Raport_Final_Ministria_Arsimit

5. Qeveria duhet të rrisë financimin e saj
për arsimin e lartë.
Kjo është e vërtetë dhe në raport pasqyrohet qartë që
financimi në Shqipëri është shumë i ulët dhe reforma nuk
mund të ketë sukses, në qoftë se vetë shteti, si financues
kryesor, nuk rrit investimin e tij. Shiko 6.1.1; 6.4.1; paragrafi
i parë i Kreut 6.
6. Pse duhet t`u krijohet mundësia IALve
jopublike për fonde publike për
kërkimin shkencor?
Dy janë arsyet që komisioni mendon se për punën
kërkimore shkencore (jo anën logjistike të kërkimit
shkencor, por projektet e kërkimit shkencor), fondet
publike duhet të jenë të hapura për të gjithë akademikët
pavarësisht se ku punojnë. E para, nga puna kërkimore
shkencore e këtyre akademikëve përfiton i gjithë vendi dhe
jo një pjesë. E dyta, fondet për kërkim shkencor jepen për
ekselencë në projekte dhe jo se “të takojnë” me ligj. Kjo
ekselencë mund të jetë në çdo IAL në vend.
Aspekte të Drejtimit të IAL-ve – Raportet akademike / menaxheriale
1. Autonomia e IAL-ve publike cënohet
nga pushteti “absolut” që i jepet Bordit
të Administrimit. Kush do ta kontrollojë
BA-në, ku do japë ai llogari për
vendimet e marra që drejtojnë jetën
financiare? Kush e shkarkon atë?
2. Të përcaktohet qartësisht raporti
i lejuar i anëtarëve të Bordit
Administrativ nga jashtë dhe brenda
IAL-ve.
3. Si do të rregullohet marrëdhënia
midis Senatit/Rektorit dhe Bordit/
Administratorit.
4. Menaxherët mbivlerësohen në nivel
departamenti. Ata nuk duhet të kenë
personel administrativ nën vete.
Menaxherët rrisin në mënyrë artificiale
kostot.
Ky është një shqetësim i drejtë, por i pasqyruar në raport.
Në këtë raport përfundimtar, komisioni i ka sqaruar me
hollësi këto çështje. Bordi nuk ka pushtet absolut, sepse,
së pari, e zgjedh Senati; së dyti, publikon raportet vjetore
të punës dhe të financave të IAL-së; së treti, është organ
mbikqyrës; së katërti, shkarkimin e bën përsëri Senati.
Shiko Kreun 5, pika 5.4.12; 5.4.13; 5.4.14.
Kjo është një vërejtje e drejtë që komisioni e ka pasqyruar
dhe e ka qartësuar në formulën e krijimit të Bordit
Administrativ. Shiko Kreun 5, pika 5.4.12.
Kjo është një vërejtje e rëndësishme dhe që në raport
pasqyrohet dhe përcaktohet qartë. Rolet e tyre janë të
ndryshme dhe varësia midis tyre është qartësuar. Kështu,
në raportin senat/bord, i pari zgjedh të dytin, por i dyti
miraton zhvillimin afatgjatë të IAL-së, të hartuar nga ky i
fundit. Rektori është figura institucionale e një IAL-je dhe
administratori është atje për të ndihmuar rektorin në anën
menaxheriale dhe financiare të IAL-së. Shiko Kreun 5,
pikat: 5.4.12; 5.4.13; 5.4.14; 5.4.15; 5.4.16; 5.4.17.
Ky është një shqetësim deri diku i përligjur se menaxheri/
admistratori nuk ka ekzistuar si koncept dhe si pozicion
në IAL-të në Shqipëri. Komisoni, duke pasur parasysh që
departamenti merr më shumë funksione nga kjo reformë,
që nga ato financiare, menaxheriale, mësimdhënieje dhe
të punës kërkimore, mendon që shefi i departamentit ka
nevojë për një ndihmë administrative të domosdoshme.
Pra, menaxherët/administratorët janë pozicione që
ndihmojnë shefin e departamentit në mbarvajtjen e këtij
të fundit, dhe nuk marrin asnjëherë vendime rreth anës
financiare, menaxheriale apo akademike të departamentit.
Ata lehtësojnë këto vendime. Emërimi i tyre u lihet në dorë
vetë IAL-ve sipas madhësisë së departamenteve. Emërimi i
tyre nuk rrit kostot, por ul kostot e departamentit si rezultat
i mirëmenaxhimit me efikasitet të departamenteve. Shiko
Kreun 5, seksionin e departamentit, pikat 5.45. deri në
5.4.11.
72