DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

Azərbaycan ədəbiyyatının bəzi nümayəndələrinin əsərlərində «Allahsız»adlandırılan M.C.Bağırov sən demə, hələ 1952-ci ildə Böyük Sovet Ensiklopediyasınıhazırlayan həqiqi alimlər üçün islamın bilicisi imiĢ. Təsadüfi deyildir ki,ensiklopediyada çap olunası «Ġslam» məqaləsinin ilk variantı Azərbaycan rəhbərinəgöndərilmiĢdir.1952-ci il iyun ayının 6-da Azərbaycan K(b)P MK-nın elm və ali məktəbĢöbəsinin müdiri Həsən Həsənov tərəfindən hazırlanmıĢ və Moskvaya göndərilmiĢ7 səhifəlik məktubun bəzi parçaları ilə tanıĢ olun:«Böyük Sovet Ensiklopediyasının BaĢ redaktorunun müaviniA.Zvorıkin yoldaĢaM.C.Bağırov yoldaĢın tapĢırığı ilə Sizin göndərdiyiniz «Ġslam» məqaləsitarixçi alimlər tərəfindən nəzərdən keçirilmiĢdir. Yekdil fikrimizcə, məqalə indikihalda ensiklopediyaya daxil edilə bilməz. Çünki burada bir çox nəzəri və faktiksəhvlərə yol verilmiĢdir.Birinci səhifədə islamın yayıldığı ərazilər tam göstərilməmiĢdir.Birinci səhifədə və sonrakı səhifələrdə islamın yarandığı dövrdə sosialiqtisadiĢərait dəqiq verilməmiĢdir. Ġslamın təĢəkkül tapdığı dövrdə ictimaiquruluĢun quldarlıq və ya feodal olması dürüst ifadə olunmalıdır, bu məsələnimübahisə amilinə çevirmək düzgün deyildir. «Ġbtidai islamda kommunizminünsürləri nəzərə çarpırdı» ifadəsi yanlıĢdır və məqalədən tamamilə çıxarılmalıdır.Məhəmməd Peyğəmbərin yarıməfsanəvi Ģəxsiyyət kimi təqdim edilməsihəqiqətə uyğun deyildir.Yeddinci, səkkizinci və doqquzuncu səhifələrdə sufilik və baĢqamüsəlman təriqətləri ortodoksal islama demokratik müxalifət kimi təqdimolunur. Bu, düzgün deyildir. Nəzərə almaq lazımdır ki, sufilik ortodoksal islamınformalarından biridir. Din bayrağı altında çıxıĢ edən hərəkatı dinin özü iləqarıĢdırmaq olmaz.Səkkizinci səhifədə Ģiəlik «islamın Ġran forması» hesab edilir. Bu, düzgündeyildir. Çünki Ģiəlik sünni xəlifələrinə qarĢı müxtəlif xalqların mübarizəsigediĢində yaranmıĢdır. ġiəliyin mahiyyəti məqalədə dürüst əks olunmalıdır».1952-ci ildə «Bibiheybət» və «Mərdəkan» məqalələri də M.C.BağırovuntapĢırığı ilə yazılaraq, BSE BaĢ redaksiyasına göndərilmiĢdir.BSE-nin birinci cildindəki «Azərbaycan atı» məqaləsinin ilk variantı ilə1952-ci ildə M.C.Bağırovun iĢ otağında SSRĠ Kənd təsərrüfatı Nazirinin atçılıq üzrəmüavini marĢal Semyon Mixayloviç Budyonnı da tanıĢ olmuĢdu. O, 1951-ci ildəatçılıqda qazandığı nailiyyətlərə görə SSRĠ Nazirlər Sovetinin Keçici QırmızıBayrağını təqdim etmək üçün Azərbaycana gəlmiĢdi.Respublikamızda atçılığın inkiĢafının geniĢ vüsət alması da M.C.Bağırovunadı ilə bağlıdır. O da Qubalı Fətəli xan kimi uĢaqlıq çağlarından at çapmıĢdır.296