12.04.2018 Views

Wiedza o społeczeństwie klasa 8

  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

10. Samorządy terytorialne: lokalne i regionalne<br />

POWOŁYWANIE WŁADZ SAMORZĄDOWYCH<br />

Województwo<br />

Powiat<br />

Gmina<br />

Nazwa organu władzy<br />

samorządowej<br />

sejmik województwa<br />

marszałek i zarząd<br />

województwa<br />

rada powiatu<br />

starosta i zarząd powiatu<br />

wójt / burmistrz /<br />

prezydent miasta<br />

rada gminy<br />

Sposób powoływania<br />

wybierany przez głosowanie wszystkich<br />

uprawnionych mieszkańców województwa<br />

powoływani przez sejmik województwa<br />

wybierana przez wszystkich mieszkańców<br />

powiatu uprawnionych do głosowania<br />

powoływani przez radę powiatu<br />

wybierany przez głosowanie wszystkich<br />

uprawnionych mieszkańców gminy<br />

wybierana przez głosowanie wszystkich<br />

uprawnionych mieszkańców gminy<br />

władzę w samorządzie. Może ją sprawować<br />

do czasu wyborów samorządowych, ale nie<br />

dłużej niż przez dwa lata.<br />

O usunięciu z urzędu lub rozwiązaniu<br />

władz samorządowych mogą zdecydować<br />

sami mieszkańcy w referendum, czyli głosowaniu.<br />

Zasady przeprowadzenia referendum<br />

lokalnego reguluje ustawa. Aby mogło<br />

się odbyć, wniosek powinien być złożony<br />

przez odpowiednią liczbę mieszkańców<br />

gminy, powiatu lub województwa. Jest ono<br />

ważne, jeśli weźmie w nim udział co najmniej<br />

30% uprawnionych do głosowania<br />

(w przypadku odwołania wójta, burmistrza<br />

lub prezydenta miasta – 3/5 uprawnionych),<br />

a wynik referendum jest rozstrzygający, jeżeli<br />

za danym rozwiązaniem oddano więcej<br />

niż połowę ważnych głosów.<br />

Referendum może być skutecznym sposobem<br />

bezpośredniego wpływania na władze<br />

samorządowe. Niestety ze względu<br />

na niską frekwencję wiele referendów jest<br />

uznawanych za nieważne.<br />

Zarząd komisaryczny – powołany<br />

przez premiera zarząd, na czele<br />

którego stoi komisarz rządowy, który<br />

sprawuje nadzór nad samorządem<br />

i nim kieruje.<br />

Organy stanowiące i wykonawcze<br />

samorządu oraz ich zadania<br />

Organy samorządowe działają według ściśle<br />

określonych zasad zapisanych w odpowiednich<br />

aktach prawnych. Ze względu<br />

na zadania, sposób i tryb podejmowania<br />

decyzji wyróżnia się organy stanowiące<br />

prawo miejscowe, np. rady gminy, oraz<br />

organy wykonawcze, czyli takie, które<br />

realizują ustanowione prawo miejscowe,<br />

np. wójtowie, prezydenci miast. W taki<br />

sposób ukształtował się system instytucji<br />

i urzędów, w którym mieszkańcy mają duży<br />

wpływ na sprawy dotyczące ich bezpośrednio.<br />

Każdy z organów samorządu ma odmienne<br />

zadania.<br />

61

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!