Het verschil maken

Het verschil maken | Schoonmaakbranche
2.2 Kenmerken bedrijven
De schoonmaakbranche kent verschillende sectoren. Naast de reguliere schoonmaak
in onder andere kantoren, scholen en ziekenhuizen, omvat de branche ook meer
gespecialiseerde niches als de glasbewassing, brand- en roetreiniging, reiniging in de
levensmiddelenindustrie, gevelreiniging en het reinigen van vervoermiddelen zoals
bussen, treinen en vliegtuigen.
De samenstelling van de branche is bijzonder omdat de grootste vijf bedrijven (ISS,
Asito, Vebego, Facilicom, CSU) met circa 1,5 miljard omzet ongeveer de helft van de
totale omzet in de branche voor hun rekening nemen. Daarnaast zijn er circa achtduizend
kleine bedrijven en enkele wat grotere ondernemingen. De kleintjes worden wel
‘mamma-pappa’ bedrijven genoemd, maar ook de meeste grote bedrijven (behalve
ISS) wortelen in familiebedrijven.
De groei in bedrijfsgrootte is niet alleen autonome groei, maar gebeurt ook door overnames
van succesvolle kleinere bedrijven – zo worden immers meteen de klanten overgenomen.
De toenemende omvang van de aanbestedingen speelt hierin ook een rol.
Een aantal bedrijven ontwikkelt zich van schoonmaakbedrijf naar facilitaire dienstverlener.
Globaal kunnen we een vierdeling maken in het aanbod:
– Single service schoonmaak.
– Multiservices: verschillende diensten in principe via verschillende contracten (kan
via gelieerde bedrijven in een holding gebeuren).
– Integrated services: verschillende diensten in één contract.
– Integrated facility management, waarbij in één contract ook het management van
de facilitaire diensten is uitbesteed, in een bijzondere vorm nog te combineren met
de exploitatie van de gebouwen.
Vooral de grote bedrijven richten zich op multi- en integrated services en op klanten
zoals grote (internationale) bedrijven en overheidsinstellingen. De kleinere schoonmaakbedrijven
bieden echter ook steeds meer combinaties van diensten als beveiliging,
klein onderhoud en groenvoorziening.
Naast deze verbreding van het aanbod kan men ook een specialisatie / verdieping zien
in de zin dat bedrijven zich richten op specifieke branches als ziekenhuizen of scholen
of gespecialiseerd werk in de industrie.
De branche zelf is geprofessionaliseerd, de branche-infrastructuur professionaliseerde
mee. De werkgeversorganisatie OSB kent verschillende commissies en platforms
gericht op marktsegmenten. Er is de Vereniging Schoonmaakresearch (VSR), waarin
naast schoonmaakbedrijven ook klanten, toeleveranciers en opleidingsinstituten
deelnemen. De sociale verhoudingen in branche worden bevorderd door de RAS
(Stichting Raad voor Arbeidsverhoudingen Schoonmaak- en glazenwassersbranche).
16