Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
7.4.9. Mungesa e një politike të zhvillimit të<br />
kurrikulave me synimin për t’i orientuar të rinjtë sa<br />
më mirë drejt tregut të punës ka bërë që struktura<br />
e kurrikulave në IAL-të publike të mbizotërohet nga<br />
ato të shkencave humane (479), përkundrejt atyre<br />
të shkencave teknike dhe të zbatuara (333). Ky<br />
raport është edhe më i thellë midis këtyre drejtimeve<br />
në IAL-të jopublike (497/228).<br />
7.4.10. Rritja e numrit të pranimeve ka prekur edhe<br />
ciklin e tretë të studimeve. Numri i doktorantëve<br />
të regjistruar në një vit akademik është rritur me<br />
shpejtësi të madhe në këto vitet e fundit, rreth 2.6<br />
herë në vitin akademik 2011-2012, krahasuar me<br />
vitin 2009-2010. Kryerja e studimeve të doktoratës<br />
u pa si një mundësi karriere në sektorin publik të<br />
punësimit dhe jo si një karrierë akademike në punën<br />
kërkimore-shkencore.<br />
7.4.11. Në kushtet e mungesës së infrastrukturës<br />
kërkimore, rritja e madhe dhe e menjëhershme e<br />
numrit të doktorantëve, e pashoqëruar me zhvillimin<br />
e infrastrukturës kërkimore të nevojshme, ka<br />
ndikuar negativisht në cilësinë e doktoratave, duke<br />
bërë që një pjesë e madhe e tyre të jenë më shumë<br />
teorike.<br />
7.4.12. Punësimi i shumëfishtë i stafit akademik<br />
të IAL-ve publike dhe i atyre jopublike, të cilat<br />
shpesh kishin mungesë të kapaciteteve për ngritjen<br />
e kurrikulave dhe zhvillimin e tyre, shpërndau<br />
përkushtimin, vëmendjen dhe kohën për zhvillimin<br />
e punës shkencore, duke ulur cilësinë dhe duke i<br />
shndërruar IAL-të, në mjaft raste, në shkolla teorike<br />
ku zhvillohet mësim, ndërsa koha për kërkim<br />
shkencor, fatkeqësisht, është e kufizuar.<br />
7.4.13. Transferimet në vite të ndërmjetme nga<br />
universitet jopublike në ato publike kanë shmangur<br />
zbatimin e mekanizmit meritë-preferencë të Maturës<br />
Shtetërore, duke krijuar një rrugë alternative për<br />
të përfituar hyrje të pamerituar në programe të<br />
caktuara studimi pranë IAL-ve publike.<br />
7.4.14. Baza materiale dhe infrastruktura kërkimore<br />
mbeten një nga pikat e dobëta të IAL-ve publike. U<br />
bë kohë shumë e gjatë që universitetet publike nuk<br />
marrin mbështetje për bazën materiale mësimoreshkencore<br />
nga ana e shtetit. Ndërkohë, edhe<br />
procedurat e blerjes së mjeteve bazë të punës dhe<br />
të bazës materiale për zhvillimin e mësimit dhe të<br />
kërkimit, janë shumë burokratike, të zgjatura, të<br />
vështira dhe, në përgjithësi, kjo situatë ka ndikuar<br />
drejtpërsëdrejti në dëmtimin e rëndë të cilësisë së<br />
mësimdhënies dhe të kërkimit shkencor. Rregullimi<br />
i këtij procesi kërkon përmirësimin e legjislacionit<br />
financiar të buxhetit dhe të prokurimeve, për t’i<br />
trajtuar IAL-të me një status të veçantë.<br />
7.5 Sugjerime - Rishikimi i programeve të<br />
studimit<br />
7.5.1. Mbështetur mbi Kornizën Kombëtare të<br />
Kualifikimeve dhe atë Sektoriale të Kualifikimeve<br />
të përgatitet dhe të publikohet një tablo e qartë<br />
e programeve të studimit të ofruara nga të gjitha<br />
IAL-të. Kjo do të shërbejë edhe për të nxjerrë<br />
përfundime mbi politikat e zhvillimit dhe të financimit<br />
të diferencuar të tyre.<br />
7.5.2. Numri i studentëve për çdo program<br />
studimi dhe IAL të përcaktohet mbi bazën e<br />
kapaciteteve akademike e infrastrukturore, si<br />
edhe të rikonceptimit të ngarkesës së personelit<br />
akademik. Është e rëndësishme që në këtë kuadër<br />
të zbatohen standardet ndërkombëtare.<br />
7.5.3. Për çdo cikël studimi të IAL-ve publike<br />
të përcaktohen programet e studimit që do të<br />
financohen nga buxheti i shtetit si parësore dhe të<br />
domosdoshme për zhvillimin strategjik të vendit, si<br />
edhe kufijtë e kuotave përkatëse të studentëve, që<br />
do të financohen për këto programe.<br />
7.5.4. IAL-të publike, mbi bazën e kapaciteteve<br />
akademike dhe infrastrukturore, mund të ofrojnë<br />
programe të tjera studimi, mbështetur në studimin<br />
e tregut të punës dhe në vendosjen e tarifave të<br />
shkollimit brenda vlerave dysheme dhe tavan të<br />
përcaktuara nga shteti. Nëse për hapjen e këtyre<br />
programeve kërkohet financim shtetëror, atëherë<br />
këto programe duhet të miratohen, përpos MAS-it,<br />
edhe nga Agjencia Kombëtare e Financimit.<br />
7.5.5. Ofertës formuese të ciklit të tretë të<br />
studimeve i shtohet Masteri i Ciklit të Tretë<br />
(Master Ekzekutiv). Kjo dallon kualifikimin e kryer<br />
pas programeve të ciklit të dytë. Ky master ka<br />
kohëzgjatje 1 ose 2 vite akademike, me 60 deri<br />
120 kredite ECTS. Hapja e këtij masteri do të<br />
përmirësojë ofertën formuese universitare e, në<br />
mënyrë të veçantë, atë të ciklit të tretë.<br />
7.5.6. Kohëzgjatja e Masterit Profesional është 1 vit<br />
akademik dhe organizohet me 60 kredite ECTS, për<br />
t’u dalluar qartë nga Masteri i Shkencave.<br />
7.5.7. Programet e ciklit të 2të dhe të 3të,<br />
me përjashtim të masterave profesionalë dhe<br />
ekzekutivë, duhet të kenë përbërës kërkimorëshkencorë<br />
dhe të mbështeten me infrastrukturën<br />
e nevojshme, si kusht për hapjen e këtyre<br />
44
Change language