Wie schrijft die blijft - website Basisvaardigheden

‘Wie schrijft die blijft’
Janneke Sleenhof
daarin wel gestimuleerd worden. Volgens Petra zijn de cursisten nog erg afhankelijk, ze blijven
begeleiding nodig hebben. Ze is wel blij als ze ziet dat de cursisten verder kijken en meer gaan
ondernemen door het NT1-onderwijs. Het liefst zou ze een uitstroomgroep creëren, van cursisten die
niet verder meer kunnen komen in de cursus, zodat zij meer kunnen bereiken in de samenleving. Zij
zouden bijvoorbeeld geholpen kunnen worden met het zoeken van passend werk. Petra is, zoals blijkt
uit deze beschrijving, zeer betrokken bij haar cursisten.
Voordat nieuwe cursisten werden geplaatst in een groep vond er eerst altijd een
administratieve intake plaats. De cursisten maakten een korte schriftelijke toets, met algemene
opdrachten op het gebied van lezen en schrijven. Aan de hand van deze toets kon degene die de
intake deed geen exact niveau van de cursist aangeven; zij gaf slechts een advies. Sinds kort maken
de docenten gebruik van een zeer uitgebreide toets omdat zij specifieker het niveau van de cursist
willen weten. Ook voert de docent eerst een persoonlijk gesprek met hen, juist met dit soort cursisten
is dat erg belangrijk, volgens Petra. ‘Vroeger was er wel sprake van een super uitgebreide intake,
maar daar is nu helaas geen tijd meer voor. Op dit gebied is het erg belangrijk de cursisten op de
juiste wijze te benaderen. Wanneer je tegen hen zegt dat ze een toets moeten doen, komen ze vaak
niet’ (I2-PB). Het is voor de cursisten een minder grote stap wanneer hen wordt verteld dat ze een
rondleiding krijgen en dat er gekeken wordt welk materiaal voor hen het meest geschikt is.
Ik vraag Petra in het tweede interview naar wat zij ziet als belangrijke punten in het
laaggeletterdenonderwijs. Zij noemt allereerst een inhoudelijk punt: ze wil dat de cursisten van de
laaggeletterdheid afkomen. Dit is niet slechts een technisch probleem, het is veel meer omvattend. Bij
laaggeletterdheid komen meer factoren kijken dan slechts het laag niveau van lezen en schrijven. Hoe
iemand in samenleving staat, hoe hij of zij verder wil, persoonlijke ervaringen, de privésituatie, dit
komt er allemaal bij kijken, zegt Petra. Soms voelt ze zich dan ook maatschappelijk werker, wat ze
eigenlijk niet wil zijn. Maar Petra probeert haar cursisten wel zo veel mogelijk te stimuleren, zodat ze
meer kunnen bereiken. Ze laat haar bewondering dan ook duidelijk merken wanneer iemand iets zelf
gepresteerd heeft. ‘Het heeft geen zin om iemand over zijn bol te aaien en aan het handje mee te
nemen. Ze moeten het zelf bereiken: dat ram ik er dan in, zeg ik altijd maar’ (I2-PB).
Een belangrijk knelpunt is dat er zoveel komt kijken bij deze vorm van onderwijs, zegt Petra.
‘Je weet bijna niet waar je moet stoppen, waar het lesgeven ophoudt’ (I1-PB). Het technische
gedeelte, het leren lezen en schrijven en oefeningen maken, dat levert geen problemen op. De
moeilijkheden liggen vooral in het begeleiden van de cursisten. Zij willen ook hun verhaal kwijt
kunnen en over hun persoonlijke problemen praten. Voor sommigen is laaggeletterdheid ook nog een
taboe in hun omgeving. Zo wilde één cursist liever niet elke week komen: ‘Dan valt het op de camping
zo op, als ik elke dinsdag kom..’.
Verbeteringen zou Petra graag zien op het vlak van materialen. Zij heeft ontzettend veel
materiaal nodig in haar lessen. Ze zou het liefst een kopieerapparaat in het leslokaal hebben, en een
computer met printer. Er is genoeg materiaal dat ze kan gebruiken te vinden op internet. Het zou
alleen fijn zijn wanneer alles makkelijker voorhanden was en bijvoorbeeld gebonden was per niveau.
65