Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

More documents

Recommendations

Info

ordea, horrela ezagupenaren psikogenesiatik begiratuz gero : jakintzaren arlo batetik begiratuz gero behintzat . Gertakari hau nahiko paradoxikoa da, kasu honetan pertsona heldu askoren-tartean, irakasle hezitzaile askoren ikuspegia eta giza-zientzia baten -ezagupenaren psikologia/garapen-psikologia- ulertze-moduak kontraesanean bait daude . Horretxegatik zailtasunen mailaketa ez da ulertu behar metodolo- gia analitikoaren ala sintetikoaren logikatik : konplexutik soilenera ala soilenetik konplexuenera doan mailaketa moduan . Haurrak, dakigunez eta puntu batzu lehentxeago MAYren eskutik gogoratu dugunez, irakurketa-idazketaren arloan modu horretako logikaz baino gehiago aurreratzen bait du analogian oinarrituz . Eta analogietarako ez bait dago z ail-konplexu baliorik : NA/AN ("ANek ez du balio "trena" idazteko, "ander" idazteko balio du!"), ezin esan daiteke zein den kon- plexuagoa ikuspegi horretatik begiratuz gero . Antzeko oharrak egiten ditu DEHNek (1987, 101-105) bere lanetako batetan . Zailtasun-mailaket az ari garenean VYGOTSKlren teoria haretatik begiratuz ari gara : haurrari ia berak berez egingo lukeen baina ezinean dabilen aurkikuntza egiten lagundu behar zaiola, hau da : "haurraren berehalako garapen-esparruan" mugitu behar duela irakaslearen -gurasoak eta haurraren inguruko pertsona "heldua- goak/aurreratuagoak" ere irakasle dira zentzu honetan- irakasihardunak . Gai honi buruz aurreko kapituluan adierazi dugun guztia gogoratu beharko litzateke hemen . BAGHBAN-en (1987,127) zita batekin amaituko dugu puntu hau : "Hitzaren analisia fonetikoa egitera iritxi berria den haur ugarik lehendik ezagun zaizkion grafemak idazten ditu nahiz eta ez bat etorri hitzaren fonemekin, baina hitza "osatzeko" asmoarekin inolako zalantzarik gabe . Oker dabil hemen haurraren ikus- edo entzun- perzepzioan aulezia baten bila dabilen irakaslea : honek ez ditu ezagutzen haurraren pentsabide-arauak" . 132
Aldagai honek eragin zuzena izango du haurraren ikerketa- -saioetan, irakasle eta pertsona helduek haurraren iharduera segun nola interpretatzen duten eskainiko bait diote hark aurrera jotzeko behar duen eragina (= motibapena) . 3 . ALDAGAI DEPENDIENTEA Aurrez adierazitako guztia kontutan hartzen bada, argi legoke ondorioa : hizkuntza idatziari buruz haurrak egin ditzan aurkikuntzak haur berak . • Hizkuntza idatziarekin izan dituen harremanen kalitateari eta kantitateari baldintzatuak daude . • Harreman horiek zenbat eta gehiago izan, aurkikuntzen garapen-bidea ere goizago hasiko litzateke : ez dago adin bati loturik . • Hizkuntza mintzatuaren eta hizkuntza idatziaren artean zenbat eta lotura sinpleagoa, orduan eta erreztasun handiagoz aurreratuko dute haurrek beren aurkikuntzen bidean . • Inguruak -ingurukoek, alegia- zenbat eta modu egokiagoan lagundu bere aurkikuntzak egiten, orduan eta azkarrago iritziko da haurra hizkuntza idatziaren arauez jabetzera . Laburbilduz, beraz : ezagupenari buruzko paradigma erakitza- iletik eta genetiko-sozialetik begiratuz gero, irakurketa-idazketaren ikaskuntza nagusiki lau baldintza horiei menpekoturik dago . Lau baldintza horiek aurrez adier azitako moduan ematen badira, ez dago metodoen bitartekotasunaren beharrik haurra berez irakurketaz eta idazketaz jabetzera iritxi dadin . 1 33
