Wie schrijft die blijft - website Basisvaardigheden

More documents

Recommendations

Info

‘Wie schrijft die blijft’ Janneke Sleenhof duidelijk verband tussen opleidingsniveau en laaggeletterdheid. Bovendien verlagen uitvallers uit het onderwijs het rendement van deze sector. Uitvallen en laaggeletterdheid hangen dan ook gedeeltelijk samen. Ten slotte is laaggeletterdheid ook voor bedrijven een probleem. Bedrijven hebben baat bij breed inzetbaar en flexibel personeel. Hierbij hoort voldoende geletterd personeel dat beschikt over een passend lees- en schrijfniveau. Werk stelt steeds hogere eisen aan mensen en het percentage echt ongeschoold werk slinkt. Ondanks de hoge aantallen computers en audiovisuele media is het aantal geletterdheidstaken in bedrijven toegenomen (Bohnenn et al., 2004). Een volgend probleem dat komt kijken bij het onderwijs aan laaggeletterden heeft te maken met de achtergrond van de docenten. De docenten die lees- en schrijfcursussen geven zijn vaak niet gespecialiseerd in het onderwijs aan laaggeletterden, maar zijn afkomstig uit andere onderwijssectoren en hebben vaak ervaring in het basisonderwijs. Veelal wordt er ook geen gebruik gemaakt van vaste methoden, maar wordt lesmateriaal bij elkaar gesprokkeld (Bohnenn et al., 2004). Er bestaat dus geen vast onderwijscurriculum. 1.8 Actie Uit bovenstaande beschrijving van laaggeletterdheid en de problemen die ermee samenhangen, blijkt dat er genoeg reden is om in actie te komen. Laaggeletterdheid is de laatste tijd steeds meer in de aandacht gekomen en om het tegen te gaan, zijn verschillende plannen en projecten gestart. Een van deze plannen was het Landelijk Actieplan Alfabetisering Autochtone Nederlanders. Dit meerjarenplan liep van 2002 tot 2006. Hier maakten onder andere het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en CINOP deel van uit. Het doel van dit actieplan was om de geletterdheid van autochtone Nederlanders te verhogen en een publiciteitscampagne op te zetten die zowel gericht was op het algemene publiek en relevante betrokkenen als op de doelgroep zelf en de naaste omgeving. Er werd om dit te bereiken een internetsite opgesteld, een telefoonnummer in het leven geroepen en er werd meer geld vrijgemaakt voor het laaggeletterdenonderwijs. Hierdoor is laaggeletterdheid meer in de aandacht gekomen en erkend als een probleem waaraan gewerkt moet worden. Een stichting voor laaggeletterde volwassenen in Nederland is Stichting ABC, een belangenbehartigingsorganisatie voor volwassenen die Nederlands al eerste taal hebben, laaggeletterd zijn en ernstige moeilijkheden hebben bij het lezen schrijven en rekenen. Deze stichting oefent druk uit op landelijk en gemeentelijk niveau en op ROC’s om meer aandacht en geld te besteden aan alfabetisering (Website Stichting ABC). De Stichting Lezen en Schrijven is een initiatief van Prinses Laurentien en deze organisatie wil analfabetisme en laaggeletterdheid meer bespreekbaar maken en het taboe dat hieromtrent bestaat doorbreken. Zij vragen om aandacht voor dit probleem bij bedrijven, overheid en publieke organisaties en willen bijdragen aan oplossingen zoeken voor dit probleem (Website Stichting Lezen en Schrijven). Nu laaggeletterdheid weer meer op de agenda staat, zijn ook gemeenten zich steeds bewuster van het heersende probleem. De rol van de gemeente is vaak het mogelijk maken van 16
