DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

Akademiyasmın ilk prezidenti seçilmiĢ bu əvəzsiz insanın ömrünü göz önündəcanlandıraq: uĢaqlıqda Məhəmməd Əmin Rəsulzadə kimi ruhani məktəbindəoxumuĢ, ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənmiĢdir. Əsrimizin əvvəllərində«Ġsmailiyyə» binasının necə ucaldığının Ģahidi olmuĢdur. Azərbaycanın maarifpərvərxeyriyyəçiləri Hacı Zeynalabdin Tağıyev və Musa Nağıyev ilə görüĢüb söhbətetmiĢdir... 1950-ci il noyabrın 17-də Mir Mövsüm Ağa keçinəndə onun baĢıüstündə olmuĢdur. Ağanın cənazəsi Binədən ġüvəlanadək çiyinlərdə aparılmıĢdır.Birinci cümə axĢamı M.C.Bağırov Mirəsədulla Mirqasımovla birlikdə MirMövsüm Ağanın məzarı baĢına gəlmiĢdir. SSRĠ Ali Sovetinin iki mötəbərdeputatının bu ziyarətindən nə MK-dakılar, nə də DTK-dakılar xəbər tutmuĢlar.Təəssüflər olsun ki, kitabxanalarımızda Azərbaycan elminin vicdanıM.Mirqasımov haqqında ədəbiyyat siyahısı çox məhduddur. Son 30 ildə onun həyatvə yaradıcılığından yazan müəllif isə qəhrəmanın sədaqətli tələbəsidir. Uzun illərM.Mirqasımovla bir yerdə iĢləmiĢ Rauf ġahbazov 1996-cı ildə «AzərbaycanElmlər Akademiyasının ilk prezidenti» kitabını oxuculara təqdim etmiĢdir. Bir ildənsonra isə əlavələrlə birlikdə kitab rus dilində «Elm və həyat» nəĢriyyatında çapolunmuĢdur.88 səhifəlik əsərdə romanlara sığıĢacaq dolğun həyat materialı vardır.M.Mirqasımovun tərcümeyi-halına aid kitabda verilmiĢ konkret faktlara diqqətyetirin: M.Mirqasımov 6 dili mükəmməl bilmiĢdir - türk, rus, fars, ərəb, alman,fransız dillərini. «ġahnamə»ni fransızca, «Faust»u almanca oxumuĢdur. Ona görədə 23 yaĢında Balkan ölkələrini və Qərbi Avropanı səyahət edərkən dilmancaehtiyacı olmamıĢdır. Novorossiysk Universitetinintibb fakültəsində oxuyarkən, həm də sanitar iĢləmiĢ və mütərcimlik etmiĢdir.BeĢinci kurs tələbəsi Odessada balıq ovlayan gəmidə həkim köməkçisi kimi iĢəgirmiĢdir. Odessadan Uzaq ġərq, Kamçatka və Yaponiyayadək səfərdə olmuĢdur.QayıdanbaĢ gəmi qəzaya uğramıĢ və 50 gün sahilə yan ala bilməmiĢdir. Bu çətinməqamda gənc Mirəsədulla cəddini köməyə çağırmıĢ, gəmi sağ-salamat Oxotdənizi sahilinə çıxmıĢdır. Gəminin heyət iĢçiləri arasında malyariya və baĢqaxəstəliklərə tutulanların xilaskarı gənc türk həkimi Mirəsədulla olmuĢdur.Kitabda M.Mirqasımovun ailəsi və yaxın qohumları barəsində də yaddaqalan məlumatlar vardır. Atası Mir Ələsgər ġüvəlanda ixtiyar yaĢlarında, 1924-cüildə vəfat etmiĢdir. Anası Seyidxanım 93 yaĢında dünyasını dəyiĢmiĢdir.M.Mirqasımovun qardaĢı Mir Zeynalabdin Müsavat hökuməti tərəfindənxaricə təhsil almağa göndərilən 100 nəfər gənc arasında olmuĢdur. FransanınSorbon Universitetinin elektrotexnika fakültəsini bitirmiĢdir. 1928-ci ildə Parisdəvəfat etmiĢdir.M.Mirqasımovun ömür-gün yoldaĢı Ceyran xanım ilk təhsilini HacıZeynalabdin Tağıyevin qızlar məktəbində almıĢdır. Məktəbin məscidində bütünĢagirdlərlə birlikdə namaz qılmıĢ, fənn otaqlarında elmlərə həvəs göstərmiĢ,müsamirələrdə fəal iĢtirak etmiĢdir.261