DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

1937-ci ildə böyük Üzeyiri daĢnakların hiyləsindən qoruyub-saxlamıĢM.C.Bağırov onun həyatını erməniyə tapĢıra bilərdimi?* * *«Günay» qəzetinin 2002-ci il 4 sentyabr tarixli sayında «Ü.Hacıbəyli -117.Əyib-əylənən hakimlər, əyilməz nadir Ģəxsiyyətlər» (Üzeyirbəyi düĢünərkən)»sərlövhəli məqalə dərc edilmiĢdir. Müəllifi professor ġirməmməd Hüseynovdur.Hər yaĢında «Ü.Hacıbəyov» olan ölməz bəstəkarı 117 yaĢında«Ü.Hacıbəyli» yazan qəzet nədənsə 106 yaĢlı Mir Cəfər Bağırovu tənqid hədəfinəçevirmiĢdir. Sən demə, M.C.Bağırov «əyib-əylənən hakim» imiĢ...Məqalədə 117 yaĢlı Ü.Hacıbəyovdan daha çox 50 və 60 yaĢlıÜ.Hacıbəyovdan bəhs olunur. Çünki həmin ildönümlər M.C.Bağırov vaxtına təsadüfedir. Müəllif yazır: «Bu günlərdə 1935-ci ilin sentyabr günlərinin qəzetləriniyenidən nəzərdən keçirdim. Üzeyir bəyin anadan olmasının 50 illiyinə dair yazıyarast gəlmədim. Tam laqeydlik».Hörmətli professorun yazdıqlarını oxuduqdan sonra kitabxanaya üztutdum. Təkcə 1935-ci il sentyabr günlərinin qəzetlərində deyil, bütünlükləotuzuncu illərin mətbuat səhifələrində görkəmli Ģəxsiyyətlərin yubileyinə həsredilmiĢ materiallar axtardım. Nə 1931-ci ildə Abdulla ġaiqin anadan olmasının 50illiyinə, nə 1932-ci ildə Məmməd Səid Ordubadinin 60 illiyinə, nə 1933-cü ildəƏlabbas Müznibin 50 illiyinə, nə 1934-cü ildə Əlibəy Hüseynzadənin 70 illiyinə,nə 1935-ci ildə Süleyman Sani Axundovun 60 illiyinə, nə 1936-cı ildə SultanməcidQənizadənin 70 illiyinə dair bir yazı tapmadım. Arxiv materiallarını araĢdırdım.Nəticədə aydın oldu ki, 30-cu illərdə SSRĠ-nin digər respublikalarında olduğukimi, Azərbaycan SSR-də də yaĢayıb-yaratmaqda olan ən məĢhur sənətkarların darəsmi yubileyləri keçirilməmiĢdir. Mir Cəfər Bağırov günahkardır? Həmin illərdəyubiley sahibləri öz mənzillərində məclis qurmuĢlar. Azərbaycanın əməkdar jurnalisti,məĢhur salnaməçi Qulam Məmmədlinin tərtib etmiĢ olduğu və 1984-cü ildə «Yazıçı»nəĢriyyatı tərəfindən buraxılmıĢ «Üzeyir Hacıbəyov (1885-1948). Həyat vəyaradıcılığının salnaməsi» kitabında (səh.375) oxuyuruq: «1935-ci il, Bakı, AĢağıPriyut küçəsində, Üzeyir bəyin yaĢadığı evdə kompozitorun anadan olmasının 50illiyi münasibətilə qonaqlıq olmuĢdur».Mərhum salnaməçi baĢ verənləri qələmə almıĢdır, Ģahidi olduğu hadisələrədon geydirməmiĢdir.Qulam Məmmədli M.C.Bağırovdan bir yaĢ kiçikdir, 1897-ci ildə Təbrizdəanadan olmuĢdur. 1923-cü ilədək AĢqabadda yaĢamıĢdır. M.C.BağırovunAzərbaycan Dövlət Siyasi Ġdarəsinin sədri vəzifəsinə təyin olunduğu vaxtda BakıyagəlmiĢdir. AĢqabadda mətbəədə mürəttib iĢləmiĢ Q.Məmmədli Bakıya gəldikdənsonra mürəttiblikdən «Kommunist» qəzetinin Ģöbə müdiri vəzifəsinə yüksəlmiĢdir.ĠĢgüzar və təmiz vicdanlı ziyalı daha sonralar M.C.Bağırovun tövsiyəsi ilə344