‘Wie schrijft die blijft’ Janneke Sleenhof alfabetisering door signalering van het probleem, werving van sponsoren en financiering. Ook de regering is zich bewust van het probleem en heeft de regelgeving daarom aangepast. In 1987 werd de Rijksregeling Basiseducatie ingevoerd die zich richt op de regelgeving voor het onderwijs aan laaggeschoolde volwassenen. In 1996 werd vervolgens de basiseducatie ondergebracht in een nieuwe wetgeving: de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB). Wat betreft de uitvoering hiervan werden ROC’s ingeschakeld. Op dit moment worden cursussen lezen en schrijven voor volwassenen in het onderwijs van Nederlands als eerste taal (NT1) over het algemeen gegeven op de afdeling Educatie van ROC’s. Hoewel het aantal laaggeletterden in Nederland behoorlijk groot is (zie paragraaf 1.2), nemen slechts 5.000 van hen deel aan de cursussen, een zeer klein gedeelte dus. Bovendien is de uitval erg hoog, vooral in de eerste maanden. Docenten geven aan dat zo’n 60% van de cursisten de einddoelen van de cursus niet haalt. Vaak blijven mensen steken op of onder het eerste maatschappelijk ijkpunt en is er nauwelijks sprake van doorstroom naar beroepsonderwijs (Bohnenn et al., 2004). 1.9 Verschillende methoden Om de problemen die optreden door laaggeletterdheid tegen te gaan is de kwaliteit van het onderwijs van belang. Op dit moment is er niet veel keus in methoden voor het laaggeletterdenonderwijs. Er bestaan slechts enkele methoden waar de docenten gebruik van kunnen maken tijdens hun lessen. Veel docenten gebruiken dan ook vaak hun eigen fantasie bij het voorbereiden van lessen. Een populaire leergang waar regelmatig gebruik van werd gemaakt door docenten is Sprint (Steehouder & Schulte, 1995). Deze methode is speciaal voor deze groep ontwikkeld. Sprint is een hulpmiddel dat differentiatie tussen cursisten binnen het lees- en schrijfonderwijs mogelijk maakt. Deze methode bevat teksten, opdrachten en oefeningen waarmee beginnende cursisten individueel en in groepsverband de lees- en schrijfvaardigheid kunnen oefenen. Binnen de methode bestaan verschillende niveaus, zodat de cursist de juiste moeilijkheidsgraad kan kiezen. De cursisten leren aan de hand van Sprint omgaan met teksten en schrijfopdrachten die zij in het dagelijks leven tegen komen. Wat betreft het leren lezen wordt er bij deze methode uitgegaan van een opbouw van grotere gehelen naar kleine delen: eerst komen hele teksten en zinnen aan bod, dan de woorden en letters. De opdrachten zijn gericht op het verbeteren van de strategie van het voorspellend lezen: eerst voorkennis verwerven en op basis daarvan voorspellen wat er in de tekst staat. Bij het leren schrijven kan een tweedeling gemaakt worden: de compositie (ideeënvorming over de inhoud) en transcriptie (vormgeving van de inhoud). Uitgangspunt bij het leren schrijven is de inhoud van wat er geschreven wordt: wat moet er geschreven worden, met welk doel en voor wie Dat is de compositie. Daarna komt de transcriptie in beeld, hierbij is de techniek vooral van belang. De motoriek wordt hierbij geleerd, alsook het koppelen van tekens aan de klanken, de spelling, zinsbouw en vormgeving (Steehouder & Schulte, 1995). Verder maken docenten vaak gebruik van materiaal uit het basisonderwijs of zoeken zij zelf naar materiaal waarvan zij denken dat dit geschikt is. Aangezien iedere cursist tegen andere 17
Page 1 and 2: Wie schrijft die blijft Een kwalita
Page 3 and 4: ‘Wie schrijft die blijft’ Janne
Page 17: ‘Wie schrijft die blijft’ Janne
Page 69 and 70:
‘Wie schrijft die blijft’ Janne
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93:
show all

Wie schrijft die blijft - website Basisvaardigheden

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?