Wiedza o społeczeństwie klasa 8
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
10. Samorządy terytorialne: lokalne i regionalne<br />
POWOŁYWANIE WŁADZ SAMORZĄDOWYCH<br />
Województwo<br />
Powiat<br />
Gmina<br />
Nazwa organu władzy<br />
samorządowej<br />
sejmik województwa<br />
marszałek i zarząd<br />
województwa<br />
rada powiatu<br />
starosta i zarząd powiatu<br />
wójt / burmistrz /<br />
prezydent miasta<br />
rada gminy<br />
Sposób powoływania<br />
wybierany przez głosowanie wszystkich<br />
uprawnionych mieszkańców województwa<br />
powoływani przez sejmik województwa<br />
wybierana przez wszystkich mieszkańców<br />
powiatu uprawnionych do głosowania<br />
powoływani przez radę powiatu<br />
wybierany przez głosowanie wszystkich<br />
uprawnionych mieszkańców gminy<br />
wybierana przez głosowanie wszystkich<br />
uprawnionych mieszkańców gminy<br />
władzę w samorządzie. Może ją sprawować<br />
do czasu wyborów samorządowych, ale nie<br />
dłużej niż przez dwa lata.<br />
O usunięciu z urzędu lub rozwiązaniu<br />
władz samorządowych mogą zdecydować<br />
sami mieszkańcy w referendum, czyli głosowaniu.<br />
Zasady przeprowadzenia referendum<br />
lokalnego reguluje ustawa. Aby mogło<br />
się odbyć, wniosek powinien być złożony<br />
przez odpowiednią liczbę mieszkańców<br />
gminy, powiatu lub województwa. Jest ono<br />
ważne, jeśli weźmie w nim udział co najmniej<br />
30% uprawnionych do głosowania<br />
(w przypadku odwołania wójta, burmistrza<br />
lub prezydenta miasta – 3/5 uprawnionych),<br />
a wynik referendum jest rozstrzygający, jeżeli<br />
za danym rozwiązaniem oddano więcej<br />
niż połowę ważnych głosów.<br />
Referendum może być skutecznym sposobem<br />
bezpośredniego wpływania na władze<br />
samorządowe. Niestety ze względu<br />
na niską frekwencję wiele referendów jest<br />
uznawanych za nieważne.<br />
Zarząd komisaryczny – powołany<br />
przez premiera zarząd, na czele<br />
którego stoi komisarz rządowy, który<br />
sprawuje nadzór nad samorządem<br />
i nim kieruje.<br />
Organy stanowiące i wykonawcze<br />
samorządu oraz ich zadania<br />
Organy samorządowe działają według ściśle<br />
określonych zasad zapisanych w odpowiednich<br />
aktach prawnych. Ze względu<br />
na zadania, sposób i tryb podejmowania<br />
decyzji wyróżnia się organy stanowiące<br />
prawo miejscowe, np. rady gminy, oraz<br />
organy wykonawcze, czyli takie, które<br />
realizują ustanowione prawo miejscowe,<br />
np. wójtowie, prezydenci miast. W taki<br />
sposób ukształtował się system instytucji<br />
i urzędów, w którym mieszkańcy mają duży<br />
wpływ na sprawy dotyczące ich bezpośrednio.<br />
Każdy z organów samorządu ma odmienne<br />
zadania.<br />
61