DÜġMƏNLƏRĠNDƏN GÜCLÜ ġƏXSĠYYƏT - Kitabxana

ABġ-ın üzü döndü, Ġran dairələrinin «Azərbaycanın fəthi» planına dəstək verdi.Gizli müqaviləyə əsasən bu məqsədlə Ġrana 40 tank, 150 bombardmançı təyyarə vəbaĢqa silah göndərildi.1946-cı ilin noyabr ayında 50 minlik Ģah qoĢunu 55 tank, 50 təyyarə, 174 top,3 minə qədər ağır pulemyot və baĢqa silahlarla «Azərbaycanın fəthi» planını həyatakeçirməyə baĢladı. Əməliyyatlara Amerikanın Ġrandakı hərbi missiyası vəMəhəmməd Rza Ģahın özü Ģəxsən rəhbərlik edirdi. Onun qoĢunlara olan əmrindədeyilirdi: «Gedin Azərbaycanı atəĢə tutun, oranı yerlə-yeksan edin». ġah qoĢunlarıazəri türklərinin demokratik hərəkatına divan tutanda sovet mətbuatı günahın əsashissəsini Amerika-Ġngiltərə imperializminin üzərinə yıxırdı. Cənubi Azərbaycandatüğyan edən vəhĢiliklərdən bəhs edən bir yazını «Kommunist» qəzeti özünün 1950-ci il 18 avqust tarixli sayında dərc etmiĢdi. Məqalədə oxuyuruq: «Gizli iĢ görməyəmahir olan Ģəxslər Amerika-Ġngiltərə hakim dairələrinin göstəriĢi ilə Ġranda eləqanlı və çirkin iĢlərlə məĢğul olurdular ki, bunun misli hətta orta əsrlər dövründəbelə görünməmiĢdir. Ġran irticaçıları və onların amerikan ağaları Arazın o tayındaöz milli azadlığı və demokratik hüquqları uğrunda mübarizəyə qalxan milyonlarlaxalq kütlələrinin hərəkatını qan dəryasında boğdular». Kim idi bu irticaçılar?ZəhmətkeĢ və azadlıqsevər vətəndaĢların iradəsini qıranlar! Lakin xeyir-duanıonlara Kremlin ikiüzlü rəhbərləri və beynəlmiləlçi cildinə girmiĢ daĢnaklar, arxiyepiskopTanginyan və icma baĢçısı Mkrtıçyanlar verirdi.Mir Cəfər PiĢəvəri Moskva üçün M.Ə.Rəsulzadə və N.Nərimanovdansonra ən qatı «millətçi rəhbər» idi. Onu M.Ə.Rəsulzadə kimi ölkədən çıxarıbmühacirətə göndərmək olmazdı. Çünki SSRĠ-nin sərhədləri seyf qapısı kimikilidlənmiĢdi. M.C.PiĢəvərini N.Nərimanov kimi Moskvaya aparıb rəhbər bir iĢ dəvermək olmazdı. Ən baĢlıcası ona görə ki, Ġranla münasibətlər Kreml üçünAzərbaycanın taleyindən üstün idi. M.C.PiĢəvəri elə Sovet Azərbaycanınınhüdudları çərçivəsində yox edilməli idi. Həm də bu, Bakıda baĢ verməməliydi. ÇünkiMoskvanın iki Mir Cəfərin arasını vurmaq cəhdlərinə baxmayaraq, onları bir-birinədüĢmən etmək qeyri-mümkündü. «Gizli iĢ görməyə mahir olan Ģəxslər» Mir CəfərPiĢəvəriyə qarĢı «əməliyyatı» Mir Cəfər Bağırovun xəbəri olmadan həyatakeçirməli idilər.1947-ci ilin isti yay günlərində Mir Cəfər PiĢəvəri Gəncədə idi. O vaxtlarKirovabad neft kəĢfiyyatı trestinin rəisi iĢləyən Nəzər Heydərovun qonağı idi. O,tək deyildi. Qonaqlar arasında respublika Dövlət Təhlükəsizliyi Nazirliyikatibliyinin rəisi, SSRĠ-nin Təbrizdəki konsulunun müavini iĢlədiyi illərdənPiĢəvərinin tanıdığı Nuru Quliyev, general Qulam Yəhya da vardı. Məclis tagecədən keçənədək davam etdi. Əslən ġəkidən olan Nuru Quliyev birdən qonaqlarabelə bir təklif etdi: gəlin buradan elə bu saat ġəkiyə yollanaq, səhəri orada açaq.Bu təkliflə məclisdəkilərin hamısı razılaĢdı. PiĢəvəri də qonaq kimi etirazetmədi.33