Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

More documents

Recommendations

Info

Kapitulu honen aurreko atalean adierazi dugunez, ordea, hizkuntza idatziaz bere erara iharduteko aukerak dituen haurrak "konparaketak, antolaketak, formulaketak, birformulaketak, hipotesiak, hipotesien birmoldakuntzak bideratzen ditu" . Mario G . RODRIGUEZek eta MIALARET berak suposatzen dituzten "eginkizun garrantzizkoago" haietxek berak gauzatzeko, eratzeko eta eragiteko aukerak eskaintzen dizkio haurrari hizkuntza idatziarekin iharduteko egoerak eskaintzen baldin b azaizkio . MIALARETek eta RODRIGUEZek eta horiekin beste askok hipotesi inplizito batekin lan egiten dute -esplizitatu gabeko hipotesi batekin alegia-: irakurtzen eta idazten modu formal batean bakarrik ikas dezake haurrak, eta horretarako modu formalez irakatsi behar zaio . Hipotesi hori zalantzan jar daitekeena da ; zalantzan jarri beharko litzatekeena . Zalantzan jarria dagoena . Guk hemen beste hipotesi batekin lan egiten dugu : haurrarentzat eragingarria da funtzionala gertatzen zaion edozein b aliabide: pilota bat bezalaxe makil bat, hizkuntza mintzatua bezalaxe hizkuntza idatzia ere . Eta funtzionala bazaio, baliabide hori "behatzen, aztertzen, manipulatzen, erabiltzen" hasiko da, erabat ezagutzera iris- teraino . 2 .2 . HIZKUNTZA IDATZIAREN FUNTZIONALTASUNA Ikastea esnahikorra izan dadin bete behar den baldintza nagusienetako bat : "ikasteko gaiak funtzionala izan behar du", Cesar COLLen eritziz (1987, 33-39) . Funtzionalak erabilgarria eta baliagarria 8 1
esan nahi du . Erabilgarria eta baliagarria baldin bada, "horrek ikaslearen bere barnetikako eragina indartzen du, ezagutu-nahia piztuz eta mantenduz" gehituko dute M . ROMAN PEREZ eta E. DIEZ LOPEZek (1989, 104-105), C .COLLen iritzia komentatuz . Eta hemen irakurketa-id azketaren ikasteari dagokionez, ROUSSEAUren hura gogoratu behar : "Biderik ziurrena eta ia beti hazten dena, haurrarengan ikasteko gogoa sortaraztea da . Emaiozue haurrari gogo hori, eta utzi gero zuen liburu eta dadoak, edozein bide egokia gertatuko zaio", MIALARETi jasoa(1972, 32-33) . Eta K. GOODMANek (1982, 27) ideia berdintsua beste era honetan laburbiltzen du : "Testu idatzitik esanahia eta zentzua jasotzeko estrategiak eta bideak garatzea esan nahi du . Textuetan eskaintzen den informazioari buruzko eskemak garatzea eskatzen du horrek . Eta hori ikasleek testu esanahikor eta zentzudunekin harremanak dituzten neurrian bakarrik gertatuko da, beraientzako esanahikor eta zentzudun diren neurrian bakarrik. Ikuspegi honetatik begiratuz gero, hizkuntza mintzatuaren garapena eta hizkuntza idatziarena ez dira oso ezberdinak . Bien garapen-<strong>prozesua</strong> beren erabilera funtzionalaren ondorio da" . "Zertarako idazten" denaz konturatzen denean bilakatzen da haurrarentzat funtzionala, erabilgarria eta baliagarria hizkuntza idatzia . "Haurrak badaki orduan, adibidez, zeinu grafikoen bidez nolabaiteko eragina izan dezakela berak besteen jokabidean . Haurrak, esate bate- rako, bera pakean utz dezatela nahi duenean, bere gelako atean honelatsuko zerbait idatz dezake "STOP", eta etxekoek bere asmoa ulertuko diotela pentsa dezake", J . GOODMANek (1982, 110) ematen digun gertakari jakingarriaz adierazteko . Eta aurreraxeago : "Oharrak edo eskutitzak idazteko eragina jasotzen duten etxeetan, hizkuntza 8 2
