Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

həyata keçirilirdi ki, bu yolun da çəkilməsində Zəngəzur azərbaycanlılarının böyükrolu olmuĢdur.Zəngəzur ana vətəndən, Azərbaycan dövlətindən qoparılaraq, ErmənistanSSR-nin tərkibinə qatıldıqdan sonra ötən 70 ilə yaxın müddət ərzində Zəngəzurazərbaycanlıları mənsub olduqları böyük xalqın adət-ənənələrinə, milli-mənəvidəyərlərinə sadiq qalmıĢ, bu dəyərləri qoruyub saxlamıĢ, inkiĢaf etdirmiĢlər.Bir faktı söyləmək kifayətdir ki, Zəngəzurun Ermənistanıntabeçiliyində olduğu 68 il ərzində, ən çoxu, 30 ya 40 nəfər Zəngəzurazərbaycanlısı erməni qadını ilə evlənmiĢdir. Erməniyə ərə gedənazərbaycanlı qadın isə yəqin ki, yoxdur. Bu faktın özü Zəngəzurdakıazərbaycanlıların nə qədər yüksək milli təəssübkeĢliyə malik olduqlarını, özlərininmənsub olduqları xalqa, mənsub olduqları dinə və mədəniyyətə nə qədər möhkəmbağlı, sədaqətli olduqlarını sübut edən amillərdən biridir. Halbuki, erməni iləevlənmək, yaxud erməniyə ərə getmək, necə deyərlər ermənilərlə qarıĢıb,qovuĢmaq hər halda ordakı insanlara həm siyasi, həm iqtisadi və həm də ümumiinkiĢafın digər sahələrində böyük üstünlük verə bilərdi. Lakin Zəngəzurazərbaycanlıları qanlarını qarıĢıq bir millətin qanına qatmağı həmiĢə qeyrətsizlikhesab etmiĢlər və bu qeyrətsizliyi özlərinə rəva bilməmiĢdilər.Zəngəzur azərbaycanlıları Ģənlik və yas mərasimlərini də milli adətənənəmizəuyğun, kamali-səliqə ilə, xalqımıza mənsub olan yüksək mədəni vəmənəvi keyfiyyətlərlə həyata keçirirdilər. Elçilik, niĢan, toy mərasimləri, nikahadaxil olma və hətta rəsmi nikahdan baĢqa, - düzdür, bunu gizli edirdilər, - dininikah kəsdirmə Zəngəzur azərbaycanlılarının min illərcə qoruyub saxladıqlarıadətlərindən biri idi.Yas mərasimləri də bütün müsəlman xalqlarına məxsus olan bir Ģəkildəhəyata keçirilirdi. Yas mərasimi bütün dini təmrinlər icra olunmaqla, dini ayinlərhəyata keçirilməklə aparılırdı. Dəfndə mütləq molla iĢtirak edirdi. Adətənkəndlərdə olan seyidlər molla rolunu icra edirdilər. Onu da deyək ki, Zəngəzurdabir çox nüfuzlu seyidlər nəsli var idi. Sisyan rayonunun Urud kəndində SeyidMirismayıl Ağanın ocağı, ġəki kəndində Seyid Mirhəbib ağanın ocağı, Qafanrayonunda Seyid Mirvəli ağa və Seyid Mirəyyub ağanın ocağı, Meğri rayonundaSeyid Mirhəbib ağanın ocağı belə müqəddəs ocaqlardan idi. Ġnsanların bu ocaqlarainamı böyük idi. Müqəddəsliyə həmiĢə ibadət edirdilər, pənah gətirirdilər,arzularını, niyyətlərini tutub gəlirdilər. Qurbanlar gətirirdilər.Zəngəzurdakı bir çox seyid ocaqlarına Zəngəzur erməniləri də etiqadedirdilər, nəzir deyirdilər və nəzirləri qəbul olunanda mütləq gəlib seyid ocağınıziyarət edirdilər.Yas mərasimlərini seyidlər islamın bütün qayda-qanunlarına əməl etməkləyola verərdilər. Onu da deyək ki, Zəngəzurdakı seyidlərin hamısı Quranı oxumağı,hər halda yasin surəsini oxumağı və ya əzbər söyləməyi bacarırdılar. Dəfndənsonra üç, yeddi, qırx mərasimləri saxlanılırdı, qara bayram keçirilirdi və mərhumun175