DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

əstəkarın təvəllüdünü unutmurdu. Doğruçu Ģahid, akademik Ġmam Mustafayev özxatirələrində bu barədə belə yazır: «1945-ci il sentyabrın 18-də bir dəstə məsul iĢçiBağırovun yanında, Zuğulbadakı dövlət bağında idik. Saat 4-5 olardı. BirdənBağırov dedi ki, bu gün Üzeyirbəyin anadan olan günüdür, özü də xəstədir,bağındadır. Gedək, onu təbrik eləyək. Tez yaxĢı bir gül dəstəsi düzəltdik. Bağdakıcürbəcür meyvələrdən bir səbətə doldurduq, iki maĢında Mərdəkana yola düĢdük.Darvazanın qabağında maĢını saxlayıb həyətə girdik. Üzeyirbəyin arvadı Məleykəxanım verandada idi. Bizi görəndə ərini səslədi: «Üzeyir, qonaqlar gəlib».Üzeyirbəy həyətə çıxdı, əynində xalat vardı; kiĢini görəndə istədi geriqayıdıb paltarını dəyiĢsin. Bağırov qoymadı, cəld yaxınlaĢdı. Dedi ki, səni adgünün münasibətilə təbrik etməyə gəlmiĢik....Bir qədər söhbət etdik, adama bir stəkan çay içib salamatlaĢdıq».Sonralar Üzeyirbəy Hacıbəyov Mir Cəfər Bağırova yazdığıməktubunda Mərdəkan görüĢünü yada salırdı. Məktubda deyilirdi: «Əziz, çoxmöhtərəm Mir Cəfər!Sizinlə Mərdəkanda məni son dərəcə həyəcanlandıran görüĢünunudulmaz təəssüratı altında mənə daimi, ürəkdən gələn diqqətiniz üçün Sizəhədsiz təĢəkkürümü ifadə etməyə söz tapmıram. Moskva ətrafında və buradamüalicəm zamanı Sizin mənə göstərdiyiniz səmimi qayğını hiss edirdim....Sizə sadiq olan Üzeyir Hacıbəyov».Bir-birinə sadiq olan iki böyük Ģəxsiyyət üçün 1937-ci il sınaq məqamıoldu. Xalqımızın düĢmənləri elə təsəvvür edirdilər ki, Azərbaycan XalqCümhuriyyətinin himnini yazan, doğma qardaĢı Fransada yaĢayan bəstəkarıqoruyub-saxlamaq Mir Cəfər Bağırova müyəssər olmayacaqdır. Mir CəfərBağırova Üzeyirbəydən altı yaĢ kiçik olan Ceyhunbəy Hacıbəylinin də həyatı vəictimai fəaliyyəti yaxĢı tanıĢ idi. Bilirdi ki, Ceyhunbəy böyük qardaĢı ilə birlikdə1908-ci ildə Əlibəy Hüseynzadənin müdir olduğu «Səadət» məktəbində müəllimiĢləmiĢdi. O, Bakı milyonçusu Murtuza Muxtarovun vasitəsi ilə PeterburqUniversitetinin hüquq fakültəsinə daxil olmuĢdu. Sonra Fransaya getmiĢ,Sarbonna Universitetində təhsilini baĢa vurmuĢdu. 1916-cı ildə Ceyhunbəy BakıyaqayıtmıĢ və «Kaspi» qəzetində məqalələri ilə tez-tez çıxıĢ etmiĢdir. 1917-ci ildə«Ġttihad» və «Müsəlmanlıq» qəzetlərinin redaktoru olmuĢdur. 1918-ci ildə«Azərbaycan» qəzetinin redaktorlarından biri olmuĢdur. 1919-cu ilin dekabrındaVersal sülh konfransında iĢtirak etmək üçün Parisə getmiĢdir. Həmin ilParisdə onun fransız dilində «Ġlk müsəlman respublikası Azərbaycan» kitabı çapdançıxmıĢdır. Azərbaycan sovetləĢəndən sonra Ceyhunbəy Vətənə qayıtmamıĢdır.Kiçik qardaĢın 1919-cu ildə Parisdə «Ġlk müsəlman respublikası Azərbaycan»kitabı nəĢr olunanda böyük qardaĢın musiqi dünyasından bu cümhuriyyətin«Koroğlu» uvertürası boylanırdı. 1921-ci ildə Bakıda ÜzeyirbəyHacıbəyovun «ArĢın mal alan» operettası müvəffəqiyyətlə göstəriləndə ParisdəCeyhunbəy Hacıbəylinin tərcüməsində bu əsər fransız dilində səhnədə nümayiĢ86