Page 1:
Jakintza-arloa: Pedagogia Irakurket
Page 4 and 5:
SARRERA GISARA Ezer izan behar badu
Page 6 and 7:
3 . Hipotesia eta hipotesiarn espli
Page 8 and 9:
2 .2 . Froga ezberdinetan hiruhilab
Page 10 and 11:
Eta HUSENek (1988, 46) gehitzen du
Page 12 and 13:
ohi da, edo gertatu ohi dela suposa
Page 14 and 15:
Guzti honetatik ondorioztatu daitek
Page 16 and 17:
HOUSE berak erantsiko lioke : "badi
Page 18 and 19:
- Aldaketa horretarako beharrezko d
Page 20 and 21:
irakasleentzat nagusiki- benetan "b
Page 22 and 23:
ondoezak beste bide bat ireki zuen
Page 24 and 25:
Bestalde, eta hurrengo kapituluaren
Page 26 and 27:
4 . IKERKETA-LAN HONEN IZAKERA KUAL
Page 28 and 29:
1 . DEFINIZIO BATEN BILA II IRAKURT
Page 30 and 31:
da : Beste hau BLOOMFIELD ( 128,129
Page 32 and 33:
MIALARETen (1972,1go kapitulua) ust
Page 34 and 35:
Horrelakoak, gainera, oso ezagunak
Page 36 and 37:
metodoak baldintzatua egon daiteke
Page 38 and 39:
"Hizkuntza inglesaren hotsak sistem
Page 40 and 41:
niaren kasua dena-, eta arau morfol
Page 42 and 43:
"Zertarako? eta nola idatzi? galder
Page 44 and 45:
pertsona berari soilik ere . Mundu
Page 46 and 47:
tutan : metodo horietan agertzen di
Page 48 and 49:
Eritzi berekoak dira C .COLL(1987)
Page 50 and 51:
"Subjektua bere ezagupenaren eraiki
Page 52 and 53:
GUNTHERen ikerketen emaitzetan oina
Page 54 and 55:
idatz daiteke: kontestuak ematen di
Page 56 and 57:
GUNTHERek (1986,38) honako adibide
Page 58 and 59:
Bestalde, hortxe daude irakurtzeko
Page 60 and 61:
eskolapraktika aurre-iritzi batzuet
Page 62 and 63:
-ma ila) Irakurketarako Irakurtzen
Page 64 and 65:
ehar da ; edo MOLINA GARCIAk (1981)
Page 66 and 67:
III LANERAKO HIPO'1 ESIAK 1 . Hizku
Page 68 and 69:
Hemen esan genezakena ondorengo hau
Page 70 and 71:
1 .3 . ERRU ERATZAILEAK Horrela jok
Page 72 and 73:
azgarri lirateke kasu honetan . fl
Page 74 and 75:
Irakasleak orduan :" Eta nolaz daki
Page 76 and 77:
gogoratu behar da: ikaskideen artek
Page 78 and 79:
hitz daude" Andereñoak orduan : "N
Page 80 and 81:
2 . Irakurketa-idazketaren azpiegit
Page 82 and 83:
Kapitulu honen aurreko atalean adie
Page 84 and 85: idatzia eskerrak emateko, edo maite
Page 86 and 87: 2 .3 . IZEN IDATZIEN FUNTZIONALTASU
Page 88 and 89: honen bidez haurrak bere izena sila
Page 90 and 91: Bestalde, eta Hannelore GRIMMek (19
Page 92 and 93: teko, besteen eritziak errespetatze
Page 94 and 95: ARAMBURUK eta ETXEBERRIAK (1987) ne
Page 96 and 97: Era horretako giroak eta ekintza-ih
Page 98 and 99: "Aitak edo amak oso maiz hartzen du
Page 100 and 101: • Idatzi ahaztu nahi ez dugun zer
Page 102 and 103: Eskolaz kanpoko bizitza errealean h
Page 104 and 105: mendirako oinetakoak urarentzat ont