Page 1:
Jakintza-arloa: Pedagogia Irakurket
Page 4 and 5:
SARRERA GISARA Ezer izan behar badu
Page 6 and 7:
3 . Hipotesia eta hipotesiarn espli
Page 8 and 9:
2 .2 . Froga ezberdinetan hiruhilab
Page 10 and 11:
Eta HUSENek (1988, 46) gehitzen du
Page 12 and 13:
ohi da, edo gertatu ohi dela suposa
Page 14 and 15:
Guzti honetatik ondorioztatu daitek
Page 16 and 17:
HOUSE berak erantsiko lioke : "badi
Page 18 and 19:
- Aldaketa horretarako beharrezko d
Page 20 and 21:
irakasleentzat nagusiki- benetan "b
Page 22 and 23:
ondoezak beste bide bat ireki zuen
Page 24 and 25:
Bestalde, eta hurrengo kapituluaren
Page 26 and 27:
4 . IKERKETA-LAN HONEN IZAKERA KUAL
Page 28 and 29:
1 . DEFINIZIO BATEN BILA II IRAKURT
Page 30 and 31:
da : Beste hau BLOOMFIELD ( 128,129
Page 32 and 33: MIALARETen (1972,1go kapitulua) ust
Page 34 and 35: Horrelakoak, gainera, oso ezagunak
Page 36 and 37: metodoak baldintzatua egon daiteke
Page 38 and 39: "Hizkuntza inglesaren hotsak sistem
Page 40 and 41: niaren kasua dena-, eta arau morfol
Page 42 and 43: "Zertarako? eta nola idatzi? galder
Page 44 and 45: pertsona berari soilik ere . Mundu
Page 46 and 47: tutan : metodo horietan agertzen di
Page 48 and 49: Eritzi berekoak dira C .COLL(1987)
Page 50 and 51: "Subjektua bere ezagupenaren eraiki
Page 52 and 53: GUNTHERen ikerketen emaitzetan oina
Page 54 and 55: idatz daiteke: kontestuak ematen di
Page 56 and 57: GUNTHERek (1986,38) honako adibide
Page 58 and 59: Bestalde, hortxe daude irakurtzeko
Page 60 and 61: eskolapraktika aurre-iritzi batzuet
Page 62 and 63: -ma ila) Irakurketarako Irakurtzen
Page 64 and 65: ehar da ; edo MOLINA GARCIAk (1981)
Page 66 and 67: III LANERAKO HIPO'1 ESIAK 1 . Hizku
Page 68 and 69: Hemen esan genezakena ondorengo hau
Page 70 and 71: 1 .3 . ERRU ERATZAILEAK Horrela jok
Page 72 and 73: azgarri lirateke kasu honetan . fl
Page 74 and 75: Irakasleak orduan :" Eta nolaz daki
Page 76 and 77: gogoratu behar da: ikaskideen artek
Page 78 and 79: hitz daude" Andereñoak orduan : "N
Page 80 and 81: 2 . Irakurketa-idazketaren azpiegit
Page 84 and 85: idatzia eskerrak emateko, edo maite
Page 86 and 87: 2 .3 . IZEN IDATZIEN FUNTZIONALTASU
Page 88 and 89: honen bidez haurrak bere izena sila
Page 90 and 91: Bestalde, eta Hannelore GRIMMek (19
Page 92 and 93: teko, besteen eritziak errespetatze
Page 94 and 95: ARAMBURUK eta ETXEBERRIAK (1987) ne
Page 96 and 97: Era horretako giroak eta ekintza-ih
Page 98 and 99: "Aitak edo amak oso maiz hartzen du
Page 100 and 101: • Idatzi ahaztu nahi ez dugun zer
Page 102 and 103: Eskolaz kanpoko bizitza errealean h
Page 104 and 105: mendirako oinetakoak urarentzat ont
Page 106 and 107: "ezaugarri grafikoen azterketa egit
