Forum A+P 08
POLIS University publishes the “Forum A+P” journal, the only scientific and cultural magazine in the Albanian –speaking countries for the fields of architecture and territory planning. This magazine is recognized by the Ministry of Education and Science, the Academic Degrees Evaluation Committee and has an ISSN international registration code in France. The magazine is published in Albanian and English language and contains a package of scientific, informative articles and analysis.
POLIS University publishes the “Forum A+P” journal, the only scientific and cultural magazine in the Albanian –speaking countries for the fields of architecture and territory planning. This magazine is recognized by the Ministry of Education and Science, the Academic Degrees Evaluation Committee and has an ISSN international registration code in France. The magazine is published in Albanian and English language and contains a package of scientific, informative articles and analysis.
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
pjesët e vdekura, gjymtyrët e gangrenizuara,<br />
arkitektura e shëmtuar.<br />
Nëse kthehemi në diskutimin tonë<br />
lidhur me muzeun e Enver Hoxhës apo<br />
Piramidën, a mund të themi se është ky<br />
një objekt i shëmtuar? Do të ishte i mangët<br />
kufizimi i gjykimit vetëm mbi kriterin<br />
estetik, “shëmtia nuk mjafton”. Nga ana<br />
tjetër ta reduktosh arkitekturën në çështje<br />
“numrash” referendumesh, apo ”gustoje”<br />
do të thotë ta neutralizosh atë. Qyteti është<br />
si një libër historie me faqe të bukura dhe<br />
të shëmtuara, padyshim që nuk mund të<br />
grisim faqet e shëmtuara, por vetëm ato<br />
që na “bëjnë keq”, ato që na “helmojnë”.<br />
Sipas gjykimit tim edhe Piramida është<br />
një objekt që bën keq, kurorëzon fuqinë,<br />
pushtetin dhe kultin e individit. Përmbajtja<br />
e saj e ndot qytetin, ndërsa arkitektura<br />
ka një ndikim traumatik dhe shkatërron<br />
bukurinë pamore. “Arkitektura -thoshte<br />
Louis Kahn- nuk egziston , por egziston vepra<br />
arkitekturore, pra vepra arkitekturore është<br />
vetëm një ofertë ndaj arkitekturës, me shpresë që<br />
kjo ta pranojë në thesarin e saj”, atëhere nëse<br />
kjo është e vërtetë, mendoj se Piramida<br />
është pikërisht një vepër që nuk arriti dot<br />
të bëhet pjesë e thesarit.<br />
Një vepër arkitekturore përpara se të<br />
vlerësohet për formën, vëllimet, materialet<br />
e teknollogjinë, duhet të vlerësohet sesa<br />
arrin të krijojë një vend, të integrohet<br />
e të bëhet pjesë e qytetit. Në fakt ky<br />
objekt ka prodhuar një non-lieu nëse do ti<br />
referoheshim konceptit të etnologut dhe<br />
antropologut Marc Augé mbi vendet dhe<br />
jovendet. Me vendosjen e saj qëndrore dhe<br />
mospërfillëse për çfarë ka rrotull, Piramida<br />
arriti të neutralizojë një parcelë tepër të<br />
vyer për qytetin dhe ta kthejë atë vetëm në<br />
funksion të monumentalitetit të saj dhe<br />
aspak të krijimit të një vend, ku njerëzit<br />
mund të krijojnë marrëdhënie mes tyre.<br />
Pikërisht për shkak të qëllimit e<br />
programit Piramida është edhe mbulesë<br />
e një varri edhe muze, edhe objekt kulti<br />
edhe arkitekturë konvencionale, edhe<br />
monument edhe memorial, pra është një<br />
lloj sfinksi apo minotauri ku formulimit<br />
arkitekturor në pjesën e pasme i shkrihet<br />
një monument në atë përpara. Në këtë<br />
pikpamje, projektuesit e saj janë treguar<br />
Artan Raça është diplomuar<br />
në Arkitekturë në fakultetin e<br />
Inxhinierisë së Ndërtimit në Tiranë<br />
më 1987. Deri në 1993 ishte arkitekt<br />
në ISPN, vit kur dhe hap studio raça<br />
arkitektura ku ushtron aktivitetin<br />
projektues në fushën e arkitekturës<br />
e dizajnit. Autor i disa projekteve në<br />
Tiranë si, “Pallati i Verdhë” në rrugën<br />
Hoxha Tahsin (2000), pallat banimi në<br />
rrugën Naim Frashëri mbi ish market<br />
VEFA(2002), dhe atyre në ndërtim<br />
si “Lingotto Center” në bulevardin<br />
Zhan D’Ark(2004), pallati “Linja” në<br />
rrugën Don Bosco(2007), tre “Vilat<br />
e Bardha” në Shirokë(2007), etj. Në<br />
vitin 2000 përkthen e boton në shqip<br />
librin “Vers une Architecture” të Le<br />
Corbusier dhe prej vitit 2007 është<br />
pedagog i projektimit arkitektonik në<br />
Universitetin POLIS në Tiranë.<br />
99
Change language