Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

Irakasleak orduan :" Eta nolaz dakizu?" Haurraren erantzuna :
"JOSEBA bezala delako baino motzagoa" . JOSEBA gelako beste haur
baten izena da (138 or.) .
Hildo beretik doa Orioko Ikastolako adin beretsuko haur baten
amak urte berean (1987 .an) eman zidan adibidea . Donostian
denbora-pasa zebiltzala haurrak dio amari : "Badakit hor zer jartzen
duen!" Eta amak : "zer jartzen du ba?" Haurraren erantzuna : "PEPE" .
Amak orduan : "Eta nola dakizu PEPE jartzen duela?" Haurrak :
"PELLOren bi dituelako" . PELLO bere gelako haur baten izena zen .
Donostian BAR PEPEren aurrean gertatutakoa da hori .
ETXEBERRIAK eta ARAMABURUK eskaintzen digute beste
adibide hau ere . Haur bat (adina 4,9) "lapitza" hitza idatzi nahiean
dabil . LAPI jadanik idatzirik du eta andereñoarengana inguratzen da
galdetuz : "Andereño, lapitza ARANTZA bezala?" Baiezkoa jaso zuen
eta hitza osatu zuen. Zalantzarik gabe "tza" silaba zuen haurrak arazo
eta aztergai . ARANTZA gelako neskato baten izena zen (139 or.) .
d) Analogietan ezberdintasuna: aurreko puntuan adierazitakoan
bezala antzekotasuna du oinarri aurkikuntza honek, baina
antzekotasunean desberdintasuna .
ANA izena hizki-txartelez osatu nahiean dabilen haurrak (aurre-
koen talde berekoak) A daramaten bi txartel hartzen ditu eta M daraman
beste bat, eta antolatuz AMA osatzen du . Andereñoak: "Hor ama
jartzen du!" Haurrak M daraman txartela kendu, bere tokian utzi eta
N daramana hartuz, ezertxo ere esan- gabe, ANA izena moldatzen du
(142 or .) .
Talde bereko beste haur batek marrazki bat burutu du eta hainbat
hitz idatzi du bertan . Bat honelatsu : Leiu . Andèreñoari berak
idatzi duena irakur dezala eskatzen dio haurrak. Andereñoak : Leiu
irakurtzen du . Haurrak orduan : "Ez, ez du leiua jartzen . Leiua ez da
horrela idazten!" eta orman zintzilik dagoen txartel bat seinalatzen dio
73