Page 108 and 109: Horrelako aktibitateetatik abesti,
Page 110 and 111: Bat: Ander, Lander, Aritz Bi : Aint
Page 112 and 113: atean, berak idatzi nahi duena, JUN
Page 114 and 115: teke . Aurrez adierazi dugunez, eza
Page 116 and 117: "Haurrari aztertzeko eskaintzen zai
Page 118 and 119: arauak ezagupen metalinguistikoan o
Page 120 and 121: 1 . OROKORRAK v IKERKETARAKO AZTERG
Page 122 and 123: Bestalde, irakurtzen eta idazten ik
Page 124 and 125: Azken batetan irakurtzen eta idazte
Page 126 and 127: da -analitikoa ala sintetikoa, edo
Page 128 and 129: nirekiko . A kendu eta bere tokian
Page 130 and 131: astean gertatua : "nire lagunak" iz
Page 132 and 133:
2 .3 . HIZKUNTZA IDATZIAREN BARNE-E
Page 134 and 135:
ordea, horrela ezagupenaren psikoge
Page 136 and 137:
4 . EREDU TEORIKOAREN ESKEMA Haurra
Page 138 and 139:
proposamena da . Beraz haur-talde a
Page 140 and 141:
ordea, '1 EBEROSKY eta lankideek (1
Page 142 and 143:
Froga honen ondorioz eta mintegian
Page 144 and 145:
- Ikasleak neskak ala mutilak diren
Page 146 and 147:
• Gure ustez fonetiko-gramatikoak
Page 148 and 149:
argitaratutako lanak azkenengo hama
Page 150 and 151:
otella . (Ekintza) 3 . Neskak eta m
Page 152 and 153:
idatzirik, e .a. Haurrentzako idazt
Page 154 and 155:
tan? Hitzak bere osotasunean bakarr
Page 156 and 157:
2.2 .4 . Izenak idazterakoan haurra
Page 158 and 159:
2 .2 .5 . Idazketa froga osagarria
Page 160 and 161:
Osasun-heziketako beste batetan (Eu
Page 162 and 163:
VII EMAITZAK ETA BEROIEN AZTERKETA
Page 164 and 165:
Haurrak ematen dituen erantzunen ar
Page 166 and 167:
• 1 zenbakia : esaldia irakurri o
Page 168 and 169:
• Lehen hiruhilabetearen amaieran
Page 170 and 171:
1 . El niño ha roto la botella 2 .
Page 172 and 173:
• Lehen hiruhilabetea 2 . Los ni
Page 174 and 175:
*Lehen hiruhilabetea PATXI A . (LAZ
Page 176 and 177:
• Lehen hiruhilabetea 1 . Arraina
Page 178 and 179:
• Lehen hiruhilabetea 1 . Mutilak
Page 180 and 181:
• Lehen hiruhilabetea 1 . Mutilak
Page 182 and 183:
• Lehen hiruhilabetea NAGORE M .
Page 184 and 185:
• Lehen hiruhilabetea 1 . Arraina
Page 186 and 187:
IBAI S. (EKINTZA) 1 . Esaldiari lot
Page 188 and 189:
SILVIA P . 1 . Esaldiari lotu gabe
Page 190 and 191:
LORENA R . 1 . Esaldiari lotu gabe
Page 192 and 193:
JON B . 1 . Esaldiari lotu gabe . H
Page 194 and 195:
Baita Usurbilgo IÑAKI Z.-rena ere
Page 196 and 197:
• Badira idatzitako hitz bakoitza
Page 198 and 199:
Batzuetan bi hitz ahozkatu eta idat
Page 200 and 201:
Edo Lazkaoko ROBERTO G .-ek azken e
Page 202 and 203:
tikoa ez dela erabatekoa, ezta gure
Page 204 and 205:
Azken ohar pare bat : - Hainbat hit
Page 206 and 207:
2 . IRUDI BATEN ETA IZEN IDATAZIEN
Page 208 and 209:
Atal honetan ere, aurrekoan bezala,
Page 210 and 211:
Txakurra : auto perro ojo balón ca
Page 212 and 213:
1 . Baloia : auto balón ojo tiza c
Page 214 and 215:
ANA M. (EKINTLA) 1 . Baloia : auto
Page 216 and 217:
1 . Lorea : txakurra lorea pilota e
Page 218 and 219:
1 Lorea : txakurra lorea • Ez da
Page 220 and 221:
1 . Lorea : pilota lorea • Ez da
