Download het volledig rapport (548 p.) - KCE

xii Evolutie van de uitgaven voor gezondheidszorg KCE reports vol. 15A
fenomenen veroorzaken een duidelijke stijging in de gemiddelde kost en vragen om een
meer diepgaande verklaring.
Een ander voorbeeld van een grondige wijziging is de enveloppefinanciering van ROBÊs
en RVTÊs. Tegelijkertijd heeft er een reconversie van ROB naar RVT-bedden
plaatsgevonden en zijn er aanpassingen geweest in de status van gehandicapten (zie
hoger) en in de voorwaarden die recht geven op hogere forfaits. Een analyse op het
niveau van de pseudo-nomenclatuurcodes toont inderdaad een opvallende verschuiving,
waarbij het relatieve belang van niet-afhankelijke patiënten (categorie O) sterk afneemt
en dat van de meest afhankelijke patiënten (categorie C) sterk toeneemt. Een proeve
tot meer grondige analyse van deze verschillende evoluties komt aan bod in hoofdstuk 5.
Van nomenclatuur naar C-code
Hoofdstuk 2 maakt duidelijk dat een gedetailleerde analyse van concrete
beleidsmaatregelen in vele gevallen slechts relevant is op het niveau van de
nomenclatuurcode. Het zou echter absurd zijn om op dat zeer gedetailleerde niveau
een model voor toekomstige uitgavenramingen te construeren. In dat geval zouden
gedetailleerde wijzigingen in de nomenclatuur zich onmiddellijk moeten weerspiegelen in
een wijziging in het verklarend model. Er zijn niet alleen veel te veel codes, soms gaat
het ook om eenvoudige herdefinities of herschikkingen. Hiervan worden in hoofdstuk 2
talrijke voorbeelden gegeven. Kijk bijvoorbeeld naar de voortdurende verschuivingen
die hebben plaats gevonden voor tandsteenverwijdering (boekhoudcode 127 -
voorbeeld 17), of de opvallende verschuiving voor individueel aangepaste steunzolen van
verstrekkingen door bandagisten (N604575 / -15%) naar verstrekkingen door
orthopedisten (N653983 / +12%) in het jaar 1999 (voorbeeld 4).
Ook wanneer het niet gaat om eenvoudige herdefinities, hangen verschillende prestaties
toch vaak zeer sterk met elkaar samen. Voor een interpretatie van wijzigingen in het
verleden en dus ook voor voorspellingen- is het bijna steeds noodzakelijk verschillende
nomenclatuurcodes met elkaar te combineren. Om écht te interpreteren is aggregatie
dus onvermijdelijk. Het is echter niet evident om het optimale aggregatieniveau voor
voorspellingen te bepalen en dat optimale aggregatieniveau kan wisselen doorheen de
tijd. Vanuit principieel standpunt zou er wellicht moeten gestreefd worden naar
aggregatie op het niveau van pathologiegroepen. Ook in het literatuuroverzicht
(hoofdstuk 1) wordt dit voorgesteld als de meest aantrekkelijke optie op lange termijn.
Om pragmatische redenen echter lijkt het in de huidige Belgische situatie aangewezen
om op het niveau van de boekhoudcodes (C-codes) en verdere aggregatie van
boekhoudcodes te werken. Deze benadering sluit aan bij de heersende praktijk van het
RIZIV en er werd in het verleden reeds heel wat ervaring mee opgebouwd.
Het spreekt vanzelf dat de uitsplitsing van de uitgaven over prijzen en volumes nog
minder evident is van zodra men tot aggregatie van nomenclatuurcodes overgaat. De
problematiek van de bepaling van de optimale prijs- en hoeveelheidsindices wordt dan
bijzonder relevant. De meest voor de hand liggende benadering bestaat erin te
vertrekken van de theorie over prijsindices. In hoofdstuk 3 wordt onderzocht in
hoeverre de inzichten uit deze theorie bruikbaar zijn voor de bepaling van prijsindices
voor de documenten C.
De belangrijkste vraag betreft de keuze van de gewichten die moeten gebruikt worden
om de individuele prijzen (op nomenclatuurniveau) te aggregeren. Een Laspeyres-index
gebruikt daarvoor informatie van een basisjaar, een Paasche-index gebruikt informatie
van het jaar zelf. Uit een vergelijking van verschillende benaderingen wordt in
hoofdstuk3 afgeleid dat de Chained Fisher-index (een soort gemiddelde van Laspeyres-