Page 106 and 107: "ezaugarri grafikoen azterketa egit
Page 108 and 109: Horrelako aktibitateetatik abesti,
Page 110 and 111: Bat: Ander, Lander, Aritz Bi : Aint
Page 112 and 113: atean, berak idatzi nahi duena, JUN
Page 114 and 115: teke . Aurrez adierazi dugunez, eza
Page 116 and 117: "Haurrari aztertzeko eskaintzen zai
Page 118 and 119: arauak ezagupen metalinguistikoan o
Page 120 and 121: 1 . OROKORRAK v IKERKETARAKO AZTERG
Page 122 and 123: Bestalde, irakurtzen eta idazten ik
Page 124 and 125: Azken batetan irakurtzen eta idazte
Page 126 and 127: da -analitikoa ala sintetikoa, edo
Page 128 and 129: nirekiko . A kendu eta bere tokian
Page 130 and 131: astean gertatua : "nire lagunak" iz
Page 132 and 133: 2 .3 . HIZKUNTZA IDATZIAREN BARNE-E
Page 136 and 137: 4 . EREDU TEORIKOAREN ESKEMA Haurra
Page 138 and 139: proposamena da . Beraz haur-talde a
Page 140 and 141: ordea, '1 EBEROSKY eta lankideek (1
Page 142 and 143: Froga honen ondorioz eta mintegian
Page 144 and 145: - Ikasleak neskak ala mutilak diren
Page 146 and 147: • Gure ustez fonetiko-gramatikoak
Page 148 and 149: argitaratutako lanak azkenengo hama
Page 150 and 151: otella . (Ekintza) 3 . Neskak eta m
Page 152 and 153: idatzirik, e .a. Haurrentzako idazt
Page 154 and 155: tan? Hitzak bere osotasunean bakarr
Page 156 and 157: 2.2 .4 . Izenak idazterakoan haurra
Page 158 and 159: 2 .2 .5 . Idazketa froga osagarria
Page 160 and 161: Osasun-heziketako beste batetan (Eu
Page 162 and 163: VII EMAITZAK ETA BEROIEN AZTERKETA
Page 164 and 165: Haurrak ematen dituen erantzunen ar
Page 166 and 167: • 1 zenbakia : esaldia irakurri o
Page 168 and 169: • Lehen hiruhilabetearen amaieran
Page 170 and 171: 1 . El niño ha roto la botella 2 .
Page 172 and 173: • Lehen hiruhilabetea 2 . Los ni
Page 174 and 175: *Lehen hiruhilabetea PATXI A . (LAZ
Page 176 and 177: • Lehen hiruhilabetea 1 . Arraina
Page 178 and 179: • Lehen hiruhilabetea 1 . Mutilak
Page 180 and 181: • Lehen hiruhilabetea 1 . Mutilak
Page 182 and 183: • Lehen hiruhilabetea NAGORE M .
Page 184 and 185:
• Lehen hiruhilabetea 1 . Arraina
Page 186 and 187:
IBAI S. (EKINTZA) 1 . Esaldiari lot
Page 188 and 189:
SILVIA P . 1 . Esaldiari lotu gabe
Page 190 and 191:
LORENA R . 1 . Esaldiari lotu gabe
Page 192 and 193:
JON B . 1 . Esaldiari lotu gabe . H
Page 194 and 195:
Baita Usurbilgo IÑAKI Z.-rena ere
Page 196 and 197:
• Badira idatzitako hitz bakoitza
Page 198 and 199:
Batzuetan bi hitz ahozkatu eta idat
Page 200 and 201:
Edo Lazkaoko ROBERTO G .-ek azken e
Page 202 and 203:
tikoa ez dela erabatekoa, ezta gure
Page 204 and 205:
Azken ohar pare bat : - Hainbat hit
Page 206 and 207:
2 . IRUDI BATEN ETA IZEN IDATAZIEN
Page 208 and 209:
Atal honetan ere, aurrekoan bezala,
Page 210 and 211:
Txakurra : auto perro ojo balón ca
Page 212 and 213:
1 . Baloia : auto balón ojo tiza c
Page 214 and 215:
ANA M. (EKINTLA) 1 . Baloia : auto
Page 216 and 217:
1 . Lorea : txakurra lorea pilota e
Page 218 and 219:
1 Lorea : txakurra lorea • Ez da
Page 220 and 221:
1 . Lorea : pilota lorea • Ez da