Page 223 and 224:
1 . Baloia : autoa pelota begia mai
Page 225 and 226:
1 kakurra : autoa pelota begia balo
Page 227 and 228:
2.3 . GARAPEN-PROZESU OROKORRAREN N
Page 229 and 230:
- Beste batzuetan asmatzen dituen i
Page 231 and 232:
- Baina azken batetan irudiaren bit
Page 233 and 234:
ezberdinetan era bereko hipotesiak
Page 235 and 236:
5 haur 5 haur 19 haur • gutxienez
Page 237 and 238:
egoera itxia eta mugatua bait da :
Page 239 and 240:
2 . ca ca sa---- 0 co che-- -- Ekin
Page 241 and 242:
1 . Z Ekintzako "iKEL i' . 239
Page 243 and 244:
1 . 2 . 3- Ca sa- ca sa ca sa o 4 E
Page 245 and 246:
1 . 2 . C ca sa--= ca o s---- a Eki
Page 247 and 248:
2 . h be i -a 1% o Lazkaoko SIL- 7
Page 249 and 250:
e ---txe ----a Lazkaoko LEIRE b e >
Page 251 and 252:
2 . L ao ko -U- be i a (ti e txe a
Page 253 and 254:
e Ji a ko t xe ----a e ---- xe ---
Page 255 and 256:
1 . i . et~~ea 3 e-- -J1 a et
Page 257 and 258:
kotxea etxea etxea -uollita o Us ur
Page 259 and 260:
1 . otxia ehea 'potxia et Tea i q,
Page 261 and 262:
Usurhilp;o ATjAZNE Ala?nè Mikel am
Page 263 and 264:
Usurbilgo Il. .4 IALEPI umeak aita
Page 265 and 266:
idazten duelarik . • Erabiltzen d
Page 267 and 268:
- Bigarren hiruhilabeteko frogan no
Page 269 and 270:
casa AA coche Oe ojo O o (zuzen ida
Page 271 and 272:
egia de • Bere izena zuzen idazte
Page 273 and 274:
etxea Oraingo honetan grafia eskuzk
Page 275 and 276:
ebaluaketa saiotik beretik, ezkerre
Page 277 and 278:
• Hirugarrenean maiuskulak bakarr
Page 279 and 280:
Dena dela zerbait badagoela adieraz
Page 281 and 282:
jabetzera iristen da haurra . Guzti
Page 283 and 284:
haurrak, arrazoiketa argi eta garbi
Page 285 and 286:
ZEHAZTAPEN ESTATISTIKOA 1 . FROGA E
Page 287 and 288:
1 .4 . IDATZI DITUZTEN IZENEI DAGOZ
Page 289 and 290:
- Lau frogetan aurreratzen duteneta
Page 291 and 292:
2.2 . FROGA EZBERDINETAN HIRUHILABE
Page 293 and 294:
2 .5 . BATAZ-BESTEKO PUNTUAZIOEN LA
Page 295 and 296:
D frogari dagokionez : • 1 eta 3
Page 297 and 298:
3 .2 . FROGA EZBERDINETAN HIRUHILAB
Page 299 and 300:
4.3 . Froga ezberdinetako emaitzak
Page 301 and 302:
2 . Hizkuntza idatziari buruzko ber
Page 303 and 304:
estetik hitz mintzatuaren eta idatz
Page 305 and 306:
Horretaz gain jadanik GÜNTHERek(19
Page 307 and 308:
AYERBE, P.M ., 1985 : Irakurke ta r
Page 309 and 310:
jekte abbauen. In GÜNTHER, K .B .
Page 311 and 312:
FERREIRO, E ., 1984 : "Procesos de
Page 313 and 314:
cuestión." In DENDALUCE, I . (Coor
Page 315 and 316:
PARLETT, M . ; HAMILTON, D ., 1985
Page 317 and 318:
TEBEROSKY, A . ; CARDOSO, B ., 1988
Page 319 and 320:
I E R A N S K I N A Gurasoen maila
Page 321 and 322:
III . Multzoa .- Aita El Ama [J 319
Page 323 and 324:
YYriI1JtJ, ~, r, . • A 321
Page 325 and 326:
323
Page 327 and 328:
325
Page 329 and 330:
~ ' ^ 327
Page 331 and 332:
91 329
Page 333 and 334:
I V E R A N S K I N A Hitz idatziek
Page 335 and 336:
14 333
Page 337 and 338:
335
Page 339 and 340:
337
Page 341:
.\ 339
show all

Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?