaj<br />
institucioneve të arsimit të lartë.<br />
2 Ligji mbivlerëson rolin e qeverisë<br />
dhe nuk respekton parimin e<br />
delegimit të kompetencave drejt<br />
IAL-ve.<br />
Rekomandimet e pasqyruara në reformë<br />
Problemet Konceptuale<br />
<strong>Raport</strong>i sugjeron të kundërtën e ligjit të kaluar. Një autonomi<br />
të theksuar të IAL-ve në të katër fushat e autonomisë, ku roli<br />
i shtetit është si financues kryesor dhe garantues i arsimit<br />
të lartë si shërbim publik. Kjo çështje trajtohet gjërësisht në<br />
Kreun 2 (parimet); në Kreun 4 dhe në Kreun 5.<br />
Një pjesë të madhe të kompetencave që në ligjin e kaluar i<br />
kishte <strong>Ministria</strong> e <strong>Arsimit</strong>, ky raport sugjeron t’ua kalojë IALve,<br />
si për shembull, përcaktimin e kuotave dhe të programeve<br />
të studimit; një pjesë të organizimit të brendshëm të IAL-ve;<br />
promovimin e personelit dhe dhënien e titujve, e të tjera. Këto<br />
trajtohen me hollësi në Kreun 4; në Kreun 5; në Kreun 7 dhe<br />
11.<br />
3 Ligji nuk pasqyron në mënyrë të<br />
qartë parimet e autonomisë, lirisë<br />
akademike, përgjegjshmërisë dhe<br />
përgjegjësisë.<br />
Në mënyrë të veçantë, një nga qëllimet e kësaj reforme<br />
ishte thellimi i autonomisë së IAL-ve. Kjo është detajuar në<br />
Matricën e Autonomisë, në Aneksin III. Gjithashtu, reforma<br />
sugjeron masa për t’i bërë IAL-të më të përgjegjshme, si<br />
për shembull, rritja e përgjegjësisë së Bordit Akademik dhe<br />
Senatit; kalimi i vendimmarrjes në Asamblenë e Personelit<br />
dhe në Departamente, që, gjithashtu, do të shtojë edhe<br />
përgjegjeshmërinë. Këto gjenden të detajuara ne Kreun 5.<br />
Mosrespektimi i Parimeve Universale<br />
1 Parimi i autonomisë financiare nuk<br />
është pasqyruar në ligj.<br />
2 Parimi i gjithë pjesëmarrjes në<br />
qeverisjen e IAL-ve nuk është<br />
pasqyruar.<br />
3 Parimi i ndarjes së qeverisjes dhe<br />
menaxhimit të IAL-ve nuk është<br />
pasqyruar.<br />
4 Parimi i transparencës nuk është i<br />
plotë<br />
<strong>Raport</strong>i sugjeron një autonomi të theksuar financiare, të<br />
pasqyruar me hollësi në Kreun 6 dhe 11. Kjo mishërohet<br />
në lejimin e burimeve të ndryshme të financimit, në lejimin e<br />
veprimtarive të tjera ekonomike për të krijuar të ardhura, si<br />
dhe në lirinë që ta përdorin grantin e qeverisë sipas nevojave<br />
të IAL-së.<br />
Qeverisja e IAL-ve u kalon plotësisht IAL-ve. Midis të tjerave, kjo<br />
pasqyrohet në faktin që Bordi Administrativ votohet nga Senati,<br />
që departamenti dhe asambleja e personelit akademik merr<br />
vendime më shumë se në ligjin e kaluar. Një risi në këtë raport<br />
është krijimi i komisioneve të ndryshme, që rrit pjesëmarrjen e<br />
personelit akademik dhe të studentëve në punën e përditshme<br />
të IAL-së. Kjo pasqyrohet veçanërisht në Kreun 5.<br />
Është parashikuar ndarje mes qeverisjes nga pikëpamja<br />
akademike e IAL-së dhe menaxhimit të IAL-së nga ana<br />
financiare. Shprehet qartë në Kreun 5.<br />
Transparenca e punës së IAL-ve dhe e vetë MAS-it është<br />
detajuar në këtë raport, në Krerët 4, 5 dhe 7. Veprimtaria<br />
e çdo IAL-je do të pasqyrohet në raportet vjetore të<br />
detyrueshme për t’u bërë publike. Renditjet dhe vlerësimet e<br />
çdo IAL-je apo departamenti do të bëhen publike, në mënyrë<br />
që studenti të ketë informacionin e duhur. Po kështu, edhe<br />
puna e agjencive kombëtare do të bëhet publike me anën e<br />
raporteve vjetore që do të botohen prej tyre.<br />
76