DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

* * *... «XX əsrdə ziyalımızın iĢığı heç vaxt sönmədi». Bu sərlövhə XXI əsrinilk həftəsində, «Hürriyyət» qəzetinin 4-5 yanvar tarixli sayında diqqəti cəlb edir.Məqalə müəllifi belə təqdim olunur: ġərqĢünas, filologiya elmləri doktoru,professor, yazıçı-jurnalist, orta əsrlər Azərbaycan, Ġran, Türkiyə ədəbiyyatına aidyüzdən artıq silsilə elmi məqalələrin və 3 monoqrafiyanın müəllifi, 1975-ci ildən25 il hər həftə radioda «AxĢam görüĢü» proqramının aparıcısı Rəfael Hüseynov.Adlı-sanlı müəllif həm də VətəndaĢ Həmrəyliyi Partiyasının siyahısıəsasında deputat seçilmiĢdir. Millət vəkili Strasburqa yola düĢməzdən qabaqAzərbaycanda XX əsrə tərəzi tutmuĢdur. Tərəzinin qara rəngli gözündə yenə də MirCəfər Bağırovdur. Müəllif yazır: «Sovet dövründə Azərbaycana uzun illərrəhbərlik edən M.C.Bağırovun, Ģübhə yox, müsbət sayılan, təqdir edilə biləcəkiĢləri və xasiyyətləri də olub. Amma onun Azərbaycan ziyalısına qarĢı törədilmiĢrepressiyalarda xidmətləri müstəsnadır. Tərəziyə qoyularsa, əlbəttə ki, onungünahları savablarından qat-qat çoxdur və bu obraza əfv heç zaman düĢməyəcək».VətəndaĢ Həmrəyliyi Partiyasının millət vəkili bəri baĢdan bəyanedir ki, Mir Cəfər Bağırov məsələsində XXI əsrdə də Rudenko məhkəməsininhökmü ilə həmrəydir. XXI yüzilliyin də tərəzisi baĢında Rəfael Hüseynov olsa, «buobraza əfv heç zaman düĢməyəcək»...Əsrə deyil, Rəfael Hüseynovun «1975-ci ildən hər həftə radioda «AxĢamgörüĢləri» proqramları müddətinə tərəzi tuturam. Bu tərəzinin bir gözündə RəsulRzanın baĢ redaktorluğu ilə nəĢr olunmuĢ ilk Azərbaycan ensiklopediyasının yalnızbircə cildi, digər gözündə Cəmil Quliyevin baĢ redaktorluğu ilə 1976-87-ci illərdəburaxılmıĢ ASE-nin tam on cildi. Rəsul Rza ensiklopediyasının ağır çəki daĢlarınınüzərində «Azərbaycan», «Azərbaycan dili», «Azərbaycanlılar» yazılmıĢdır.«Azərbaycan» daĢının dünya tutumunda əzəmətli yeri belə ifadəedilmiĢdir: «Azərbaycan - Asiya qitəsində qədimdən azərbaycanlıların yaĢadığıölkə, Qafqazın cənub-Ģərq, Ġranın Ģimal-qərb hissəsini tutur. ġimalda BaĢ Qafqazsilsiləsi, cənubda Orta Ġran dağları, qərbdə ġimali Kürdüstan silsiləsi, Ģərqdə Xəzərdənizi ilə əhatə olunur. Sahəsi təqribən 200 min. kv. kilometrdir, əhalisi 11 milyon(Ġran Azərbaycanı 6 milyon, 1959, Azərbaycan SSR 5 milyon, 1968). XVIII əsrinortalarından baĢlayaraq Azərbaycan inzibati cəhətdən Bakı, Qarabağ, Quba,Dərbənd, Ərdəbil, Maku, Marağa, Naxçıvan, TalıĢ, Təbriz, Urmiyə, Xoy, ġamaxı,ġəki xanlıqlarına; Qazax, Qəbələ, ƏrəĢ, Ġlisu sultanlıqlarına və Car-Balakəndairəsinə bölünürdü. Böyük Ģəhərləri: Bakı, Bərdə, Quba, Dərbənd, Ərdəbil, Zəncan,Gəncə, Mərənd, Naxçıvan, Təbriz, Urmiyə, Xoy, ġamaxı, ġəki, ġuĢa. Rusiya və Ġranarasında 1813-cü ildə imzalanmıĢ Gülüstan və 1828-ci ildə imzalanmıĢTürkmənçay müqavilələrinə əsasən Azərbaycan iki hissəyə (ġimali Azərbaycan vəCənubi Azərbaycan) bölündü. ġimali Azərbaycan Rusiyanın tərkibinə qatıldı,Cənubi Azərbaycan isə Ġrana ilhaq olundu».309