Persoonlijke professionaliteit - Kortlopend Onderwijsonderzoek

5 Conclusies en discussie
5.1 Wat is goed onderwijs?
Voorafgaand aan de beantwoording van de onderzoeksvragen dient een belangrijke
kanttekening geplaatst te worden. Er is één vraag die steeds een beetje in het achterhoofd
is blijven hangen gedurende dit onderzoek, maar die desondanks onbeantwoord
is gebleven: wat maakt nu een goede docent en goed onderwijs? Het antwoord
hierop is afhankelijk van de onderwijskundige visie en onderwijsdoelen, die
worden nagestreefd. Het is daarom ook niet zinvol om te zoeken naar één enkel,
eenduidig antwoord op deze vraag. We moeten deze vraag altijd plaatsen in de context
van de visie en doelen met betrekking tot het onderwijs. Spreken in termen van
disposities van docenten helpt het antwoord op deze vraag concreet en aanwijsbaar
te maken.
5.2 Interpersoonlijke disposities
Met dit onderzoek hebben we naar een antwoord gezocht op de vraag welke overtuigingen
en disposities het meest van belang zijn voor goede docenten volgens de
docenten van OMO zelf. De belangrijkste conclusie, die op basis van de resultaten
van de groepsgesprekken kan worden getrokken, is dat persoonsgebonden kenmerken,
die te maken hebben met de relatie tussen docent en leerlingen (interpersoonlijke
kenmerken), van het grootste belang worden geacht voor goede docenten. In
termen van disposities dient een goede docent over het algemeen respectvol, integer
en positief (waarderend) gedrag ten aanzien van zijn leerlingen te vertonen. Met
andere woorden, dat docenten ook ‘als persoon’ hun beroep goed moeten kunnen
uitoefenen wordt door de betrokken docenten zelf bevestigd. Uit de resultaten van
de vragenlijst onder docenten van OMO blijkt dat de toegankelijke en toegewijde
disposities (open/bereikbaar en enthousiast) het meest worden gekozen als disposities
die goed bij henzelf als docent passen. De beschrijvingen van de toegankelijke
dispositie, die door de docenten zelf is geformuleerd, geeft aan dat het ook hier
voornamelijk gaat om interpersoonlijk gedrag: ‘Ik ben een luisterend oor en ben
bereikbaar voor leerlingen, ouders en collega’s. Ik ga in gesprek met leerlingen en
collega’s over problemen en leuke dingen. Ik stel mij open/kwetsbaar op. Ik vraag
actief om feedback op mijn onderwijs aan leerlingen en collega’s. Ik creëer een
49