DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

Sizdən xahiĢ edirəm ki, yaradıcısı olduğunuz Konstitusiya naminə, insanahörmət naminə məni təqib və fitnələrdən qoruyun. Əzablardan yorulmuĢam vəBakıda iĢləyəcəyimə ümidimi itirmiĢəm. Qazaxıstana köçmək və həyatımın qalanhissəsini orada asudə yaĢayıb ailəmə həsr etmək istəyirəm.Hörmətlə: Y.V.Çəmənzəminli8.VI.1937-ci il.»Azərbaycan Respublikası Siyasi Partiyalar və Ġctimai Hərəkatlar MərkəziDövlət Arxivində Seyid Hüseynin redaktorluğu ilə Həmid Axundlunun 1937-ciildə «AzərnəĢr» tərəfindən buraxılmıĢ «Kələfin ucu» romanının bir nüsxəsi saxlanılır.Qalın cildli, yüz səksən beĢ səhifəlik kitabın ilk səhifəsində müəllifin Ģəkli verilmiĢ,sonrakı səhifədə bu sözlər yazılmıĢdı: «Azərbaycanın sovetləĢməsinin 15 illiyimünasibətilə Xalq Komissarlar ġurasının elan etdiyi ən yaxĢı ədəbi əsərkonkursunda 3-cü mükafatı qazanmıĢdır».Həmid Məmmədrəhim oğlu Axundlu 1909-cu il mart ayının 21-də BakınınƏmircan kəndində anadan olmuĢdu. Gənclik illərində rayon komsomol komitəsindəçalıĢmıĢdı. Günləri Suraxanı mədənlərində keçmiĢdi. O, «Kələfin ucu» romanıüzərində iĢləyərkən, «Neft uğrunda» qəzetinin məsul katibi idi. Müsabiqədəmükafata layiq görülmüĢ bu romana qədər müəllifin «Maskalı adam» hekayələr və«Nəhənglər» adlı oçerklər kitabları nəĢr olunmuĢdu.Həmid Axundlu ilk böyük yaradıcılıq iĢinin bəhrəsini görəndə iyirmidoqquz yaĢındaydı. «Kələfin ucu» romanı üzərində üç il iĢləmiĢdi. Ayrı-ayrıparçalarını hələ əlyazması Ģəklində sevimli müəllimi Seyid Hüseynə oxumuĢdu.Əsər müsabiqədə mükafata layiq görüləndə onu Əmircanda, Suraxanıda, Ģəhərdə -Yazıçılar Ġttifaqında da təbrik edənlər çoxuydu. Lakin... Seyid Hüseyn həbsəalınandan sonra Həmid Axundluya münasibət dəyiĢdi. Bir gün səhər Əmircanstansiyasında elektrik qatarına minəndə öz gözləriylə gordüyünə inanmaq istəmədi.Onunla bır yerdə mədəniyyət sarayı nəzdindəki ədəbiyyat dərnəyinə gələn keçmiĢməktəb dostu üzünü yana çevirib saymazyana ötdü. Sabunçu vağzalından«AzərnəĢr»in binasına piyada gəldi. Konservatoriyanın həndəvərində AzərbaycanDövlət Pedaqoji Ġnstitutunda ona ədəbiyyatdan dərs demiĢ müəllimlə üzbəüz çıxdı.SalamlaĢanda müəllim keçmiĢ tələbəsinə əl uzatmadı. Yan-yörəsinə baxdı. HəmidAxundlunun qulağına pıçıldadı: «Muğayat ol, səni tutacaqlar.»«Kələfin ucu»nun müəllifi «AzərnəĢr»də dəfələrlə olduğu bir otağınqapısını açdı. Bədii ədəbiyyat Ģöbəsində bir neçə ay əvvəl Seyid Hüseynin əyləĢdiyimasa arxasındakı təzə müdirə salam verdi. Müdir dərhal soruĢdu:-Səndə «Kələfin ucu»ndan neçəsi qalıb?-Ġyirmi dənəydi. On doqquzunu hədiyyə eləmiĢəm, bircəsi evdədir.Təzə müdir amiranə dedi:-Özündəkini də, bəxĢiĢ verdiklərini də yığıb gətir!175