Download het volledig rapport (548 p.) - KCE

12 Evolutie van de uitgaven voor gezondheidszorg KCE reports vol. 15A
Vermits we in de eerste plaats geïnteresseerd zijn in de groei (en niet in het niveau) van de
uitgaven leiden we hieruit de verandering over de tijd af door (3) van (4) af te trekken:
t
t
t
j j l l
j l k
(5) U
XZ
k
Hierbij staat de operator X
t
t t
in het algemeen voor ( X X
). Uitdrukking (5) is een relatie
die inzicht geeft in de groei van de geaggregeerde uitgaven. Ze illustreert de beperkingen en de
voordelen van micro- versus macroschattingen:
t
schatting van vergelijkingen (2) of (3) met doorsnedegegevens laat niet toe de
coëfficiënten te schatten, omdat Z variabelen op het geaggregeerde niveau
gemeten worden. Schatting van (5) met geaggregeerde tijdreeksgegevens maakt het
wel mogelijk te schatten wanneer Z doorheen de tijd varieert. Wanneer men
beschikt over panelgegevens, d.w.z. wanneer men een groep van individuen doorheen
de tijd kan volgen, kan men vanzelfsprekend ook via (2) een schatting krijgen van de
effecten van de Z-variabelen;
wanneer we microgegevens gebruiken om (2) te schatten kunnen de geschatte
coëfficiënten gebruikt worden om via (5) de uitgavengroei te voorspellen. Het is
echter evident dat de geschatte coëfficiënten geen directe invloed uitoefenen op deze
voorspellingen als de verklarende variabele niet wijzigt doorheen de tijd (wanneer
j
of X l
).
de eerste term aan de rechterkant van (5) geeft het effect van de veroudering weer,
d.w.z. het effect van veranderingen in de leeftijdsstructuur van de bevolking (de
uitdrukkingen j,
j ,..., J ). Wanneer het uitgavenprofiel ( ,..., J ) stijgt met
de leeftijd zal een verouderende bevolking automatisch leiden tot een stijging van de
uitgaven.
Vele studies werken impliciet of expliciet met een model zoals (5). Dit kan gedeeltelijk verklaard
worden door de beperkte beschikbaarheid van individuele panelgegevens. Om de effecten van
wijzigingen in de leeftijdsstructuur te extrapoleren, wordt vaak een stabiel leeftijdsprofiel van de
uitgaven gebruikt. In de recente literatuur wordt de realiteitswaarde van deze veronderstelling
steeds meer in vraag gesteld. Wanneer van de veronderstelling van stabiele coëfficiënten wordt
afgestapt verandert de hele redenering.
2.3.2. De microrelaties wijzigen doorheen de tijd
Natuurlijk kunnen de effecten van alle variabelen doorheen de tijd variëren. Zoals reeds gezegd
werd er in de literatuur echter vooral aandacht besteed aan de leeftijdseffecten. Om de formules
wat te vereenvoudigen zullen we ons daar dan ook toe beperken. Indien het leeftijdsprofiel van
de uitgaven doorheen de tijd varieert moet (2) herschreven worden als volgt 5 :
t
t t t t t
(6) U i
jA
ij lXil
kZki j l k
5 Specifieke leeftijdseffecten kunnen natuurlijk ook via de vector X worden opgevangen in plaats van via
wijzigingen in de -coëfficiënten. De interpretatie wordt nochtans gemakkelijker indien we ons rechtstreeks
concentreren op wijzigingen in het leeftijdsprofiel.
k
t