11.10.2019 Views

Forum A+P 08

POLIS University publishes the “Forum A+P” journal, the only scientific and cultural magazine in the Albanian –speaking countries for the fields of architecture and territory planning. This magazine is recognized by the Ministry of Education and Science, the Academic Degrees Evaluation Committee and has an ISSN international registration code in France. The magazine is published in Albanian and English language and contains a package of scientific, informative articles and analysis.

POLIS University publishes the “Forum A+P” journal, the only scientific and cultural magazine in the Albanian –speaking countries for the fields of architecture and territory planning. This magazine is recognized by the Ministry of Education and Science, the Academic Degrees Evaluation Committee and has an ISSN international registration code in France. The magazine is published in Albanian and English language and contains a package of scientific, informative articles and analysis.

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

është edhe përmirësimi i procesit të<br />

edukimit të studentëve - arkitektë,<br />

urbanistë, konstruktorë e ndërtues të<br />

ardhshëm, duke pasuruar kurrikulat e<br />

tyre me njohuritë e domosdoshme për<br />

projektim universal. Eshtë e nevojshme<br />

që strategjia e projektimit universal të futet<br />

njëkohësisht në kurrikulat dhe në metodat e<br />

mësimdhënies në fakultetet e arkitekturës. Eshtë<br />

e nevojshme gjithashtu që t’i kthejmë çështjet<br />

e përshtatshmërisë nga pozicioni “shtojcë” i<br />

procesit të projektimit në pjesë integrale të tij 23 .<br />

Duhet vënë në dukje se ka përpjekje në<br />

këtë drejtim me nisma individuale nga<br />

rrethet akademike të fakulteteve përkatëse.<br />

Nuk ka studim në lidhje me rezultatet e<br />

këtyre përpjekjeve, por vëzhgimet dhe<br />

kontaktet e drejtpërdrejta me ta tregojnë<br />

se këto nisma janë të pamjaftueshme dhe<br />

asnjë nga fakultetet nuk ka një planifikim<br />

zyrtar që çështja e ndërtimeve pa barriera<br />

të jetë në vëmendjen e profesariatit dhe<br />

të ndërthuret në të gjithë hapësirën e<br />

mësimdhënies në fakultete.<br />

Sfida e së ardhmes : Nga projektim i<br />

përshtatur drejt projektimit universal<br />

Tashmë zhvillimet shoqërore po<br />

diktojnë kalimin nga projektimi i<br />

përshtatur drejt projektimit universal.<br />

Projektimi universal është i ndryshëm<br />

nga projektimi i përshtatur. Projektimi<br />

i përshtatur do të thotë që ndërtimet<br />

dhe pajisjet të jenë të përshtatshme dhe<br />

të përdorëshme nga personat me aftësi<br />

të kufizuara. Ndërsa në projektimin<br />

universal ndërtimet dhe pajisjet e<br />

realizuara janë të përshtatëshme dhe<br />

23 Ostroff, E., Hunter D. (2003), Social Justice in Architecture:<br />

Promoting Universal Design and Human Diversity in<br />

Architecture Education and Practice Through the Accreditation<br />

Process.<br />

të përdorëshme nga të gjithë, përfshirë<br />

edhe personat me aftësi të kufizuara.<br />

Projektimi i përshtatur ofron zgjidhje për<br />

personat me aftësi të kufizuara, siç është<br />

për shëmbull vendosja e rampës anash<br />

shkallëve në hyrje. Projekti universal nga<br />

ana tjetër, ofron zgjidhje jo vetëm për<br />

personat me aftësi të kufizuara, por jep<br />

zgjidhje edhe për fëmijët, të moshuarit,<br />

mëngjarashët etj. Kjo do të thotë që një<br />

hyrje që është projektuar “universale”<br />

nuk duhet të ketë fare shkallë.<br />

Në fokus të projektimit universal nuk janë<br />

specifikisht personat me aftësi të kufizuara, por<br />

të gjithë njerëzit 24 .<br />

Ndonëse<br />

projektimi i përshtatur<br />

siguron përgjigje për nevojat e personave<br />

me aftësi të kufizuara, projektimi universal<br />

integron akomodimin e aftësisë së kufizuar<br />

me konceptet bazë të projektimit 25 .<br />

Cilët duhet të jenë hapat në<br />

vazhdim?<br />

Një rampë në hyrje të një objekti është e<br />

pamjaftueshme. Duhet që çdo hapësirë<br />

e brendshme dhe e jashtme, dhe të<br />

gjitha elementet në çdo objekt të jenë të<br />

përshtatura.<br />

Kjo natyrisht kërkon shumë<br />

ndryshime në politika dhe zbatimin e tyre<br />

dhe kërkon partneritet të shumë aktorëve<br />

përgjegjës dhe përfitues.<br />

Këto ndryshime duhet të përfshijnë:<br />

• Një kuadër ligjor të plotësuar me akte<br />

nënligjore dhe me mekanizma të fortë<br />

detyrues.<br />

• Struktura monitoruese që të<br />

kontrollojnë zbatimin e standardeve.<br />

24 Mace R. L.(1998), A Perspective on Universal Design.<br />

25 Steinfeld E. (1994) The Concept of Universal<br />

Design.<br />

151

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!