Nota dell'Autore Il testo che segue è aggiornato al ... - goldenjackal.eu
Nota dell'Autore Il testo che segue è aggiornato al ... - goldenjackal.eu
Nota dell'Autore Il testo che segue è aggiornato al ... - goldenjackal.eu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
L. Lapini, 2009-2010. Lo sciac<strong>al</strong>lo dorato Canis aur<strong>eu</strong>s moreoticus … nell’It<strong>al</strong>ia nord-orient<strong>al</strong>e (Carnivora: Canidae)<br />
la ricksettiosi, il morbo di Lyme, la filariosi di Donovan e molte <strong>al</strong>tre. Per<br />
evidenziare la complessità delle faune associate a Canis aur<strong>eu</strong>s si propone una<br />
breve ed incompleta lista <strong>al</strong>fabetica di parassiti tratta da diverse fonti citate:<br />
Ancylostoma caninum, Ctenoceph<strong>al</strong>ides canis, Ctenoceph<strong>al</strong>ides felis,<br />
Dioctophyma ren<strong>al</strong>e, Diphylidium caninum, Diphyllobothrium mansonoides,<br />
Dracunculus medinensis, Filaria spp. plurimae, Hy<strong>al</strong>omma anatolicum,<br />
Hy<strong>al</strong>omma asiaticum, Hy<strong>al</strong>omma scupense, Hydatigera taeniaeformis, Ixodes<br />
ricinus, Macracanthorhynchus catulinum, Mesocestoides lineatus, Metagonimus<br />
yokogawai, Pulex irritans, Rhipiceph<strong>al</strong>us leporis, Rhipiceph<strong>al</strong>us pumilio,<br />
Rhipiceph<strong>al</strong>us rossicus, Rhipiceph<strong>al</strong>us sanguin<strong>eu</strong>s, Rhipiceph<strong>al</strong>us schulzei,<br />
Rhipiceph<strong>al</strong>us turanicus, Sparganum mansoni, Taenia hydatigena, Taenia ovis,<br />
Taenia pisiformis, Toxascaris leonina, Toxocara canis, Trichinella britovi,<br />
Trichodectes canis, Uncinaria stenoceph<strong>al</strong>a, Xenopsylla nesokiae, ecc.). <strong>Il</strong> livello<br />
di parassitizzazione in <strong>al</strong>cune zone può essere così elevato da condizionare<br />
negativamente le mute, la riproduzione e l'accumulo dei grassi negli sciac<strong>al</strong>li<br />
dorati, tanto da minarne addirittura la resistenza ai rigori invern<strong>al</strong>i e condizionarne<br />
la densità popolazion<strong>al</strong>e (TARYANNIKOV, 1983; DATHE et <strong>al</strong>., 1972). Per tutte<br />
queste ragioni Canis aur<strong>eu</strong>s dovrebbe essere sottoposto ad attenti controlli<br />
sanitari. In It<strong>al</strong>ia nord-orient<strong>al</strong>e sulla specie sono finora state raccolte soltanto due<br />
zec<strong>che</strong> (Ixodes ricinus e Dermacentor reticulatus) e un trematode digeneo<br />
(Metagonimus yokogaway) (LAPINI et <strong>al</strong>., 2009).<br />
RICONOSCIMENTO IN NATURA<br />
Nelle zone di recente colonizzazione lo sciac<strong>al</strong>lo dorato viene facilmente<br />
scambiato per un piccolo lupo o per un magro randagio frutto di liberi incroci tra<br />
collie e pastore tedesco (LAPINI et <strong>al</strong>., 1993, 2009). L'anim<strong>al</strong>e del resto <strong>è</strong> simile a<br />
un piccolo lupo, ma ha una struttura particolarmente snella, gli arti<br />
proporzion<strong>al</strong>mente più lunghi, il muso decisamente affilato e la coda più corta.<br />
L'aspetto dell'anim<strong>al</strong>e varia inoltre notevolmente in funzione dello stato della<br />
muta. <strong>Il</strong> lungo pelo invern<strong>al</strong>e, infatti, attenua considerevolmente le differenze<br />
citate nei confronti del lupo, tanto <strong>che</strong> nei mesi invern<strong>al</strong>i lo sciac<strong>al</strong>lo differisce da<br />
questo grande canide soprattutto per il colore fulvo-rossiccio (il colore dominante<br />
33