Raport_Final_Ministria_Arsimit

5 Ligji nuk i parashikon standardet e
projektimit profesional, të lidhjes së
diplomës me tregun e punës.
6 Parimi i subsidiaritetit nuk është
paraqitur. Pushteti që duhet të
ishte i shpërndarë midis subjekteve
universitare, është përqendruar në
duart e Këshillit të Ministrave dhe të
Ministrisë.
7 Parimi i autonomisë institucionale
është paraqitur gabimisht.
1 Nuk ka garanci për pavarësinë e
procesit të akreditimit.
2 Ligji përmban standarde të dyfishta
që e cënojnë haptazi parimin e
autonomisë universitare dhe lirisë
akademike.
3 Ligji cënon parimin e kolegjialitetit,
mbi të cilin duhet të funksionojnë
institucionet e arsimit të lartë.
1 Është domosdoshmëri hartimi i një
ligji të ri në një të ardhme të afërt
në përputhje me Kushtetutën e
Shqipërisë, legjislacionin evropian
mbi arsimin e lartë dhe modelin
efektiv perëndimor.
2 Kompentenca për të vendosur
kriteret dhe kuotat e pranimit nuk
duhet të lihen vetëm në duart e
Ministrisë së Arsimit
3 Agjencia e Akreditimit duhet
të jetë e pavarur jo vetëm nga
institucionet, por edhe nga
Ministria.
4 Krijimi i baraspeshës së fuqisë mes
Senatit, Rektoratit dhe Këshillit të
Administrimit.
Raporti sugjeron jo vetëm krijimin e një baze të dhënash
për diplomat e prodhuara, por edhe krijimin e treguesve të
punësimit mbi këto diploma. Gjithashtu, raporti sugjeron edhe
orientimin e IAL-ve sipas nevojave të zhvillimit të vendit dhe të
rajonit. Këto janë pasqyruar në Krerët 7 dhe 9.
Edhe në këtë aspekt, reforma sugjeron shpërndarjen e
pushtetit dhe jo përqëndrimin e tij. Për këtë arsye, një pjesë
e madhe e përgjegjësive të MAS-it u kalohen agjencive të
reja që kanë autonomi të theksuar në vendimmarrje. Siç u
përmend edhe më sipër (pika 2), vetë IAL-të janë përgjegjëse
për një numër të madh vendimesh që më parë i kishte MAS-i.
Këto janë pasqyruar në Krerët 4 dhe 5, si dhe në Aneksin III,
në matricën e autonomisë.
Kjo është detajuar në raport dhe veçanërisht në Matricën e
Autonomisë.
Përfundime
Kjo reformë sugjeron që Bordi i Akreditimit të jetë jashtë
MAS-it dhe në varësi të Këshillit të Ministrave. Është sugjeruar
që ai të përbëhet nga akademikë të huaj dhe procedurat e
akreditimit të jenë transparente. Shiko Kreun 4.
Të gjitha këto janë eliminuar dhe pasqyrohen qartë në Krerët
5, 7 dhe 11, si edhe në Matricën e autonomisë në Aneksin IIII.
Ky parim pasqyrohet në shumë aspekte në këtë reformë. Do
të veçonim këtu sidomos kalimin e shumë kompetencave
të Këshillit të Profesorëve dhe Këshillit të Fakultetetit drejt
Asamblesë së Personelit Akademik. Gjithashtu, departamenti
kthetet në institucionin bazë kolegjial të vendimmarrjes në
çdo IAL. Shiko Kreun 5 për këto çështje.
Rekomandime
Ky raport është komisionuar për të përgatitur bazën ligjore
të ligjit të ri për arsimin e lartë dhe kërkimin shkencor. Mbi
të gjitha, raporti është mbështetur në përvojat më të mira
ndërkombëtare dhe dokumentacionin evropian për zhvillimin
e arsimit të lartë.
Kjo është pasqyruar me hollësi në Krerët 5 dhe 7.
Departamenti brenda IAL-së merr përgjegjesinë për kriteret
e pranimit në programet që organizon, por edhe përcakton
kuotat për këto degë. Këto janë detajuar edhe në Matricën e
Autonomisë.
Është sugjeruar që kjo agjenci të jetë jashtë MAS-it dhe në
varësi të Këshillit të Ministrave. Në përbërje të saj duhet të
jenë akademikë të huaj dhe vendës.
Edhe parimi i balancës dhe përgjegjësive të pushteteve është
trajtuar me hollësi në Kreun 5, ku përcaktohen qartë rolet dhe
detyrimet e Senatit dhe të Bordit të Administrimit.
77