Raport_Final_Ministria_Arsimit

PJESA II –
NDRYSHIMET E
REKOMANDUARA
KREU 9
IAL ME STATUS TË VEÇANTË, ME PROGRAME STUDIMI ME
NATYRË TË VEÇANTË DHE ME PËRPARËSI KOMBËTARE
9.1. Përshkrimi
9.1.1. Ky grup i IAL-ve ndahet në tri nëngrupe që
janë:
9.1.1.1. IAL me status të veçantë në bazë të
specifikave të pranimit të studentëve, specifikave
të procesit të mësimdhënies, punës kërkimore,
financimit apo edhe vetë organizimit, si: UART,
UMT, UST, Akademia Ushtarake, Akademia e
Policisë, etj.
9.1.1.2. IAL që kanë programe studimi me natyrë
të veçantë që zhvillohen brenda vetë IAL-së dhe që
kanë specifika të ndryshme nga programet e tjera,
si: Veterinaria në UBT, Arkitektura në UPT, sporti
në Universitetin e Elbasanit dhe në Universitetin e
Shkodrës.
9.1.1.3. IAL me programe studimi me përparësi
kombëtare, bazuar në politikat shtetërore për
përgatitjen e specialiteteve të ndryshme, si: në
fushën e bujqësisë, të mësuesisë, të gjeologjiminierave,
të mjedisit, të energjisë etj.
9.1.4. Këto IAL, pavarësisht nga specifikat e
fushës së tyre të studimeve, funksionojnë brenda
sistemit universitar. Ato janë kryesisht IAL publike
dhe funksionojnë sipas Ligjit të Arsimit të Lartë të
Republikës së Shqipërisë.
9.1.5. Organet drejtuese e kolegjiale në këto IAL i
nënshtrohen procesit të zgjedhjeve si në të gjitha
IAL-të.
9.1.6. Struktura e organizimit të procesit mësimor
realizohet sipas Procesit të Bolonjës.
9.1.7. Kuotat e pranimit të studentëve në këto IAL
ose programe studimi përcaktohen nga MAS-i.
Pranimi i studentëve realizohet në dy mënyra.
Mënyra e parë është pranimi i studentëve me
konkurs. Ky model pranimi është ndërthurja e
rezultateve akademike të shkollës së mesme
me rezultatet e arritura në konkursin për fushën
specifike të studimit. Mënyra e dytë është pranimi
thjesht në bazë të rezultateve të maturës shtetërore,
sipas preferencave të zgjedhura nga vetë aplikantët.
9.1.8. Procesi i mësimdhënies në disa nga këto
IAL realizohet në kushte specifike. Ky proces
kushtëzohet nga natyra e veçantë, ku mësimdhënia
mund të zhvillohet edhe në formë individuale ose
me grupe prej disa studentësh.
9.1.9. Financimi i këtij grupi të IAL-ve publike
bazohet te skema e financimit që është e njëjtë për
të gjitha universitetet publike në Shqipëri. Financimi
i tyre realizohet nga granti i pakushtëzuar që
financohet nga MAS-i.
9.1.10. Në këtë kapitull jepen vetëm dispozitat e
përgjithshme për këto IAL. Specifikat e tyre janë
detajuar në ANEKSIN I të këtij raporti.
9.2. Sugjerime për IAL me status të
veçantë - Organizimi
9.2.1 Veprimtaria mësimore e shkencore e i IAL-ve
me status të veçantë është dhe duhet të mbetet
në varësinë e MAS-it, institucion që ka të gjitha
mekanizmat e kontrollit të cilësisë dhe që është
përgjegjës për arsimin e lartë në Shqipëri.
9.2.2. Komisioni sugjeron që statusi që
përfaqësojnë këto institucione në arsimin e lartë
shqiptar, të mbetet i njëjtë me atë që ato kanë në
stadin aktual.
9.2.3. Për disa IAL me status të veçantë, si UMT
apo UART, që kanë lidhje të drejtpërdrejtë me
ministritë përkatëse, sugjerohet që NJË nga
anëtarët e Bordit të Administrimit ta ketë nga
këto ministri dhe jo nga Ministria e Arsimit dhe e
Sporteve.
9.2.4. Disa IAL me status të veçantë, si UMT,
ofrojnë, nga pikwpamja organizative dhe
strukturore, një specifikë të rëndësishme, për
shkak të lidhjes së domosdoshme organike me
veprimtarinë e QSUT-së. Elementet kyçe që i japin
UMT-së këtë status specifik, janë shërbimet dhe
njësitë përbërëse të departamenteve, të cilat e
realizojnë veprimtarinë e tyre praktike në universitet
dhe në QSUT. Drejtimi i këtyre shërbimeve është
i një rëndësie shumë të madhe dhe përzgjedhja e
drejtueseve duhet të pasqyrojë këtë specifikë në
krahasim me universitetet e tjera jo të veçanta.
54