Bloemlezingen Staring, Lucebert, Schierbeek - De open ruimte

enorme slingering van gevoelens worden zinsdelen verbonden op een door de
grammatika niet geoorloofde wijze, en het geslotene (nl. de eerste zin) ontsloten.
Door vermijding van interpunksie.
[p. 39]
Van deze strofe uit gij zult rondtasten in de middaghitte:
slechts even door handoplegging
zal zich losmaken het pakijs van het verdriet
te zijn gebonden een last logge onderdelen
een loopmachine smekend om respijt
om rust in de rage
de dwingende bronnendorst
zijn verschillende lezingen mogelijk, bij voorbeeld:
slechts even door handoplegging
zal zich losmaken het pakijs van het verdriet.
Te zijn gebonden! Een last logge onderdelen!
Een loopmachine etc.
of ook:
slechts even door handoplegging
zal zich losmaken het pakijs van het verdriet
te zijn gebonden. Etc.
of ook:
slechts even door handoplegging
zal zich losmaken het pakijs van het verdriet.
Te zijn gebonden een last logge onderdelen.
Etc.
In dit laatste voorbeeld ontspoort de laatste zin en hebben we te
[p. 40]
doen met een anakoloet, die een verbindende funksie heeft. Dat is natuurlijk niet altijd
de funksie van een anakoloet; in de schoonheid van een meisje vinden we er een die het
gedicht afsluit.
Neologismen
In het gedicht het orakel van monte carlo komt het woord badzand voor:
het badzand is nu kolengruis
het water is een winterdas
Dit neologisme kan men zich ontstaan denken uit het uiteenvallen van het woord
badwater tot de fragmenten bad en water, waarna bad met zand tot een nieuw woord
werden samen gelast. Bij dit soort neologismen is het prinsipe van breuk en heling
werkzaam: ze komen bij Lucebert dus veel voor.
Het woord 'armenkruis' in het gedicht een liefde berust, zoals gezegd, op metonimiese
prinsipes. Het suggereert zowel de armen kruiselings als de armen van een kruis (met
uitgestrekte armen dus). Ook van deze neologismen treft men hier en daar voorbeelden