Nova slika II - Jovan Despotović

159savremenog umetnika. Uz ostale, i egzistencijalna kriza umetnika danaas se ponavlja kaoopštee mesto u umetničkom sistemu i ono je naravno svojstveno i generaciji mladigstvaralaca. Međutim, uverenje u vrednost i razloge fenomena i manifestacija njihovog rada,uz visoke stvaralačke razloge još jednom potvrđuje da je u pitanju krajnje relevantan radčijih konačnih posledica za dalju umetničku perspektivu još nismo sasvim svesni.Evharistija De Stil Markovića - pitanje odnosa tradicije, modernog i postmodernog usavremenoj umetnosti, Moment, 5, Beograd, 1986, Umetnost, ’87, 70,71,72, Nova serijaIII,IV,V, 1987.Tafil MusovićDeset slika Tafila Musovića (1950) dovode ovog stvaraoca u red naših umetnika kojisvojim delom ulaze u najuži krug aktuelnog slikarskog ’obrata’. Uključivanje u živepromene u slikarstvu poslednjih godina za ovu sredinu su znak da je ona ostala otvorena zavelke događaje u umetnosti i da se postupno i sigurno otima teškom nasleđukonzervativizma zaokupljenog tradicijom i lažnom autentićnošću sa periferije unmetničkigtokova. Ishod peiče o odnosu tradicionalizma prema svakom aktuelnijem izrazu za ovusredinu je uvek isti, i kao da ona nalazi neko posebno zadovoljstvo u tome da stalno uči istulekciju po kojoj se ovaj sukob konzervativnog i savremenog uvek završava na štetu prvog.Međutim, danas je uputno postaviti jedno drugo pitanje: koji su to elementi naosnovu kojih ćemo u sadašnjme trenutku ’posle 80.’ uvesti stabilne kriterijumeprocenjivanja i razlikovanja onih pojava koje su zbilja u okviru aktuelnog stanja duha islučajnih saputnika, a pogotovo produkcija koja je zasnovana na likovnim problemima ovogvrmena i uobičajenog umetničkog ’škarta’ koji se kamuflira različitim načinima. Pitanje jekoji su to formalni i značenjski sadržaji koji danas jedno delo mogu dovesti u vezu saaktuelnim stvaralaštvom a da nije samo naizgled tako.U predgovoru kataloga Musovićeve izložbe Ješa Denegri uvodi jednu formulacijukoja ovom umetniku daje mesto u okviru novih gibanja. Denegri, naime, utvrđuje da je udanašnjoj situaciji prelaznog perioda izrazito novo ’osećanje i način kojim se pristupagolemim fondovima istorije moderne umetnosti, njenim mnogobrojnim i nikada dovršenimkretanjima i procesima’, a da se ovo određenje ne bi prenosilo i na pojave koje imajuprividno iste namere u odnosu na uzore iz prošlosti, usledilo je i jedno ograničenje:odlučujući momenat je da današnji umetnici koji zahvataju duboko u klimu vremenazasnivaju svoja stanovišta na onim pokretima iz prošlosti u kojima preovladava spontano ,direktno i čulno izražavanje koje omogućava stvarno oslobađanje emocionalnih sadržajaunutar umetničke individualnosti.Musovićevo osnovno sredstvo izraza je boja koju bez velikog razmišljanja ilitraženja tačnih pravaca i plemenitih kolorističkih odnosa te harnonija u silovitim potezimaširokih četaka nanosi na platno. Utisku jednog izvanredno dramatičnog unutrašnjegzbivanja na plohi platna doprinosi upravo ta nesaglasnost zelenih i crvenih, crnih i žutihakresivnih ritmova i teških sudara. No, ono što vidimo kao Musovićevu definitivnu sliku nečini samo ovaj plastički sloj hromatskog porekla pošto se on pre definitivnog uobličavanjaslike vrlo osmišljeno bavi njenom strukturom, kompozicijom, narativnim predloškom. Upitanju su, uglavnom, njegove privatne interpretacije nekih poznatih slika iz perioda našeg