30.09.2013 Views

PDF - Guram Chikovani

PDF - Guram Chikovani

PDF - Guram Chikovani

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

formebSi, rac damaxasiaTebelia sxva arabuli<br />

dialeqtebisaTvisac.<br />

$ 5. vokaluri sistema<br />

kad-is xmovanTa sistemisaTvis damaxasiaTebelia Riaobis sami<br />

mdgomareoba da monoftongTa tembruli cvlilebani. am<br />

ukanasknelisa da, agreTve, diftongTa reduqciis xarjze<br />

klasikuri sistema gafarToebulia: (ai>e, aw>o). xmovnebi<br />

samkuTxedSi Semdegnairad nawildebian:<br />

/i/ /u/<br />

/e/ /o/<br />

/a/<br />

kad-Si SeimCneva xmovanTa sigrZis arastabiluroba. gvxvdeba<br />

grZeli, mokle, saSualo sigrZis da ultramokle xmovnebi.<br />

xmovanTa sigrZis cvalebadoba damaxasiaTebelia ara marto kaSkadariis,<br />

aramed sxva arabuli dialeqtebisTvisac. fonetikuri<br />

Canawerebis safuZvelze gamoiyofa xmovanTa Semdegi klasebi:<br />

grZeli umaxvilo: /i/ /Ø/ /Î/ /Ï/ /Á/ /Â/ /Ý/ /æ/ /ç/ /ë/<br />

grZeli maxviliani: /Ú/ /Ö/ /Ñ/ /Ï/ /Ç/ /Â/ /ß/ /é/ /ç/ /ë/<br />

cvalebadi sigrZis: /i/ /Ø/ /e/ /Í/ /À/ /a/ /o/ /u/ /å/ /ê/<br />

saSualo simoklis: /i/ /Ø/ /e/ /î/ /Í/ /À/ /o/ /u/ /å/ /ê/<br />

mokle: /i/ /Ø/ /e/ /î/ /Í/ /a/ /À/ /o/ /û/ /u/ /å/ /ê/<br />

ultramokle: /i/ /Ø/ /e/ /î/ /a/ /À/ /o/ /û/ /u/ /å/ /ê/<br />

imas, Tu xmovnis romeli varianti iqneba realizebuli, xSirad<br />

ganapirobebs pozicia da kontaqti. mezobloba winaenismier,<br />

velarul, faringalur da emfatikur TanxmovnebTan gavlenas<br />

axdens maT tembrze. SeiniSneba grZeli xmovnebis damoklebis<br />

tendencia.<br />

fonema /×/ gamoiyofa Semdegi opoziciebis safuZvelze:<br />

r×z “brinji” -rÝz “saidumloeba”<br />

z×n “unagiri” –zÎn “kargi”<br />

/i/ aris wina rigis xmovani. xasiaTdeba Riaobis minimaluri<br />

xarisxiT. kad-Si misi variantebia Ø, î da i. i rig SemTxvevebSi<br />

65

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!