Page 223 and 224:
1 . Baloia : autoa pelota begia mai
Page 225 and 226:
1 kakurra : autoa pelota begia balo
Page 227 and 228:
2.3 . GARAPEN-PROZESU OROKORRAREN N
Page 229 and 230:
- Beste batzuetan asmatzen dituen i
Page 231 and 232:
- Baina azken batetan irudiaren bit
Page 233 and 234:
ezberdinetan era bereko hipotesiak
Page 235 and 236:
5 haur 5 haur 19 haur • gutxienez
Page 237 and 238:
egoera itxia eta mugatua bait da :
Page 239 and 240:
2 . ca ca sa---- 0 co che-- -- Ekin
Page 241 and 242:
1 . Z Ekintzako "iKEL i' . 239
Page 243 and 244:
1 . 2 . 3- Ca sa- ca sa ca sa o 4 E
Page 245 and 246:
1 . 2 . C ca sa--= ca o s---- a Eki
Page 247 and 248:
2 . h be i -a 1% o Lazkaoko SIL- 7
Page 249 and 250:
e ---txe ----a Lazkaoko LEIRE b e >
Page 251 and 252:
2 . L ao ko -U- be i a (ti e txe a
Page 253 and 254:
e Ji a ko t xe ----a e ---- xe ---
Page 255 and 256:
1 . i . et~~ea 3 e-- -J1 a et
Page 257 and 258:
kotxea etxea etxea -uollita o Us ur
Page 259 and 260:
1 . otxia ehea 'potxia et Tea i q,
Page 261 and 262:
Usurhilp;o ATjAZNE Ala?nè Mikel am
Page 263 and 264:
Usurbilgo Il. .4 IALEPI umeak aita
Page 265 and 266:
idazten duelarik . • Erabiltzen d
Page 267 and 268:
- Bigarren hiruhilabeteko frogan no
Page 269 and 270:
casa AA coche Oe ojo O o (zuzen ida
Page 271 and 272:
egia de • Bere izena zuzen idazte
Page 273 and 274:
etxea Oraingo honetan grafia eskuzk
Page 275 and 276:
ebaluaketa saiotik beretik, ezkerre
Page 277 and 278:
• Hirugarrenean maiuskulak bakarr
Page 279 and 280:
Dena dela zerbait badagoela adieraz
Page 281 and 282:
jabetzera iristen da haurra . Guzti
Page 283 and 284:
haurrak, arrazoiketa argi eta garbi
Page 285 and 286:
ZEHAZTAPEN ESTATISTIKOA 1 . FROGA E
Page 287 and 288:
1 .4 . IDATZI DITUZTEN IZENEI DAGOZ
Page 289 and 290:
- Lau frogetan aurreratzen duteneta
Page 291 and 292:
2.2 . FROGA EZBERDINETAN HIRUHILABE
Page 293 and 294:
2 .5 . BATAZ-BESTEKO PUNTUAZIOEN LA
Page 295 and 296:
D frogari dagokionez : • 1 eta 3
Page 297 and 298:
3 .2 . FROGA EZBERDINETAN HIRUHILAB
Page 299 and 300:
4.3 . Froga ezberdinetako emaitzak
Page 301 and 302:
2 . Hizkuntza idatziari buruzko ber
Page 303 and 304:
estetik hitz mintzatuaren eta idatz
Page 305 and 306:
Horretaz gain jadanik GÜNTHERek(19
Page 307 and 308:
AYERBE, P.M ., 1985 : Irakurke ta r
Page 309 and 310:
jekte abbauen. In GÜNTHER, K .B .
Page 311 and 312:
FERREIRO, E ., 1984 : "Procesos de
Page 313 and 314:
cuestión." In DENDALUCE, I . (Coor
Page 315 and 316:
PARLETT, M . ; HAMILTON, D ., 1985
Page 317 and 318:
TEBEROSKY, A . ; CARDOSO, B ., 1988
Page 319 and 320:
I E R A N S K I N A Gurasoen maila
Page 321 and 322:
III . Multzoa .- Aita El Ama [J 319
Page 323 and 324:
YYriI1JtJ, ~, r, . • A 321
Page 325 and 326:
323
Page 327 and 328:
325
Page 329 and 330:
~ ' ^ 327
Page 331 and 332:
91 329
Page 333 and 334:
I V E R A N S K I N A Hitz idatziek
Page 335 and 336:
14 333
Page 337 and 338:
335
Page 339 and 340:
337
Page 341:
.\ 339
show all

Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?