26.08.2013 Views

Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

Irakurketa-idazketaren lorpen- prozesua paradigma ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

1 .3 . ERRU ERATZAILEAK<br />

Horrela jokatuz haurrak moldatzen dituen ezagupen-eskemak,<br />

argi dagoenez onuzkero, haseratik ez dira errealitatea -hizkuntza<br />

idatzia hemen- zuzen interpretatzeko egokiak izan ohi . Ezagupen-<br />

eskema ez-egoki horiei "erru eratzaileak" izena eman zaie ezagupenari<br />

buruzko <strong>paradigma</strong> eraikitzailean . Ikuspegi honetatik begiratuta, eta<br />

zuzen-zuzenean hizkuntza idatziari buruzko <strong>lorpen</strong>-<strong>prozesua</strong>n ager<br />

daitezkeen "erru eraikitzaile" horien zentzua era honetan laburbildu<br />

daiteke :<br />

a) Hizkuntz idatziaren menperaketa derrigorrez mugatua adie-<br />

razten dute haurrak egiten dituen interpretapen errudunek .<br />

<strong>Irakurketa</strong>-<strong>idazketaren</strong> barne-egitur az ezin jabetu da haurra ba-<br />

patean, aritmetikaren barne-egitura logiko az ere era horretan jabetzen<br />

ez den bezalaxe . Interpretazio-eskema orokorrenetatik zehatza-<br />

goetarako bidea suposatzen da: garapen bat, alegia : psikogenesia bat .<br />

b) Erruak haur bakoitzaren taxuketa-lanaren emaitza baikorra<br />

izan daitezke: ikaste-bidean aurrerapausoak .<br />

Ezagupena pentsabide aktibo baten emaitza baldin bada eta<br />

errealitateaz aldatuz jabetzen bada ezagutzilea (PIAGET), jabetze horretan<br />

ezinbestekoak dira interpretapen errudunak .<br />

"Erru horiek haurraren ezagupen-garapenaren maila adieraziko<br />

ligukete, baita irakurketa-<strong>idazketaren</strong> menperaketan ere", dio<br />

BRÜGELMANNek (1986, 24) .<br />

69

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!