DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

Bununla necə barıĢmaq olar ki, Ġran Azərbaycanı tamamilə Azərbaycan tarixindənkənarda qalmıĢdır.Məqalənin «Tarixi oçerk» bölməsi Azərbaycanın arxeoloji tədqiqindənbaĢlanır. 5-6 sətirdən ibarət olan bu hissədə Azərbaycanın ərazisində ibtidai icmaquruluĢu barədə ən zəruri və əhəmiyyətli faktlar verilməmiĢdir. Təəccüblüdür ki,SSRĠ-də paleolit dövrünə aid ən nadir mağaralardan biri sayılan Azıx mağarasınınadı çəkilmir, qədim dövrdə yaĢamıĢ neandertal adamın 1968-ci ildə AzərbaycandatapılmıĢ çənə sümükləri barədə bir kəlmə də deyilmir. Halbuki bu tapıntı nəinkiSSRĠ ərazisində, ümumiyyətlə, dünyada- tayı-bərabəri olmayan nadir hadisədir.Məqalədə belə bir yanlıĢ fikir ifadə olunur ki, eramızdan əvvəl VIII-VIIəsrlərdə Kür və Araz çayları arasındakı ərazidə məskunlaĢmıĢ qəbilələr Urartudövlətinin nüfuz dairəsində idi.Azərbaycan ərazisində aparılmıĢ qazıntılar zamanı Urartu dövləti və yaUrartu mədəniyyəti ilə bağlı heç bir tapıntı aĢkar edilməmiĢdir. Kür və Araz çaylarıarasındakı ərazidə məskunlaĢmıĢ qəbilələrin Urartu dövlətinə dəxli yoxdur.Xəritədən də aydın görünür ki, bu ərazi Urartudan uzaqlardadır.Elmi əsası olmayan daha bir müddəa haqqında. Ġddia edilir ki eramızdanəvvəl, təqribən I əsrdə alban qəbilələri birləĢmiĢ çarlıq yaratmıĢ və bu çarlıq BöyükErmənistanın mədəni təsiri altında olmuĢdur.Əvvəla, 20-dən çox alban qəbiləsi «Böyük Ermənistanın» mədəni təsirialtında ola bilməzdi. Ona görə ki, bu qəbilələr böyük sivilizasiyanın birbaĢa varisləriidilər.Ġkincisi, real tarixi əsas olmadan «Böyük Ermənistan» sözlərini iĢlətməketikadan kənardır, hoqqabazlıqdır. «Böyük Ermənistan» uydurmasından üzdəniraq«dənizdən dənizə qədər» doktrinasının qoxusu gəlir. Leqatlar, pretorlar,prokonsullar Roma senatı tərəfindən qalibiyyət dəbdəbəsinə və ya alqıĢlara nailolmaq üçün öz xidmətlərini ĢiĢirdərək istila etdikləri vilayətlərə «Armeniyamaksima» kimi təmtəraqlı adlar verməkdən həzz alırdılar...Rəsul Rza daĢnak xislətli ensiklopediyaçıların aĢağıdakı uydurmasını daözünəməxsus tərzdə qəzəblə məsxərəyə qoyur: «Ərəb istilaları dövründə (VII əsrinortaları) Syunik, Artsak, Uti və Albaniya birləĢdilər».Ağ eləməyin! Əndazə hissini bu dərəcədə itirmək olmaz. Axı bu, təqribənbelə səslənir: Areni, ArtaĢat və ...Fransa».Bəli, 1972-ci ildə Yerevana göndərilmiĢ məktubla 1949-cu ildə MoskvayaünvanlanmıĢ məktublar arasında «Bağırov körpüsü» vardı. M.C.Bağırov dövrününkinomatoqrafiya naziri 70-ci illərdə nomenklatura siyahısına sığıĢmayan cəsarətnaziri idi!Rəsul Rzanın baĢ redaktor olduğu ilk Azərbaycan ensiklopediyasıbaĢ redaksiya heyətinin ən cavan üzvü Yaqub Mahmudov «Azərbaycan» qəzetinin1991-ci il 5 dekabr tarixli sayında dərc olunmuĢ məqaləsində yazır. «...Bu günxalqımızı düĢündürən bir çox problemlər o zaman Azərbaycan Ensiklopediyasının305