DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

«Kommunist» qəzetinin 1949-cu il 26 yanvar tarixli sayında AzərbaycanKommunist Partiyasının XIX qurultayında Mir Cəfər Bağırovun hesabatməruzəsinin mətni dərc olunub. Məruzənin bir yerində oxuyuruq: «ġair vəyazıçılarımızın yoxlanmıĢ və etibarlı mənbələrdən istifadə edərək həqiqətə uyğunəsərlər yaza bilməsi üçün kifayət qədər material və tarixi sənədlər vardır. Sonzamanlar məlumatsız, bəzi hallarda hətta Ģübhəli müəlliflərin kitabları çıxmıĢdır.Bu cür kitablarda tarixi hadisələr və faktlar kobud surətdə təhrif olunur, hətta bəziqəzet və jurnalların səhifələrində onlara müsbət qiymət də verilir».Mir Cəfər Bağırovun haqqında danıĢdığı əsərlər barədə AzərbaycanRespublikası Siyasi Partiyalar və Ġctimai Hərəkatlar Mərkəzi Dövlət Arxivindəmaraqlı sənədlər saxlanılır.1946-cı ildə Ermənistan Dövlət NəĢriyyatı Marietta ġaginyanın «SovetZaqafqaziyası» kitabını nəĢr edib. Ermənistanda və Moskvada ermənilər vəermənipərəstlər tərəfindən rəğbətlə qarĢılanan bu kitabın Azərbaycanda da oxucuları azolmamıĢdır. Əsərdə «tarixi hadisələr və faktlar kobud surətdə təhrif olunur» desələr də,etiraz səsini qaldırmayıblar. Yalnız və yalnız Mir Cəfər Bağırov susa bilməyib.Marietta ġaginyanın daĢnak baxıĢlarını alt-üst edib.M.C.Bağırovun Kremlə, ÖĠK(b)P MK katibi A.A.Jdanova göndərdiyi rəsmiməktubunu bütünlüklə oxuculara çatdırıram:«1946-cı ildə Ermənistan Dövlət NəĢriyyatı tərəfindən M.ġaginyanın«Sovet Zaqafqaziyası» kitabı nəĢr olunub. Sizə bildirməyi zəruri hesab edirik ki, bukitab çoxlu siyasi səhvlərlə doludur, tarixi həqiqətləri təhrif edir və əslindəZaqafqaziya xalqlarına böhtandır.Dediklərimizi təsdiq etmək üçün kitabdan bəzi səciyyəvi parçaları nəzərinizəçatdırıram:1927-ci ildə yazılan «Sevan gölü» oçerkində müəllif Zaqafqaziyaxalqlarını tarixən yorulan, əldən düĢən, kökü kəsilməyə məhkum edilən xalqlarkimi təsvir edir: «Zaqafqaziyalılar - qədim, yorğun, dünyagörmüĢ xalqlardır: ötənminilliklərin təsiri ilə onlar məxluqa çevriliblər. Bu sözlər qədim xalq olan,kəĢməkeĢli keçmiĢindən yorğun düĢən ermənilərə də aiddir. GünəĢin hərarətindənvə tarixi ahıllıqdan burada isitmə kimi naxoĢluq olan tənbəllik çox güclüdür. Bunuört-basdır etmək üçün məcburi qaydada kiçik bir ordu var: hərbi düĢərgə həyatı,təlimlər, məĢqlər, marĢlar, rəsmi-keçidlər...Yaxınlıqda isə Ģaqraq səsli pionerlərtəbillərin gurultusu altında yürüĢə çıxırlar. Bütün bunlar bədənlərini düz saxlayabilməkdən ötrü ermənilərin vərəmli bel fəqərəsinə keçirilən tibbi kəmərdən baĢqa birĢey deyildir.» (səh.128)Ġnqilabdan illər keçməsinə baxmayaraq, ġaginyanın Zaqafqaziyadagördükləri ancaq dilənçilik, xarabalıqlar və vəhĢi həyat tərzidir.ġaginyan üçün Qarabağda keçmiĢdəki təhkimçi erməni məlikləri əzizdir,belələrini coĢğun məhəbbətlə qələmə alır, erməni mülkədarlarını ağıllı və xeyirxahsahibkarlar kimi idealizə edir: «...Bu məliklər xəyalpərəst və lovğa gürcü162