DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

«Azərbaycan» qəzetinin 1999-cu il 12 noyabr sayında Azərbaycanprezidenti Heydər Əliyevin bir qrup yazıçı və Ģairi qəbul etməsi barədə geniĢ hesabatdərc olunmuĢdur. Hesabatın bir yerində oxuyuruq:«Heydər Əliyev: - Məni yenicə birinci katib seçmiĢdilər - bir, yaxud ikiay idi. Ermənilər DaĢkəsəndə, Bayan kəndində bir daĢnak abidəsi qoymuĢdular.Bəxtiyar Vahabzadə: - Yadımdadır, katibi də çıxardılar.Heydər Əliyev: - Oranın da birinci katibi gecə gəlib onu uçurub dağıtmıĢdı.Mən də cəmisi iki ay idi iĢləyirdim... Mən o katibi iĢdən çıxardım, qərar qəbulelədik».Bəli, daĢnak abidəsini uçurub dağıtmıĢ azərbaycanlı katib vəzifəsindənkənar edilmiĢdir. Bəs, daĢnak abidəsini ucaldanlara niyə cəza verilməmiĢdir? Busuala arxivdəki materiallar aydın cavab verir.1969-cu il iyul ayının 27-də DaĢkəsən rayonu Bayan kənd ZəhmətkeĢDeputatları Sovetinin Ġcraiyyə Komitəsi tərəfindən kənd sakinlərindən birisinəaĢağıdakı arayıĢ verilmiĢdir:«Verilir Mkrtıçyan ArĢavir Makiçeviçə, ondan ötəri ki, o həqiqətənAzərbaycan SSR DaĢkəsən rayonunun Bayan kənd sakinidir və kəndinictimaiyyətinin tapĢırığı ilə Moskva Ģəhərinə ezam olunmuĢdur.ArayıĢ tələb edildikdə təqdim olunur.Kənd sovetinin sədri Mkrtıçyan,Katibi Balayan».Mkrtıçyandan verilən arayıĢı tələb edən olmamıĢdır. Çünki o, Moskvaya«Ģanlı məktub» aparmıĢdır. TanıĢ olun:«Sovet Ġttifaqı Kommunist Partiyası MK-nin baĢ katibi Leonid ĠliçBrejnev yoldaĢaBiz, Azərbaycan SSR-in DaĢkəsən rayonu Bayan kəndinin sakinləriBöyük Vətən müharibəsində 600 qartal balamızı itirmiĢik. Onların xatirəsiniəbədiləĢdirmək üçün kəndimizin hazırda Ermənistanda yaĢayan keçmiĢ sakinlərinintəklifi ilə abidə ucaltmaq qərara alınmıĢdır. Bu qərara Sovet Ġttifaqının baĢqa-baĢqayerlərində hazırda yaĢayan keçmiĢ bayanlılar da səs vermiĢlər. Üç il ərzində fasiləsizinĢaat aparılmıĢdır. Nəhayət, 1969-cu ildə tikinti baĢa çatdırılmıĢ və abidənin açılıĢısentyabr ayına təyin olunmuĢdur.Abidənin müəllifləri Ermənistan SSR əməkdar arxitektoru RafaelĠsrailyan, Ermənistan SSR əməkdar memarı Aremik Arturyan dəfələrlə BayandaolmuĢ, heykəlin layihəsini xalq ilə və yerli rəhbərlərlə razılaĢdırmıĢlar. Abidəninyaxınlığında tarixi muzeyin də yaradılması nəzərdə tutulmuĢdur.Bizim dağ kəndimiz dağ qartallarını - əvəzsiz oğullarını itirmiĢdir. Bununəzərə alaraq, arxitektor və memar qanadlarını «oğul» deyə açmıĢ ana qartalı 12metr yüksəklikdə ucaltmıĢlar. Ana qartalın üç metr uzunluğundakı qanadlarındaölməzlik rəmzləri həkk olunmuĢdur.110